* Καταρχήν, είναι σημαντικό να μιλήσουμε στα παιδιά για τον νέο ιό απαντώντας σε απορίες και ερωτήσεις τους. Προσέχουμε πάντα να προσαρμόζουμε τη γλώσσα που θα χρησιμοποιήσουμε στο επίπεδο του παιδιού. Δεν χρειάζεται να δίνουμε λεπτομερείς πληροφορίες. Λέμε πάντα την αλήθεια. Υπάρχουν στο διαδίκτυο παραμύθια για τον κορονοϊό και για εκπαίδευση σε δεξιότητες υγιεινής. Μία ωραία παρουσίαση μπορείτε να βρείτε στο openbook.gr/covidbook/
Παράλληλα, και εμείς προσέχουμε να ενημερωνόμαστε από έγκυρες πηγές πληροφόρησης. Χρήσιμες πληροφορίες θα βρούμε στο eody.gr.
Περιορίζουμε την έκθεσή μας για πολλές ώρες στα ΜΜΕ και κοινωνικής δικτύωσης καθώς συχνά αυτό αυξάνει τα επίπεδα άγχους.
* Εξηγούμε στο παιδί ότι θα πρέπει να παραμείνουμε στο σπίτι και όλες οι δραστηριότητες εκτός σπιτιού δεν θα γίνονται για ένα διάστημα. Αυτό το λέμε σε ένα ήρεμο κλίμα προσέχοντας να μην μεταδώσουμε άγχος ή πανικό. Τονίζουμε ότι η κατάσταση αυτή θα διαρκέσει ένα διάστημα και σύντομα θα επανέλθει η ζωή μας στην κανονικότητά της.
* Σημαντικό είναι να εγκαθιδρύσουμε ένα Ημερήσιο Πρόγραμμα – Αντζέντα έτσι ώστε να διατηρείται η αίσθηση ότι υπάρχει κάποια ρουτίνα και κανονικότητα στο σπίτι. Κάνουμε αυτό το πρόγραμμα μαζί με το παιδί χρησιμοποιώντας μαρκαδόρους, αυτοκόλλητα κ.τ.λ. Προσκαλούμε το παιδί να σκεφτεί ευχάριστες δραστηριότητες που θα ήθελε να τις βάλει στο Ημερήσιο Πρόγραμμα. Προσπαθούμε να τηρούμε τα προτεινόμενα χρονικά όρια για τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων και τηλεόρασης αν και αυτό το χρονικό διάστημα θα είναι πιο αυξημένα. Προσοχή να μην ξεφύγουνε πολύ.
* Φροντίζουμε να υπάρχει καθημερινά χρόνος για σωματική εκτόνωση. Μπορείτε να δείξετε μέσα από video ή άλλα μέσα απλές ασκήσεις γυμναστικής στο πάτωμα, χορευτικές κινήσεις, ασκήσεις μουσικοκινητικής αγωγής, μουσική.
* Τα παιδιά θα έρθουν αντιμέτωπα με συναισθήματα όπως άγχος, φόβος, ανία, ευερεθιστότητα. Επιπλέον, συχνά εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους μέσα από το σώμα εμφανίζοντας ψυχοσωματικά συμπτώματα όπως ενοχλήσεις στο γαστρεντερικό, πονοκέφαλο, ενώ συχνά αισθήματα άγχους εκδηλώνονται μέσα από δυσκολίες στον ύπνο.
Ενθαρρύνουμε το παιδί να εκφράζει τα συναισθήματά του και να τα συζητάμε. Για να εκφράσει όμως το παιδί τα συναισθήματά του θα πρέπει πρώτα εμείς να λειτουργήσουμε ως πρότυπο εκφράζοντας τα συναισθήματά μας και προσπαθώντας να είμαστε ήρεμοι. Τα παιδιά τείνουν να μιμούνται τη συμπεριφορά των γονιών τους. Εάν εσείς βρίσκεστε σε κατάσταση έντονης ανησυχίας να είστε σίγουροι ότι τα παιδιά θα το προσλάβουν και θα αισθάνονται ανησυχία. Αντίθετα, εάν έχετε πιο ψύχραιμη και θετική στάση θα αισθανθούν ασφάλεια και προστασία.
* Αναγνωρίζουμε και επικυρώνουμε τα συναισθήματα του παιδιού και του λέμε ότι είναι φυσιολογικό και λογικό να αισθάνεται έτσι. Επίσης, του υπενθυμίζουμε ότι έτσι αισθάνονται και πολλά άλλα παιδιά σε όλο τον κόσμο. Το να μας αναγνωρίζεται το συναίσθημά μας καθώς και η αίσθηση ότι δεν είμαστε οι μόνοι που αισθάνονται έτσι, έχει βρεθεί ότι βοηθάει στην ανοχή των συναισθημάτων και τη διαχείρισή τους.
* Η επικοινωνία με τους άλλους. Φροντίζουμε να έχουμε συχνή επικοινωνία με φίλους και συγγενείς, καθώς αυτό θα βοηθήσει την έκφραση και το μοίρασμα των δικών μας συναισθημάτων. Δεν ξεχνάμε να εξασφαλίσουμε την επικοινωνία του παιδιού με τους φίλους του και άλλα άτομα που θα ήθελε να επικοινωνήσει.
* Διαμορφώνεται μια ιδιαίτερη ευκαιρία να έχουμε περισσότερες οικογενειακές στιγμές, σύνδεσης και επαφής με τους αγαπημένους μας. Μπορούμε να καθορίσουμε κάποιες μέρες την «ώρα της οικογένειας» όπου βλέπουμε μαζί φωτογραφικά άλμπουμ, παλιές φωτογραφίες που δείχνουν την οικογενειακή γραμμή. Μπορείτε να σκεφτείτε και άλλες ιδέες που συμβάλλουν στη σύνδεση της οικογένειάς σας.
* Ας μην ξεχνάμε ότι είναι πιθανό να προκύπτουν εντάσεις στη σχέση των μελών λόγω των αρνητικών συναισθημάτων εξαιτίας της παρατεταμένης παραμονής στο σπίτι. Σημαντικό είναι να κατανοήσουμε αυτή την κατάσταση, να δούμε ότι είναι φυσιολογική δεδομένων των συνθηκών. Βοηθητικό είναι εδώ να κάνουμε τη σύνδεση ανάμεσα στα αρνητικά συναισθήματα και τις εντάσεις στις σχέσεις (π.χ. συγκρούσεις με τον αδερφό/ή ή μαζί σας). Επίσης, εξασφαλίζουμε προσωπικό χώρο στα παιδιά έτσι ώστε να μπορούν να παραμείνουν μόνα τους για κάποιο χρονικό διάστημα και να ηρεμήσουν.
Εάν αισθήματα άγχους απασχολούν πολύ το παιδί και έχουν επηρεάσει τη λειτουργικότητα του δηλ. να παίζει, να κοιμάται, δεν είναι ήρεμο, τότε απευθυνθείτε σε ειδικό ψυχικής υγείας για συμβουλευτική υποστήριξη.
Από την Ελευθερία Κατσώχη, MSc Κλινικής Ψυχολογίας 1ο ΚΕΣΥ Β’ Θεσσαλονίκης
