Πολιτικές προκλήσεις
Η ΕΕ κατάφερε να βγει από την οικονομική κρίση του 2008 και έχει να επιδείξει ικανοποιητικές έως εξαιρετικά καλές οικονομικές επιδόσεις. Η οικονομία σχεδόν όλων των κρατών μελών βρίσκεται στον πέμπτο χρόνο σταθερής ανάπτυξης ενώ έχει απορροφηθεί πλήρως η πρόσθετη ανεργία που δημιούργησε η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Παρά το γεγονός ότι στα οικονομικά η ΕΕ τα πηγαίνει καλά, με βασική εξαίρεση την Ελλάδα, η πολιτική κατάσταση είναι πολύ πιο σύνθετη.
Πρέπει να αντιμετωπιστούν μεγάλες προκλήσεις σε εξαιρετικά σύνθετες συνθήκες.
Το Brexit, το οποίο είναι μια μορφή ακρωτηριασμού της ΕΕ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Υπάρχουν μεγάλες οικονομικές εκκρεμότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν αλλά είναι βέβαιο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ θα χάσουν πολλά από το πολιτικό διαζύγιο. Σε ό,τι αφορά στην ΕΕ έχει δημιουργηθεί ένα κακό πολιτικό προηγούμενο που μπορεί να βρει μιμητές.
Στη δοκιμασία του Brexit προστίθεται τώρα η ιταλική κρίση. Η νέα κυβέρνηση της Ιταλίας είναι ένα άθροισμα λαϊκιστών, ευρωσκεπτικιστών και αντιευρωπαίων, οι οποίοι βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες. Μία ιταλική κρίση θα έχει σοβαρές συνέπειες για την ευρωζώνη, ιδιαίτερα για υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ελλάδα. Ήδη τα επιτόκια δανεισμού του Δημοσίου της Ιταλίας και της Ελλάδας έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν ενώ οικονομικά ισχυρές χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία διστάζουν να συμβάλλουν στη δυναμική επανεκκίνηση της διαδικασίας ευρωπαϊκής ενοποίησης όσο διατηρείται η ιταλική αβεβαιότητα.
Σοβαρά πολιτικά προβλήματα δημιουργεί και η πολιτική ασυνεννοησία μεταξύ Βρυξελλών και των ανατολικών χωρών της ΕΕ όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Τσεχία και η Σλοβακία, οι οποίες δεν είναι συνεργάσιμες στο προσφυγικό-μεταναστευτικό και δεν οργανώνουν την πολιτική τους ζωή με βάση το φιλελεύθερο πρότυπο που ισχύει στις πιο αναπτυγμένες χώρες της ΕΕ.
Εκδηλώνονται πολιτικές κρίσεις και αντιθέσεις το αποτέλεσμα των οποίων θα προσδιορίσει, σε μεγάλο βαθμό, τον νέο συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων.
Νέες τάσεις
Με βάση και τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων αναπτύσσονται νέες τάσεις στην ΕΕ, ενώ η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα επηρεάσει και τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ).
Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκει η Νέα Δημοκρατία, προβλέπεται να παραμείνει η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στο ΕΚ αλλά μπορεί να χάσει γύρω στις 40 έδρες και να υποχωρήσει στις 180 εξαιτίας κυρίως της φθοράς της ForzaItalia του Μπερλουσκόνι στην Ιταλία και των Ρεπουμπλικάνων στη Γαλλία. Η Νέα Δημοκρατία, η οποία θα αυξήσει πιθανότατα τους ευρωβουλευτές της από 5 σε 7 ή 8 θα αποκτήσει ενισχυμένο ρόλο στο πλαίσιο του ΕΛΚ.
Η ομάδα των Σοσιαλιστών και των συμμάχων τους θα υποστεί μεγαλύτερη μείωση δυνάμεων. Θα χάσει γύρω στις 50 έδρες και θα υποχωρήσει προς τις 140 εξαιτίας και της αποχώρησης, λόγω Brexit, του Βρετανικού Εργατικού Κόμματος.
Μεγάλο πλήγμα θα δεχθεί η ομάδα των Συντηρητικών, Αντιφεντεραλιστών η οποία θα στερηθεί, για τον ίδιο λόγο, τους Βρετανούς Συντηρητικούς ενώ η ομάδα των Φιλελευθέρων μπορεί να δεχθεί μεγάλη πίεση από τον πρόεδρο Μακρόν, ο οποίος διεκδικεί αυτόνομη ευρωπαϊκή παρουσία μέσω του κόμματός του και αναζητεί φιλελεύθερους συμμάχους όπως τους Ciudadanos της Ισπανίας.
Η υποχώρηση των δυνάμεων της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς στο ΕΚ και γενικότερα στην ΕΕ θα δώσει νέες πολιτικές ευκαιρίες στους δεξιόστροφους και ακροδεξιούς ευρωσκεπτικιστές και αντιευρωπαίους, οι οποίο προσδιορίζουν τις εξελίξεις σε μια σειρά χώρες με πιο πρόσφατο παράδειγμα την Ιταλία.
Σε ό,τι αφορά στις δυνάμεις της Αριστεράς, αυτές θα είναι στην ΕΕ και στο ΕΚ ακόμη πιο περιθωριακές, με βάση την πολιτική δυναμική που εκδηλώνεται.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019 θα επισημοποιήσει ένα πιο σύνθετο πολιτικό σκηνικό που έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται. Η Νέα Δημοκρατία είναι το μόνο ελληνικό κόμμα που μπορεί να πρωταγωνιστήσει στις μελλοντικές εξελίξεις αξιοποιώντας την ισχύ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, τη διαφαινόμενη ενίσχυση της ΝΔ μέσα σε αυτό και τη σύμπτωση απόψεων στα περισσότερα ευρωπαϊκά θέματα μεταξύ Μητσοτάκη και Μακρόν.
Από τον Γιώργο Κύρτσο
* Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της ΝΔ