Στα πλαίσια του ρόλου «πνεύματος αντιλογίας» που συχνά υιοθετώ, έχω υποστηρίξει την άποψη ότι «το ψάρι βρωμάει απ’ την ουρά» στα πολιτεύματα όπου ο κόσμος ψηφίζει. Θέση μου είναι ότι, το δικαίωμα της ψήφου συνεπάγεται την απώλεια του δικαιώματος της γκρίνιας. Η γκρίνια ταιριάζει στους πολίτες χωρών που κυβερνώνται από σεΐχηδες – εκεί πράγματι μπορείς να βλαστημήσεις την κακή σου την τύχη, αν ο γιος του κυβερνήτη γεννηθεί ηλίθιος. Όταν όμως ψηφίζεις, σε κυβερνά αυτός που ψήφισες (εσύ και οι συμπολίτες σου), συνεπώς η γκρίνια δεν έχει θέση.
Στο παραπάνω αξίωμα ωστόσο, υφίσταται μια σοβαρή ένσταση που οφείλω να αναγνωρίσω: η αδυναμία να γνωρίζεις εκ των προτέρων τις απόψεις εκείνων, που ζητούν την ψήφο σου. Αν κάποιος σε κατηγορήσει ότι αιτία της κατάντιας είναι οι άνθρωποι που επέλεξες, εσύ μπορείς κάλλιστα να δικαιολογηθείς λέγοντας ότι δεν γνώριζες πραγματικά τι πίστευαν, αυτοί που ψήφισες. Με απλά λόγια, μπορείς να παραπονεθείς ότι «μας κορόιδεψαν (τουλάχιστον την 1η φορά, γιατί από τη 2η η ευθύνη είναι και δική μας)». Για να ξαναεκλεγούν όμως οι επαγγελματίες πολιτικοί, συχνά επιλέγουν μια διαφορετική αλλά εξ ίσου αποτελεσματική στρατηγική: το στρογγύλεμα και την αοριστολογία.
Επιλέγω τρία ζητήματα που προκάλεσαν αντιπαραθέσεις τον τελευταίο καιρό, τόσο μεταξύ των κομμάτων, όσο και εντός του κάθε κόμματος ξεχωριστά: το ζήτημα της αλλαγής του τρόπου διοίκησης των πανεπιστημίων, το ζήτημα της απελευθέρωσης των ταξί και το ζήτημα της εικαζόμενης μετά θάνατον συναίνεσης στη δωρεά οργάνων. Σας ζητώ να συμμετάσχετε στο παρακάτω κουίζ: γνωρίζετε την άποψη του βουλευτή που ψηφίσατε, στα παραπάνω ζητήματα; (τι θα έκανε ο ίδιος, αν ήταν ο αρμόδιος Υπουργός;). Είμαι σίγουρος πως όχι. Γνωρίζετε τουλάχιστον ποια είναι η σχετική άποψη του Αρχηγού του κόμματος που ψηφίσατε; Φοβάμαι πως και πάλι η απάντηση είναι αρνητική. Τέλος πάντων, γνωρίζετε λεπτομερώς τη θέση έστω 5-10 βουλευτών, ανεξαρτήτως κόμματος, επάνω σε αυτά τα τρία ζητήματα; Κι όμως όχι! Το μόνο που μάλλον γνωρίζετε, είναι ότι όλοι τους «τάσσονται υπέρ της έναρξης σχετικού διαλόγου...».
Κι ο λόγος που δεν τη γνωρίζετε είναι βεβαίως το ότι ποτέ δεν την είπαν! Η συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών πολιτικών, έχει κάνει καριέρα στο άθλημα της αοριστολογίας και του στρογγυλέματος των απόψεων. Αν μάλιστα προσπαθήσετε να θυμηθείτε ποιοι πολιτικοί είπαν κάποτε ανοιχτά τη γνώμη τους για κάποιο θέμα, θα διαπιστώσετε ότι βρίσκονται όλοι εκτός κοινοβουλίου. Ο Γιαννίτσης ήταν ξεκάθαρος στο τι πρέπει να γίνει με το Ασφαλιστικό. Εκτός! Η Γιαννάκου ήταν ξεκάθαρα υπέρ της λειτουργίας μη κερδοσκοπικών ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Εκτός επίσης! Ο Μάνος λέει εδώ και 20 χρόνια τα ίδια πράγματα για την οικονομία. Στην ίδια παρέα… Κι όμως, όλα τα προβλήματα που αυτοί ανέδειξαν, εξακολουθούν να είναι και σήμερα επίκαιρα! Οι θέσεις τους μάλιστα συχνά δικαιώνονται εκ του αποτελέσματος. Τους τιμωρήσαμε, γιατί μας είπαν όσα δεν θέλαμε να ακούσουμε. «Κι όλοι οι υπόλοιποι τί έκαναν;». Απλώς άφησαν τα πράγματα για αργότερα! Τα στρογγύλεψαν και τα έβαλαν κάτω από το χαλί. Έτσι, ο διπλά και τριπλά εξαπατημένος λαός, συνέχισε να ψηφίζει ανθρώπους, που ποτέ δεν κατάλαβε πλήρως. Η λύση του προβλήματος μπορεί να είναι απλή: να απαιτούμε πλέον ως ψηφοφόροι ξεκάθαρες κουβέντες και να καταψηφίζουμε όσους κατ’ επάγγελμα αοριστολογούν! Να μπορούμε να ξέρουμε, πού συμφωνούμε και πού διαφωνούμε με τον καθένα.
Υπό αυτή την έννοια, τα δημοψηφίσματα του προσεχούς Φθινοπώρου θα είναι ιδιαιτέρως χρήσιμα και αποκαλυπτικά. Θα αναγκάσουν για πρώτη ίσως φορά τους πολιτικούς μας, να πάρουν ξεκάθαρη θέση απέναντι σε συγκεκριμένα προβλήματα. Εναλλακτικά, θα αποκαλύψουν όσους εξασκούν το άθλημα του ισορροπιστή και του επαγγελματία πολιτικάντη, που δεν αξίζει να βρίσκεται στη Βουλή, μη έχοντας κάτι νέο να προσφέρει. Είστε υπέρ της απόλυσης δημοσίων υπαλλήλων κ. Σαμαρά; Ναι ή Όχι; Είστε υπέρ του διαχωρισμού Κράτους και Εκκλησίας κ. Παπανδρέου; Ναι ή Όχι; Είστε υπέρ της φορολόγησης των αγροτών κ. Καρατζαφέρη; Κυρία Διώτη, πείτε μας: για πόσα χρόνια δικαιούται κατά τη γνώμη σας κανείς, να απολαμβάνει τα προνόμια του φοιτητή; Κύριε Ζώη, Κύριε Έξαρχε, κ. Ροντούλη, είστε υπέρ ή κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων; Υπέρ ή κατά του ανοίγματος όλων των κλειστών επαγγελμάτων; Υπέρ ή κατά της ιδιωτικοποίησης – σήμερα, όχι «όταν οι συνθήκες θα είναι κατάλληλες» - της ΔΕΗ και του ΟΣΕ; Κύριοι και Κυρίες Βουλευτές: θα μας πείτε επιτέλους την άποψή σας ξεκάθαρα, για τις λύσεις που απαιτούνται; Τα ωραιοποιημένα λόγια δεν πείθουν πλέον ούτε τους τελευταίους «πιστούς» σας. Ήρθε η ώρα για σταράτες κουβέντες. Η κοινωνία μας πρέπει να αλλάξει – το παλιό σύστημα δεν απέδωσε – και οι αλλαγές κάποιους θα ξεβολέψουν. Ξεκαθαρίστε ποια μέτρα θα στηρίξετε, χωρίς «ναι μεν αλλά» και χωρίς υποσημειώσεις. Διαφορετικά ο ρόλος σας έχει τελειώσει.
*Ο Γιώργος Καραβάνας είναι μέλος της Ε.Ε. της ΔΡΑΣΗΣ (www.drassi.gr)
