Από τη Χρύσα Δαρδακούλη
Οι νέες τεχνολογίες αποτελούν πόλο έλξης για τα παιδιά. Τηλεόραση, κινητό, διαδίκτυο έχουν κυριολεκτικά «εισβάλει» στη ζωή τους. Η αγάπη τους για τις νέες τεχνολογίες μερικές φορές φτάνει στα όρια της εμμονής και του εθισμού. Ο τρόπος χρήσης τους είναι αυτός που καθορίζει το αν ωφελούν ή βλάπτουν την υγεία και την ψυχοσύνθεσή τους.
Αρκετοί ειδικοί υποστηρίζουν πως το παιδί δεν πρέπει να παρακολουθεί τηλεόραση περισσότερο από μία ώρα την ημέρα ώστε να έχει υγιή σωματική, ψυχική και πνευματική ανάπτυξη. Τα παιδιά που παρακολουθούν ημερησίως πολλές ώρες τηλεόραση, εμφανίζουν συνήθως σοβαρές διαταραχές κατά τη διάρκεια του ύπνου με αιφνίδιες αφυπνίσεις από εφιάλτες (εξαιτίας του ακατάλληλου ή βίαιου περιεχομένου μερικών τηλεοπτικών προγραμμάτων). Πολλές φορές γίνονται οξύθυμα, επιθετικά και απομονώνονται κοινωνικά. Επίσης, παρακολουθώντας ανεξέλεγκτα πληθώρα τηλεοπτικών σειρών χωρίς επιλογή, υπονομεύεται η νοητική και αντιληπτική λειτουργία του παιδιού και επέρχεται η έλλειψη κριτικής σκέψης.
Συχνά οι γονείς βολεύονται με τη «λύση της τηλεόρασης» ώστε να έχουν την ησυχία τους, αφού το παιδί είναι αφοσιωμένο στις τηλεοπτικές σειρές. Όμως αυτή η ησυχία είναι πρόσκαιρη, επειδή τα αποτελέσματα της τηλεοπτικής παιδείας θα φανούν αργότερα και δυστυχώς θα έχουν αντίκτυπο και βλαβερές συνέπειες στο παιδί.
Το Διαδίκτυο από την πλευρά του είναι ένα συναρπαστικό μέσο, το οποίο έχει όντως καταστεί απαραίτητο στη σύγχρονη ζωή. Αποτελεί εργαλείο μάθησης, αναζήτησης και άντλησης πληροφοριών και συγχρόνως ψυχαγωγίας και ευχαρίστησης. Τα παιδιά από πολύ μικρά είναι εξοικειωμένα με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Η παιδική ηλικία όμως είναι αθώα και παρορμητική, γι’ αυτό και η χρήση του από παιδιά κάτω των 14ων ετών θα πρέπει να γίνεται υπό τη διακριτική επίβλεψη των γονέων (στο σπίτι) και των δασκάλων (στο σχολείο). Οι γονείς πρωταρχικά αλλά και οι δάσκαλοι οφείλουν να ενημερώνουν το παιδί για τους κινδύνους του διαδικτύου, χωρίς όμως να του προκαλούν φόβο και πανικό. Μπορούν να «σερφάρουν» μαζί, να επισκέπτονται ιστοσελίδες που αρέσουν στο παιδί, να το συμβουλεύουν να μη δέχεται προσκλήσεις από αγνώστους στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης ούτε να μοιράζεται φωτογραφίες και προσωπικά στοιχεία με ανθρώπους που δε γνωρίζει.
Τα κινητά τηλέφωνα είναι επίσης μια προσταγή μόδας για τα παιδιά. Σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου το 2011, ακόμη και αρκετά παιδιά του Νηπιαγωγείου έχουν κινητά, ενώ στο Δημοτικό το ποσοστό αγγίζει το 36%. Το κινητό, όμως δε χωράει στην πρώιμη παιδική ηλικία, διότι εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία των παιδιών, που μερικές φορές το έχουν ενεργοποιημένο δίπλα στο μαξιλάρι τους, ακόμη κι όταν κοιμούνται. Βέβαια, δεν αποτελεί πανάκεια η απαγόρευση χρήσης των κινητών τηλεφώνων από τα παιδιά, επειδή υπάρχουν περιπτώσεις που ίσως το χρειαστούν (πχ. Εκδρομές, απογευματινοί περίπατοι, ώστε να τα βρίσκουν οι γονείς, κλπ). Οφείλουμε όμως ως γονείς να φροντίζουμε για την ορθή χρήση τους από τα παιδιά.
Εν κατακλείδι, τα παιδιά μεγαλώνουν σε έναν κόσμο ο οποίος κατακλύζεται από τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας. Εξοικειώνονται εξ απαλών ονύχων με συσκευές, εφαρμογές και υπηρεσίες. Δεν αποτελεί λύση ο εξοβελισμός της τεχνολογίας, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως πρέπει να γίνεται έξη και εθισμός. Όπως το μαχαίρι το χρειαζόμαστε για να κόβουμε πχ. το ψωμί, αν όμως δεν προσέξουμε υπάρχει κίνδυνος να κοπούμε, έτσι και η τεχνολογία έχει καταστεί πλέον απαραίτητη αρκεί να γίνεται με μέτρο και επίβλεψη κυρίως όσον αφορά στα παιδιά.
Οι γονείς οφείλουν να είναι αρωγοί και συμπαραστάτες στο παιδί, να του προτείνουν εναλλακτικές δημιουργικές δραστηριότητες, όπως βόλτες με το ποδήλατο, αθλητισμό, ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων, επιτραπέζια παιχνίδια κλπ. Πρέπει να είναι διαλλακτικοί και να αποφεύγουν τα άκρα, επειδή οι συγκρούσεις τους με τα παιδιά φέρνουν συνήθως τα αντίθετα αποτελέσματα.
ΝΑΙ στη χρήση της τεχνολογίας λοιπόν, ΟΧΙ στην κατάχρηση.
Η Χρύσα Δ. Δαρδακούλη είναι Δασκάλα