Σε μια συνέντευξή μου τότε, μου δόθηκε η ευκαιρία να τονίσω ότι σε ένα περιβάλλον παγκόσμιου ανταγωνισμού, σύγχρονη τάση είναι η ανάπτυξη κοινών στρατηγικών, μέσω συνεργειών και συγχωνεύσεων, μεταξύ πανεπιστημίων, πανεπιστημιακών σχολών και τμημάτων.
Διεθνώς επικρατεί το δόγμα «η ισχύς εν τη ενώσει», που οδηγεί εκατοντάδες διαδικασίες συνένωσης (university mergers) μικρών, μεσαίων αλλά και μεγάλων, σε μέγεθος, ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οι στόχοι αυτών των διαδικασιών είναι η δημιουργία ισχυρών πανεπιστημιακών δομών, τμημάτων και σχολών, η καλύτερη ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η αύξηση της αποτελεσματικότητας, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην έρευνα, η προαγωγή της αριστείας, η άνοδος του κύρους και της αναγνωρισιμότητας των ιδρυμάτων, όπως αυτή παρουσιάζεται στις διεθνείς κατατάξεις (university rankings) και, κυρίως, η «παραγωγή» πτυχιούχων με σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες, που μπορούν να σταθούν ανταγωνιστικά σε απαιτητικά και διεθνώς μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα εργασίας.
Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, επικρατεί τα τελευταία χρόνια μια «μανία» συγχωνεύσεων που οδηγεί είτε σε υπερ-πανεπιστήμια, είτε σε ομαδοποιήσεις πανεπιστημίων μέσω του λεγόμενου ομοσπονδιακού μοντέλου (federated universities). Αναγνωρίζεται διεθνώς ότι η συνεισφορά ενός πανεπιστημίου στην τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη επιτυγχάνεται μόνο μέσω της σύνδεσης της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της επιχειρηματικότητας, της εξειδίκευσης, της έντασης της έρευνας και της εξωστρέφειας. Κάθε σύγχρονο, δημόσιο, πανεπιστημιακό ίδρυμα έχει ισχυρό ενδιαφέρον να είναι ανταγωνιστικό και θέτει ως στόχο να ενισχύει συνεχώς την ελκυστικότητα των παρεχόμενων προγραμμάτων σπουδών από τα τμήματά του, προκειμένου να προσελκύει καλούς φοιτητές.
Εδώ και χρόνια, για την περίπτωση του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας του (τέως) ΤΕΙ Θεσσαλίας δεν ισχύει στην πράξη η διάκριση μεταξύ τεχνολογικού και πανεπιστημιακού τομέα. Tο πρόγραμμα σπουδών και το γνωστικό αντικείμενο του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του (τέως) ΤΕΙ Θεσσαλίας ήταν και είναι ανάλογο με αντίστοιχα πανεπιστημιακών τμημάτων Διοίκησης Επιχειρήσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εδώ και χρόνια, οι καθηγητές του τμήματος (όπως, γενικά, όλοι οι καθηγητές των ΤΕΙ) κρίνονται με ακαδημαϊκά κριτήρια, ανάλογα με αυτά των καθηγητών των πανεπιστημίων. Εδώ και ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, το τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και η Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, έχει μια σταθερή συνεργασία, σε μεταπτυχιακά προγράμματα, με το τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας, καθώς και με άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Καθηγητές του τμήματος διδάσκουν ως συνεργάτες/επισκέπτες σε άλλα πανεπιστήμια της χώρας και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Καθηγητές άλλων πανεπιστημίων διδάσκουν ως συνεργάτες/επισκέπτες στα προγράμματα σπουδών του τμήματος. Το τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του (τέως) ΤΕΙ Θεσσαλίας έχει αναπτύξει και συνεχίζει να αναπτύσσει συνεργασίες, σε επίπεδο υλοποίησης ανταγωνιστικών εκπαιδευτικών και ερευνητικών έργων, με άλλα πανεπιστήμια και επιχειρήσεις της χώρας και του εξωτερικού. Πολυάριθμοι πτυχιούχοι του τμήματος έχουν ολοκληρώσει μεταπτυχιακές σπουδές και αρκετοί έχουν αποκτήσει ακόμη και διδακτορικά διπλώματα. Πολυάριθμοι απόφοιτοι του τμήματος σταδιοδρομούν με επιτυχία ως στελέχη επιχειρήσεων/οργανισμών της χώρας και του εξωτερικού.
Δικαίως θα ισχυριστούν πολλοί (ανάμεσα σε αυτούς και εγώ) ότι στη συνένωση με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, η Λάρισα δικαιούνταν να είχε κερδίσει περισσότερα… Όμως τελικά αυτό που έχει σημασία, αυτό που είναι το μείζον είναι το αποτέλεσμα: το νέο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας είναι γεγονός!
Ένα μεγάλο κεφάλαιο ολοκληρώθηκε και ένα νέο, ακόμη μεγαλύτερο, κεφάλαιο ανοίγει. Και σε αυτό το καινούριο, πιο μεγάλο κεφάλαιο, στο νέο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, δημιουργείται μια ισχυρή Σχολή Οικονομικών και Διοικητικών Επιστημών που έχει έδρα τη Λάρισα, η οποία περιλαμβάνει (ως Πανεπιστημιακά Τμήματα) το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, με έδρα τη Λάρισα, το Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, με έδρα επίσης τη Λάρισα, καθώς και το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, που έχει έδρα τον Βόλο. Στο μηχανογραφικό δελτίο που θα κληθούν να συμπληρώσουν, στο τέλος της σχολικής χρονιάς, οι νέοι υποψήφιοι φοιτητές δεν θα συναντήσουν το τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και το τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του (τέως) ΤΕΙ Θεσσαλίας. Στους νέους υποψηφίους φοιτητές θα προσφέρονται ως επιλογές δύο νέα πανεπιστημιακά τμήματα που θα εδρεύουν στη Λάρισα: το τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και το τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής.
Οι νυν φοιτητές του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων (όπως και οι νυν φοιτητές των άλλων τμημάτων του τέως ΤΕΙ) εντάσσονται αυτοδικαίως, με βάση τον Νόμο 4589/2019 - ΦΕΚ13 Α΄/29-01-19, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Οι νυν φοιτητές συνεχίζουν και ολοκληρώνουν το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος (στο οποίο εισήχθησαν) ως φοιτητές όμως του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στους νυν φοιτητές δίνεται και μια επιπρόσθετη επιλογή: αντί να αποκτήσουν πτυχίο ΤΕΙ, να παρακολουθήσουν επιπλέον μαθήματα, από το πρόγραμμα σπουδών του νέου τμήματος και να λάβουν έτσι πτυχίο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Τα αρμόδια όργανα του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας έχουν την ευθύνη να διαμορφώσουν άμεσα ένα νέο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών που θα είναι σύγχρονο, πιο ελκυστικό, συγκρίσιμο και ταυτόχρονα, ανταγωνιστικό σε σχέση με τα προγράμματα σπουδών άλλων πανεπιστημιακών τμημάτων Διοίκησης Επιχειρήσεων της χώρας και του εξωτερικού. Επίσης, τα αρμόδια όργανα έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν, εκτός από αυτοδύναμα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών που παρέχονταν έως τώρα από το τμήμα, και αυτοδύναμα προγράμματα που οδηγούν στην απόκτηση διδακτορικού διπλώματος. Τέλος, στο νέο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας δίνεται η ευκαιρία να συνεισφέρει στην ανάπτυξη της περιφερειακής επιχειρηματικότητας, συμβάλλοντας στις δράσεις του Κέντρου Νεανικής Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας, που σχεδιάζει να υλοποιήσει η Περιφέρεια Θεσσαλίας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Συνεπώς ένα «όνειρο» μπορεί να έγινε πράξη. Όμως για να επιτύχει, εν τέλει στο μέλλον, αυτή η πράξη απολύτως απαραίτητες είναι κυρίως τρεις προϋποθέσεις: δουλειά, δουλειά, δουλειά!
Από τον Δρ. Βασίλη Χ. Γερογιάννη
*Ο Δρ. Βασίλης Χ. Γερογιάννης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΣΕΚ) της Περιφέρειας Θεσσαλίας