Ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και προβληματισμοί

Από τον κ. Δημήτρη Σκρέτα, δάσκαλο

Υπηρετώντας για είκοσι έτη την επιστημονική και παιδαγωγική εποπτεία του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συστήματος, οικειοθελώς, από τη θέση του σχολικού συμβούλου ΠΕ70, του ΣΕΕΠΕ70 και τώρα του Σ.Ε. ΠΕ70, θέλω να μοιραστώ δημοσίως κάποιες σκέψεις μου, που ίσως συνεισφέρουν στο φλέγον ζήτημα της αξιολόγησης των σχολικών μονάδων και της ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, η προηγούμενη Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων προέβλεπε την ποινή του αποκλεισμού από τη διαδικασία επιλογής στελέχους εκπαίδευσης σε όσους εκπαιδευτικούς αρνούνταν να συμμετάσχουν στην αξιολόγηση, Νόμος 4547/18, σε αντίθεση με τον Νόμο της νυν υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, κας Κεραμέως, ο οποίος ορίζει μέχρι 5 χρόνια αποκλεισμό στους μη συμμορφούμενους και επιβολή οικονομικής «ποινής». Η επίμαχη διάταξη του κ. Γαβρόγλου Σήμερα εφαρμόζεται ο Ν. 4823/21 (Νόμος της ΥΠΑΙΘ, κας Κεραμέως) που εκτός από την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων έχουμε και την ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
Στην πρώτη διαδικασία, στην αξιολόγηση της σχολικής μονάδας στην Π.Ε. εφευρέθηκαν τα «ενιαία» κείμενα και παρόλο που το ΥΠΑΙΘ τα χαρακτήρισε εγγράφως με Εγκύκλιο «μη σύννομα, μη γενόμενα», αβρόχοις ποσί πέρασαν στο σύστημα (ψηφιακή πλατφόρμα) και όλοι πανηγύριζαν… 99% συμμετοχή. Τώρα στη δεύτερη διαδικασία (ατομική αξιολόγηση) το θέμα δεν έχει περιθώρια για «παιδαγωγικούς» ελιγμούς και η υπόθεση περιπλέκεται. Σημειωτέον ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα κάνουν οι δ/ντές των σχολείων, οι Σ.Ε. και ο δ/ντές Εκπαίδευσης που επελέγησαν πρόσφατα. Έρχονται για παράσταση Διαμαρτυρίας στα Γραφεία των Σ.Ε., αυτήν την περίοδο, συνάδελφοι συνδικαλιστές που ορισμένοι πρόσφατα επιλέχτηκαν με δική τους αίτηση, οικειοθελώς, διευθυντές Σχολείων και διαμαρτύρονται έντονα, γιατί οι Σ.Ε. θέλουν να αξιολογήσουν εκπαιδευτικούς. Σωστά!! Έχουν το συνδικαλιστικό δικαίωμα. Υπάρχει, όμως, η εξής καλοπροαίρετη ερώτηση: Αφού ο συνδικαλιστής -νυν διευθυντής σχολείου- δέχτηκε και έκανε αίτηση, πρόσφατα, για να γίνει διευθυντής σχολείου, με αρμοδιότητες και του αξιολογητή του εκπαιδευτικού προσωπικού, έρχεται και κλείνει την είσοδο του σχολείου για να μη γίνει η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ενός σχολείου; Δεν είναι λίγο παράλογο; Αφού αρνείται την αξιολόγηση, γιατί έκανε αίτηση να γίνει διευθυντής-αξιολογητής σε σχολείο; Όταν θα έλθει η ώρα να αξιολογήσει το εκπαιδευτικό προσωπικό, τι πρέπει να γίνει; Μήπως πρέπει καλού-κακού οι εκπαιδευτικοί του Σχολείου σου να σε απομονώσουν…; Θα ήταν σωστό;
Αντίστροφα ισχύει και στους νυν Σ.Ε. που δυσανασχετούν με τον νέο θεσμό και λένε ορισμένοι… Θα δούμε... θα περιμένουμε… θα εφαρμόσουμε με δόσεις κ.λπ. την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Ερώτημα: Γιατί έκανες (έκανα) συνάδελφε αίτηση για Σ.Ε., αφού δεν σε εκφράζει ο θεσμός και η αρμοδιότητα-καθήκον του αξιολογητή πέραν των άλλων αρμοδιοτήτων; Γιατί έκανες (έκανα) αίτηση και για έναν χρόνο σχεδόν ήμασταν όλοι οι υποψήφιοι Σ.Ε. σε εγρήγορση, για ενστάσεις κ.λπ. με τα γνωστά π.χ. παραιτήσεις μελών από τα Συμβούλια Επιλογής, για διαμαρτυρίες στη μοριοδότηση, για παρεμβάσεις υποψηφίων Σ.Ε. στα Συμβούλια επιλογής με νομικούς και σε ορισμένες περιπτώσεις καθηγητές-πανεπιστημιακοί, ως παρεμβαίνοντες δικηγόροι κ.λπ.; Γνωρίζουμε πώς τα Στελέχη Εκπαίδευσης εφαρμόζουν την εκπαιδευτική πολιτική. Αν κάποιο στέλεχος διαφωνεί με την τωρινή εκπαιδευτική πολιτική ή την προηγούμενη, υπάρχει διέξοδος, η παραίτηση. Φυσικά δεν υποδεικνύω σε κανέναν το τι θα πράξει….!
Διαπιστώνω πως γινόμαστε, οικειοθελώς, Στελέχη Εκπαίδευσης και ενώ υπάρχει σχετική Νομοθεσία την αποσιωπούμε π.χ. Μονιμοποίηση νεοδιόριστων που το ΥΠΑΙΘ ζητά την ανάκληση της Μονιμοποίησης λόγω συμπλήρωσης της διετίας από τη Διοίκηση, με αποτέλεσμα άλλη περιοχή να εφαρμόζει τον Νόμο και άλλη περιοχή να έχει δύο λίστες… νεοδιοριζόμενων… Εμείς οι Σ.Ε. πρέπει να επικεντρωθούμε στις παιδαγωγικές παραμέτρους αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας για την ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, για να βοηθήσουμε θεσμικά το εκπαιδευτικό γίγνεσθαι καλοπροαίρετα, για την καλυτέρευση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και να στηρίξουμε τον μάχιμο εκπαιδευτικό και όχι για να τον κατηγοριοποιήσουμε!!! Φυσικά κάτι τέτοιο δεν υπάρχει ούτε στο πνεύμα, ούτε στο γράμμα του εν λόγω νόμου, ούτε στο προφίλ των Σ.Ε. και αν υπάρξουν κάποιες ιδιαιτερότητες, υπάρχουν τα αρμόδια όργανα να αποκαταστήσουν υπηρεσιακές εκτροπές.
Για να γίνει αντιληπτό στους εκπαιδευτικούς θα χρειαστεί παιδαγωγική ειλικρίνεια και πολύς κόπος από τους Σ.Ε.!! Παιδαγωγικά οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί, οι μάχιμοι, εντός της Τάξης πρέπει να έχουν συνέχεια τη βοήθεια του Σ.Ε. και όχι μόνο στις δύο παρακολουθήσεις διδασκαλιών για να μονιμοποιηθούν και μετά στον αυτόματο πιλότο… Έχοντας είκοσι έτη σύμβουλος, έχω να καταθέσω πως όλοι οι εκπαιδευτικοί που είχα υπό την παιδαγωγική μου εποπτεία ήταν όλοι εξαιρετικοί. Φυσικά είχαμε και προβλήματα. Π.χ. κατηγορούσαν οι γονείς κάποιων μαθητών μια δασκάλα, έναν δάσκαλο… ότι δεν κάνει καλό μάθημα κατά την άποψή τους και ορισμένες φορές εγγράφως.
Αναγκαστικά όλοι οι σύμβουλοι πηγαίναμε μέσα στην τάξη κατόπιν ενημέρωσης του εκπαιδευτικού και για μία διδακτική ώρα παρακολουθούσαμε και κάναμε διάλογο με τον εκπαιδευτικό της τάξης στο τέλος προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Εκείνη τη στιγμή αναγκαστικά μπαίναμε σε αναστοχασμό, σε αξιολόγηση και κριτική. Με το σκεπτικό... δεν δεχόμαστε τους συμβούλους στην τάξη... που υπήρχε ανέκαθεν... πώς θα έβλεπε ο σύμβουλος την εκπαιδευτική διαδικασία για να απαντήσει στους γονείς που είχαν ενστάσεις;
Επειδή η ατομική αξιολόγηση είναι σοβαρή υπόθεση, πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή… και να ενεργοποιηθεί το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Για 40 χρόνια δεν υπήρχε τίποτα από αξιολόγηση στην Εκπαίδευση, πρέπει κάτι να γίνει, η σωστή αξιολόγηση είναι συστατικό της Δημοκρατίας…