Ψηφίστηκε, λοιπόν, η συμφωνία των Πρεσπών, κατά προφανή αντίθεση & περιφρόνηση της λαϊκής βούλησης. Ως έλαβε χώρα, συνιστά βλάβη για την Μακεδονία & την Δημοκρατία μας, που αμφοτέρων αποδειχθήκαμε ανάξιοι έως αδιάφοροι κληρονόμοι. Kατοχυρώνει στη γείτονα σε ανώτατο θεσμικό επίπεδο Κράτους, κι όχι περιφέρειας, τον όρο Μακεδονία, ενώ η “Βόρεια Μακεδονία” παραπέμπει ελάχιστα στον περίφημο γεωγραφικό προσδιορισμό & περισσότερο δίνει την εντύπωση του μέρους & του ανολοκλήρωτου. Σε συνδυασμό με την ιθαγένεια, την ταυτότητα, την γλώσσα, το ότι καθιστά αντικείμενο διαπραγμάτευσης πράγματα ως σήμερα αληθή & δεδομένα, “χαρίζει” σε γεωγραφικό μέρος το όλον, συνιστά έκπτωση από βασικά δικαιώματά μας & κλονίζει αυτή την ύπαρξή μας.
Για την συμφωνία δεν επιδιώχθηκε ευρύτερη πολιτική συναίνεση, όπως γινόταν στο παρελθόν. Tο αντίθετο. Σε θέματα τέτοιας σημασίας καμιά- με μια μικρή επιφύλαξη- αντίθεση πολιτικού φορέα δεν έγινε αιτία ματαίωσης. Πρόσφατα άλλωστε ψηφίστηκε ευρύτατα το τρίτο μνημόνιο, με 222 ψήφους. Υπήρχε βάση συνεννόησης; Ζητήθηκε; Θα είχαμε καλύτερη συμφωνία;
Αντίθεση εκδηλώθηκε καθολικά, αιτιολογημένα, από τον απλό λαό, επιστήμονες, καλλιτέχνες, συλλόγους, επιστημονικούς φορείς, ως λχ οι Δικηγορικοί Σύλλογοι & ειδικά για την διαδικασία, ειρηνικά σε δύο τεράστια συλλαλητήρια. Το τρίτο διαλύθηκε μετά από προφανώς προσχεδιασμένα επεισόδια. Ο Σύλλογος μας δέχθηκε επωνύμως καταγγελίες μελών ότι καταδιώκονταν με δακρυγόνα από αστυνομικές δυνάμεις μακριά από εστίες επεισοδίων αμέτοχοι γονείς με ανήλικα παιδιά. Έτσι είναι: κάποιους, μετά από επεισόδια τους επιστρέφουν με περιπολικά στην εστία τους- μαγκιά τους- τα ανήλικα όμως να πνιγούν, ει δυνατόν κυριολεκτικά. Κράτος δικαίου! Ρήγμα στην Δημοκρατία.
Τελευταία πολλά, κεντρικά διοχετευμένα, ειπώθηκαν υπέρ της συμφωνίας & κορυφώθηκαν με κραυγές για δήθεν μίσος, σκοταδισμό, πόλεμο & ειρήνη. Κι όχι μόνο. Προ ημερών στο ραδιόφωνο, πρώτο πρόγραμμα, γνωστός από τα ΜΜΕ καθηγητής Ιστορίας διατύπωσε την άποψη ότι οι “χειρότεροι”- sic αντίθετοι στην συμφωνία είναι οι σημερινοί κάτοικοι της Μακεδονίας, απόγονοι προσφύγων της Μικράς Ασίας, επειδή οι πρόγονοί τους, αρχές- μέσα του προηγούμενου αιώνα, όταν κλήθηκαν να επιλέξουν μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας ή Σερβίας κα, τάχθηκαν υπέρ της μη διαίρεσης, για να μην υποστούν κι άλλα δεινά, για να επιβιώσουν με τις όποιες καλύτερες συνθήκες τους εξασφάλιζε η Ελλάδα. Λόγω συμφέροντος δηλαδή, που κληροδοτήθηκε στα τέκνα τους. Ακολούθησαν οι απαράδεκτες δηλώσεις περί κατοίκων της Μακεδονίας γνωστού πολιτικού πρώην υπουργού Παιδείας!, στο ίδιο πνεύμα.
Απαράδεκτη, άδικη, αντιστόρητη, αναληθής, προσβλητική & προβληματική άποψη, αν και λίγο πολύ τα έχουν ξαναπεί & για το 1821.
Κάτοικοι της Μακεδονίας μας, ή κάθε άλλης περιοχής, δεν ήταν μόνο πρόσφυγες, αλλοεθνείς ή άλλοι. Η Ιστορία & η πραγματικότητα του λαού μας δεν ξεκινά το 1917, το 1922 ή το 1821 ούτε περιορίζεται στις νοητικές κατασκευές που επιτρέπουν οι σκοπιμότητες, τα πάθη ή τα συμφέροντα εκάστου. Οι Μακεδόνες, εν γένει ο Ελληνισμός, με αγώνα & αίμα κράτησαν την συνείδησή τους και κάποια στιγμή το δικαίωμα να ορίζουν αυτοί τον όποιο τόπο τους, τον εαυτό τους, την εθνική κληρονομιά τους. Μπορεί κατά καιρούς να λιγόστεψαν, συχνά τίμημα αίματος γι' αυτό που ήταν, μπορεί κι άλλους να φιλοξένησαν ή να συμβίωσαν, αλλά δεν χάθηκαν, όπως δεν χάθηκαν κι οι ξεχασμένοι βορειοηπειρώτες αδελφοί μας. Κράτησαν & κρατούν την συνείδηση για χιλιετίες, την γλώσσα, τα ήθη, τα έθιμα, την θρησκεία, την λαϊκή παράδοση. Πόσες εκκλησίες, αγιογραφίες, μνημεία θαυμάζουμε σήμερα στα χωριά μας, τα καλοκαίρια λχ, που κατασκευάστηκαν τα χρόνια της σκλαβιάς, του Βυζαντίου ή νωρίτερα; Ποιούς χορούς χορεύουμε, ποια δημοτικά τραγουδάμε; Πόσους μάρτυρες, δασκάλους, καλλιτέχνες & επιστήμονες των καιρών εκείνων έχουμε καύχημα; Εκατοντάδες μάχες δόθηκαν, συνεχείς ήταν οι εξεγέρσεις στα χρόνια της σκλαβιάς και στην Μακεδονία.
Η άποψη αρνείται ουσιαστικά, σε κάθε περίπτωση υποβαθμίζει, την ταυτότητα & την ιστορική συνέχεια των Μακεδόνων κι όλων μας. Εξίσου απαράδεκτη είναι για τους πρόσφυγες της Μ. Ασίας, στους οποίους ειδικά αναφέρθηκε. Τους καταδέχεται λίγο πολύ ως υπηκόους υπό σημαία ευκαιρίας. Πώς τολμά; Αυτούς που ενώ μεγαλούργησαν επί χιλιετίες ως Έλληνες, στο τέλος υπήκοοι της οθωμανικής αυτοκρατορίας, σφαγιάστηκαν & ξεριζώθηκαν ακριβώς επειδή ήταν Έλληνες ορθόδοξοι. Και θα επιζούσαν κι απ' αυτόν τον όλεθρο και ξανά θα βλάσταιναν, αν διπλά διωγμένοι από το τουρκικό & το ηττημένο ελληνικό κράτος, δεν εκδιώκονταν. Αυτοί οι πρόσφυγες, των οποίων το βιοτικό επίπεδο ξεπερνούσε κατά πολύ το μέσο ευρωπαϊκό, πολλώ δε μάλλον των προγόνων μας της τότε Ελληνικής Πολιτείας, παρά τα δεινά τους, ήξεραν πολύ καλά που ήρθαν, στην πατρίδα τους, στην εστία τους, κι όχι σε μια κάποια όμορη χώρα.
Υποστήριξε ο κ. Καθηγητής ότι το επίπεδο των πολιτικών μας είναι το χαμηλότερο δεκαετιών. Συμφωνώ απολύτως. Θα πρόσθετα ότι συμβαδίζει με το επίπεδο των πνευματικών μας ταγών. Εξάλλου από τέτοιους πολιτικούς δεν καταδέχονται ρυθμίσεις για την επιστήμη τους; Αυτό δεν γράφει το άρθρο 8 της Συμφωνίας, κι άλλων; Κλονίζονται η Δημοκρατία, η Μακεδονία, η Ακαδημαϊκή Ελευθερία, η Παιδεία μας.
Δεν πρέπει να δοθεί λοιπόν στη συγκεκριμένη συμφωνία, έστω με την ψήφιση, μια ευκαιρία “έντιμης” εφαρμογής, ας πούμε τελολογικής διορθωτικής ερμηνευτικής παρέμβασης; Μα το ζήτημα δεν είναι πως την διαβάζουμε εμείς. Ήδη δεν εφαρμόζεται κατ' ουσίαν από την γείτονα (πολύ φιλόδοξο, αλήθεια, για μια χώρα που δεν ασκεί κυριαρχία στο έδαφός της να θέλει να ελέγχει το Σύνταγμα & την πολιτική μιας άλλης χώρας ή τις εκφράσεις του κ. Ζάεφ) ούτε άλλωστε εφαρμόστηκε στο ανάλογο ως σήμερα μέρος. Γι' αυτό αντιδρούμε & αγωνιζόμαστε. Γιατί είναι σχεδιασμένη & θέτει τις βάσεις να δημιουργήσει περισσότερα ζητήματα, απ' όσα δήθεν επιλύει- αν επιλύει κάποιο προς όφελός μας- και να οδηγήσει, αργά ή γρήγορα, σε ρήξη των σχέσεών μας. Γιατί απειλεί ευθέως την ειρήνη στην περιοχή, παρά τα κατευθυνόμενα αντίθετα συνθήματα, ώστε το ζήτημα δεν είναι αν, αλλά προς ποια κατεύθυνση θα αλλάξει.
* Ο Χρήστος Ι. Παπαϊωάννου είναι Δικηγόρος, πρόεδρος στον Σύλλογο Πολυτέκνων Λαρίσης & Περιχώρων.