Του Κώστα Γιαννούλα
Το αίτημα αύξηση δαπανών και δωρεάν παιδεία ήταν επί δεκαετίες και παραμένει κυρίαρχο στους αγώνες των εργαζομένων, εκπαιδευτικών τε και μη.
Βεβαίως, αν αναλογισθεί κανείς, κάτω από ποιές συνθήκες λειτουργούσαν πριν μερικά χρόνια τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα με τις διπλοβάρδιες, το μαυροπίνακα και όχι μόνο, και λάβει υπόψη του, πώς λειτουργούν σήμερα, τουλάχιστον ως προς την υλικοτεχνική υποδομή, δε μπορεί παρά να παραδεχθεί ότι έχουν γίνει άλματα προόδου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι φθάσαμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Άλλωστε, η παραπαιδεία συνεχίζει να ροκανίζει μεγάλο μέρος του εισοδήματος των εργαζομένων και οι ελλείψεις στα σχολεία και στα πανεπιστήμια είτε σε έμψυχο είτε σε άψυχο υλικό συνεχίζουν λόγω και των μεγάλων φθορών να είναι πάρα πολλές.
Κατά την άποψή μου, τροχοπέδη στην προσπάθεια για ανόρθωση της παιδείας, πέραν της υποχρηματοδότησης, αποτέλεσε η τακτική του «ράβε-ξήλωνε» εκ μέρους των εκάστοτε Υπουργών Παιδείας και η αδυναμία της συνδικαλιστικής ηγεσίας των εκπαιδευτικών να παρέμβει ουσιαστικά και προς τη σωστή κατεύθυνση, αφού στη συντριπτική τους πλειοψηφία κατάντησαν νεροκουβαλητές των κομμάτων.
Αποτελεί τροχοπέδη, επίσης, και το γεγονός ότι οι πολίτες, χρόνο με το χρόνο, έχουμε παρεξηγήσει τον όρο «δωρεάν» και αντιμετωπίζουμε το δημόσιο χρήμα χωρίς σεβασμό και εκτίμηση. Γι’ αυτό και, πολλές φορές και με περισσή ευκολία, το ξοδεύουμε και το σπαταλούμε ασκόπως έχοντας καταντήσει και την παιδεία βαρέλι δίχως πάτο. Το αποδεικνύουν, εκτός των άλλων, έλλειψη σεβασμού στα σχολικά βιβλία, οι μικρές ή μεγάλες φθορές στην υλικοτεχνική υποδομή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αλλά και η πρόσληψη σχολικών φυλάκων για εξασφάλιση της προστασίας τους, που μεταφράζονται σε τεράστια έξοδα.
Ειδικά σήμερα, όμως, που λόγω της οικονομικής κρίσης η πατρίδα μας και ο λαός της δοκιμάζονται ποικιλότροπα και η πολιτεία ψάχνει τρόπους να την αντιμετωπίσει, αυτή η κατάσταση πρέπει να σταματήσει, προκειμένου να βρεθεί τρόπος να προστατευθούν και να ανακουφισθούν άνεργοι και άλλοι αναξιοπαθούντες πολίτες. Γιατί, κακά τα ψέματα• η οικονομική κρίση έχει αγγίξει όλους τους Έλληνες, πλούσιους, μικρομεσαίους και φτωχούς• έχει, όμως, εξουθενώσει μια πάρα πολύ μεγάλη μερίδα του λαού, η οποία, για να επιβιώσει, χρειάζεται ιδιαίτερη μέριμνα και φροντίδα. Απαιτείται, γι’ αυτό, εξοικονόμηση χρημάτων, σίγουρα όχι δανεικών, τα οποία μπορούν να προέλθουν και απ’ το, αν επανεξετασθεί το θέμα της δωρεάν παιδείας και ποιοι πρέπει να τη δικαιούνται.
Γνωρίζουμε, άλλωστε, ότι πολλοί απ’ τους έχοντες και κατέχοντες έστελναν και στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία, Ι.Ε.Κ. και πανεπιστήμια, πληρώνοντας απ’ την τσέπη τους τις δαπάνες, που τους αναλογούν. Μήπως, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, ήρθε η ώρα χάριν των πολλών να πληρώνουν δίδακτρα, λιγότερα έστω, και όσοι έχοντες και κατέχοντες επιλέγουν να στέλνουν τα παιδιά τους στο δημόσιο σχολείο ή πανεπιστήμιο, προκειμένου τα χρήματα, που δίνει η πολιτεία, να καλύπτουν τις ανάγκες για μία καλύτερη δημόσια εκπαίδευση;
Και επειδή αντιλαμβάνομαι τις δυσκολίες οριοθέτησης αυτών, που θα εξαιρούνται, τις αντιδράσεις και τις συνέπειες απ’ την εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, και επειδή το «δωρεάν» για όλα τα ελληνόπουλα και χωρίς φραγμούς στη μόρφωση θεωρείται κατάκτηση και μια τέτοια τροποποίηση μπορεί να εκληφθεί ως πισωγύρισμα, σπεύδω να προτείνω και κάτι άλλο. Τα σχολικά βιβλία, τουλάχιστον, αντί να διανέμονται «δωρεάν» σ’ όλους τους μαθητές και στο τέλος κάθε χρονιάς να βλέπουμε πολλά απ’ αυτά σχισμένα, ακόμη και καμένα, να καταλήγουν σκόρπια είτε στις αυλές των σχολείων και στους δρόμους είτε σε κάδους απορριμμάτων, μήπως θα έπρεπε να τα παίρνουν «δωρεάν» μόνο τα παιδιά των μη εχόντων και κατεχόντων ή όλοι οι μαθητές αλλά με την προϋπόθεση να τα κρατούν καθαρά και, αν δεν τα χρειάζονται, να τα επιστρέφουν στο τέλος της χρονιάς στο σχολείο, διαφορετικά, να τα πληρώνουν;
Αντί να ζητούμε, επίσης, ως κοινωνία τη φύλαξη των σχολείων με πρόσληψη χιλιάδων φυλάκων, που κοστίζουν πολύ ακριβά, αφού σε κάθε συγκρότημα, για να εξασφαλίζεται φύλαξη 24ωρου βάσεως και όλες ανεξαιρέτως τις μέρες του χρόνου, χρειάζονται 4 φύλακες, όπως συνέβη σ’ ορισμένα σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κατά τη διάρκεια πειραματικής πρωτοεφαρμογής του μέτρου αυτού, μήπως πρέπει την ασφάλεια των σχολικών κτιρίων να την πετύχουμε μ’ άλλους τρόπους, πιο οικονομικούς και προπάντων δάσκαλοι και γονείς πείθοντας τα παιδιά μας να προσέχουν τα διδακτήρια, όπως τα σπίτια μας; Γιατί να συμβιβαζόμαστε με την παραβατικότητα και να μην προσπαθούμε να την αντιμετωπίζουμε διαφορετικά, κτυπώντας το κακό στη ρίζα του;
Αυτά και άλλα πολλά μπορούν να εξετασθούν και ν’ αλλάξουν επί τα βελτίω, αν θέλουμε και περισσότερα χρήματα να εξασφαλίσουμε για τις ανάγκες του Δημόσιου σχολείου και να λειτουργήσει η κοινωνία μας πιο δίκαια, αναλαμβάνοντας ο καθένας μας τις δικές του ευθύνες και συμμετέχοντας με βάση το έχει του και όχι περιμένοντας τα πάντα απ’ το κράτος, το οποίο, σε τελική ανάλυση, δεν είναι τίποτε άλλο παρά όλοι εμείς οι πολίτες.
