Του Φίλιππου Ζάχαρη
Εξακολουθεί να μην τηρείται στην Ελλάδα η κοινοτική οδηγία που ήδη έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία αναφορικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους. Παρά την αυστηρότητα στην τήρηση του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος, οι έλεγχοι έχουν σχεδόν ατονήσει και πρόστιμα δεν επιβάλλονται πλέον με την ίδια ζέση που είχαν στην αρχή.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την επιδερμική μόνο εφαρμογή του νόμου και την σιωπηρή αποδοχή των καπνιζόντων. Βέβαια, που και που βλέπει κανείς και κάποιους που τον τηρούν με τον φόβο του προστίμου. Σε γενικές γραμμές όμως, η αδιαφορία είναι χαρακτηριστική. Θα έλεγε κανείς πως σε αυτή την χώρα μόνο οι καπνιστές – χωρίς να θέλω να μειώσω την ανάγκη τους - έχουν δικαιώματα. Το κάπνισμα όμως θα έπρεπε να έχει κανονικά από τους ίδιους τους καπνιστές τους κανόνες του. Γιατί πάνω απ΄ όλα θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα και στον σεβασμό απέναντι στους παθητικούς καπνιστές. Αλλά στην Ελλάδα ζούμε, που να βρεθεί αυτός ο σεβασμός;
Από την άλλη βέβαια δεν θα έπρεπε να κυνηγηθούν με μέτρα και αποκλεισμούς οι καπνίζοντες. Γιατί εκεί θα φτάναμε στο άλλο άκρο. Να σημειωθεί εδώ ότι στο Κέντρο Ελέγχου Ειδικού Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων ( ΚΕ.ΕΛ.ΠΝΟ.) λειτουργεί τηλεφωνική γραμμή (1142) επικοινωνίας και αναφορών των πολιτών σχετικά με την εφαρμογή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας με την δυνατότητα διαβίβασης των αναφορών προς τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα για κάθε περαιτέρω διερεύνηση.
Τα στοιχεία πάντως για το κάπνισμα και τις σοβαρές παρενέργειές του στην υγεία είναι πολλά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Π.Ο.Υ., το 10% περίπου των θανάτων ενηλίκων παγκοσμίως οφείλεται στο κάπνισμα, παρά το ότι είναι η μοναδική αιτία θανάτου που μπορεί κάλλιστα να προλαμβάνεται. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 6 εκατομμύρια θανάτους ετησίως , εκ των οποίων, τουλάχιστον 600 χιλιάδες , οφείλονται στο παθητικό κάπνισμα. Το κάπνισμα αυξάνει την νοσηρότητα και την θνησιμότητα από νοσήματα του καρδιαγγειακού συστήματος, του αναπνευστικού συστήματος και από καρκίνο προκαλώντας 25 απειλητικές για την υγεία και την ζωή ασθένειες. Αποτελεί μείζονα παράγοντα κινδύνου για 8 από τις 16 κύριες αιτίες θανάτου ατόμων άνω των 65 ετών.
Η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα στην εργασία ή στο σπίτι αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιοπάθειας κατά 25-30% σε σχέση με τους μη εκτιθέμενους. Παράλληλα τόσο το άμεσο όσο και το έμμεσο κόστος θεραπείας των νοσημάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα επιβαρύνει τα συστήματα υγείας των κρατών παγκοσμίως. Σύμφωνα με έρευνα, λοιπόν, της Εθνικής Επιτροπής Ελέγχου κατά του καπνίσματος διαπιστώνεται ότι το κάπνισμα έχει μειωθεί σε μεγάλο ποσοστό στην Ελλάδα από το 2007 μέχρι σήμερα. Η πτώση αυτή είναι θεαματική σε αντίθεση με την αύξηση που καταγράφηκε από το 2000-2007.
Να σημειωθεί εδώ ότι για την ενημέρωση του ευρέος κοινού δημιουργήθηκε ενότητα στον Ιστοχώρο του Υπουργείου Υγείας με τίτλο: « Όχι στο κάπνισμα». Στην εν λόγω ενότητα κατά του καπνίσματος, η οποία ανανεώνεται με τα τρέχοντα δεδομένα, δίνεται η δυνατότητα κατάθεσης σχολίων και απόψεων των πολιτών που επισκέπτονται την ιστοσελίδα. Επιπλέον, περιλαμβάνονται ειδικές υπο-ενότητες για την πληρέστερη ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα ακόλουθα ζητήματα :
* Το νομοθετικό πλαίσιο (Προεδρικά Διατάγματα, Νόμοι, Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, Υπουργικές Αποφάσεις, Εγκύκλιοι).
* Τις αντικαπνιστικές δράσεις.
* Τα δελτία τύπου του Υπουργείου Υγείας για το κάπνισμα
* Τα προγράμματα αγωγής υγείας που υλοποιούνται στα σχολεία σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων .
* Τα προγράμματα διακοπής καπνίσματος και τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος.
* Τα δεδομένα των επιδημιολογικών μελετών και την έρευνα.
* Υλικό Αγωγής Υγείας σχετικό με τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία
* Στην συγκεκριμένη ενότητα του Ιστοχώρου του Υπουργείου Υγείας σύντομα θα υπάρχει προβολή αντικαπνιστικών μηνυμάτων σε μορφή video με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.
Επιπρόσθετα για την πολύπλευρη αντιμετώπιση του θέματος του καπνίσματος, το Υπουργείο Υγείας στα πλαίσια της συνεργασίας του με το Υπουργείο Παιδείας υλοποιεί προληπτικές δράσεις κατά του καπνίσματος και προγράμματα αγωγής υγείας στην πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια εκπαίδευση που στοχεύουν στην προστασία της υγείας των νέων και την προστασία της δημόσιας υγείας εν γένει.
