Στενεύουν τα περιθώρια για να «νίπτομεν τας χείρας μας». Οφείλομε να αναλογιστούμε τη συλλογική ευθύνη και αυτό που περιμένει τα παιδιά και τα εγγόνια μας.
Είπε ο Θαλής: «Ύδωρ αρχή της φύσεως». Και ο σκοτεινός Αναξίμανδρος ‘Εν υγρώ γεννηθήναι τα πρώτα ζώα’.
Συλλογιστείτε τώρα που ξανάρχονται οι μέρες της θάλασσας, οι διακοπές, η άδεια. Ημέρες φυγής, απουσίας, λιποταξίας.
Ανησυχούμε για την προστασία του περιβάλλοντος και την υποβάθμισή του. Είναι μήπως υπερβολή να πούμε ότι οι παραλίες μας και τα ρέματα των βουνών μετατρέπονται, κυρίως κατά το τουριστικό καλοκαίρι, σε σκουπιδότοπους;
Ως άνθρωπος δεν φείδομαι μηνυμάτων αισιοδοξίας παρά την κριτική μου διάθεση. Σύμφωνα με τον φιλόσοφο, κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος οφείλει να κατέχει ‘ την απαισιοδοξία της γνώσης και την αισιοδοξία της θέλησης.
Παρόλο που εν γνώσει μου κομίζω γλαύκας εις Αθήνας, ας μου επιτραπεί να παραθέσω μερικές σκέψεις: Οι δραστηριότητές μας ας είναι συμβατές με τις περιβαλλοντικές συνιστώσες των ευαίσθητων παράκτιων συστημάτων μας.
Είναι, χωρίς αμφιβολία, ευκολότερο να τρομάξεις κάποιον παρά να του μεταφέρεις λίγη σωστή πληροφόρηση και γνώση ν’ αντιληφθεί την ανεπάρκειά του.
Όσοι και φέτος αξιωθούμε να φύγομε από την πόλη, είτε για λίγες μέρες είτε για λίγες εβδομάδες έχομε χρέος να σκεφτούμε κι εκείνους οι οποίοι, είτε από ανέχεια είτε λόγω προβλημάτων υγείας ή ανικανότητας, θα περάσουν το καλοκαίρι με τη μοναξιά τους.
Το γιγάντιο ψηφιδωτό της ελληνικής τουριστικής περιόδου φιλοτεχνείται, εδώ και χρόνια, εμπνευσμένο και συνεχώς εμπνεόμενο από συμβουλές, νουθεσίες και μαργαριτάρια της ξηράς: ROYMS TO LET, ZIMER ZU ΦΕRMITEN, BREGΦAST KOBLE, TSATSIKI, SOYBLAKI, BRITZOLE STA KARVOYNA…
Άλλο θλιβερό θέαμα αποτελούν τα κάθε είδους σκοτωμένα ζώα της ελληνικής πανίδας, τα οποία διακοσμούν τα οδοστρώματα των εθνικών και επαρχιακών οδών. Οι ξένοι τουρίστες έχουν θέματα να μας ψέγουν. Εμείς ας μην υψώνομε το βλέμμα στα ουράνια, ας μην αναζητούμε ματαίως τη συνδρομή του Υψίστου για ό,τι μας ντροπιάζει και βαριαναστενάζοντας να συνεχίζομε…
Η φυσιολατρία και φυσιολαγνεία είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες χωρίς γνώση. Το ελληνικό καλοκαίρι είναι συνήθως θερμό, μακρύ, (από Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο) και άνυδρο. Τα πεύκα και άλλα πολυετή φυτά του τόπου μας είναι προσαρμοσμένα στις ιδιομορφίες του μεσογειακού κλίματος. Στις αρχές περίπου Ιουνίου, όταν αρχίζει η ζέστη και η ξηρασία, προκειμένου να εξοικονομήσουν το πολύτιμο νερό, ρίχνουν μεγάλο μέρος απ’ τα φύλλα τους. Τα ξερά φύλλα και οι κατάξερες πευκοβελόνες αποτελούν το καλύτερο προσάναμμα, στην άκρη των οδοστρωμάτων. Αν καθαρίζαμε όλους αυτούς τους χώρους, αν δεν πετούσαμε τα αποτσίγαρα από το παράθυρο ή στην παραλία και αν ο αέρας δεν έκανε τη δουλειά του, θα μειώναμε ίσως την εμφάνιση πολλών πυρκαγιών, που οφείλονται στα μόνιμα ουσιαστικά γνωρίσματα του Ελληνικού Θέρους που είναι η εξοντωτική ζέστη, ο καυτός άνεμος, λίβας για τους Θεσσαλούς, και τα θαλασσινά μελτέμια.
Πλούσια τα ελέη της ελληνικής γης και την εποχή του θέρους, όπως το διαπιστώνομε στις εύχυμες σάρκες των φρούτων, στα νόστιμα λαχανικά, στα τεύτλα, στο βαμβάκι στο πολύτιμο σιτάρι και αλλού.
«Αν σε κάποιον δοθεί η χάρη», γράφει ο Πλάτων, «να δει το απόλυτα ωραίο, το καθαρόν, το άμικτον»… «νομίζεις πως θα ήταν φαύλος ο βίος του;».
Οι περισσότεροι από μας, σήμερα, ζούμε μακριά απ’ την ομορφιά, την αρετή, μακριά απ’ το μεγάλο πανόραμα και την ευλογία της ελληνικής φύσης. Ξεχνάμε εποχές, οσμές, αρώματα, κυνηγάμε τα ασήμαντα.
Μόνον αν σταθείς και αγναντέψεις μια ελληνική θάλασσα ή ένα χιονισμένο ή ηλιόλουστο πεντάμορφο βουνό, θα καταλάβεις τι είναι το ασήμαντο.
Σίγουρα κάποιοι κάποτε βρέθηκαν σ’ έναν παράδεισο σε νησί, σε παραλία ή στο εσωτερικό αυτής της χώρας. Είναι αδύνατον με λόγια να περιγράψομε κάποιον απ’ αυτούς. Χάρη στο ελληνικό θέρος χαλαρώνομε, διασκεδάζομε, μαυρίζομε. Πραγματοποιούμε ένα όνειρο φυγής. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τίποτε άλλο δεν μας στέλνει πίσω τόσο αλλαγμένους.
Από τον Τζίνο Πολέζε
