Κι όμως, η Ελληνική Οικονομία θα μπορούσε να τρέχει με ρυθμούς ανάπτυξης 6 – 7% αν το ποσοστό επενδύσεων επί του ΑΕΠ (το χαμηλότερο σήμερα στην Ευρώπη) έφτανε απλώς τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για να πάρουμε μια ιδέα για το πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό, θα παραθέσω δύο παραδείγματα: ένα υψηλής κι ένα πολύ χαμηλής και παραδοσιακής τεχνολογίας!
Ο επιχειρηματικός κολοσσός Microsoft, ίσως η μεγαλύτερη πολυεθνική στον τομέα της πληροφορικής παγκοσμίως, ιδρύθηκε από δύο πιτσιρικάδες τότε, ονόματι Bill Gates και Paul Allen. Η εταιρία τους ιδρύθηκε πριν τελειώσουν τις σπουδές τους και είχε ως έδρα το γκαράζ στο σπίτι του πατέρα του Allen. Ο συνολικός ετήσιος τζίρος της Microsoft το 1976 – χρονιά ίδρυσης της εταιρίας – ανήλθε στα 16.005 δολάρια, ποσό που επενδύθηκε στο σύνολό του την επόμενη χρονιά, για την πληρωμή νέων προγραμματιστών που επάνδρωσαν την εταιρία. Αν οι Gates και Allen είχαν γεννηθεί στη σημερινή Ελλάδα η Microsoft δύσκολα θα επιβίωνε δεύτερο χρόνο. Καταρχάς, απαγορεύεται να έχεις για έδρα το γκαράζ του πατέρα σου – η νομοθεσία το απαγορεύει (δεν υπάρχει ας πούμε τουαλέτα για τους εργαζόμενους στο γκαράζ), άρα θα έπρεπε οι ιδρυτές να ενοικιάσουν χώρο. Ύστερα, το γεγονός πως το γκαράζ χρησιμοποιείτο ως χώρος εργασίας, θα αποτελούσε για τον πατέρα τεκμήριο κρυφού εισοδήματος από παροχή σε είδος, που οφείλει να φορολογηθεί. Όταν ο Gates χρησιμοποιούσε το προσωπικό του αυτοκίνητο για να μεταφέρει υπολογιστές, θα κινδύνευε με πρόστιμο: απαγορεύονται οι εταιρικές μεταφορές, και μάλιστα χωρίς δελτίο αποστολής, με προσωπικό ΙΧ. Επιπλέον, μια και ο Gates απασχολούνταν σε χώρο ιδιοκτησίας του Allen, πιθανότατα – για το ΙΚΑ – υποκρύπτονταν εν δυνάμει σχέση εξαρτημένης εργασίας κι όχι εθελοντική παροχή υπηρεσίας, άρα μπλέκει στην υπόθεση και η Επιθεώρηση εργασίας με πιθανότητα προστίμου. Επίσης, οι δύο εταίροι, ως μέλη του ΔΣ και μέτοχοι με άνω του 3% συμμετοχή, θα ήταν υποχρεωμένοι να ασφαλιστούν στον ΟΑΕΕ: 550 ευρώ το δίμηνο έκαστος ή 6600 μαζί το χρόνο, μόνο για ασφάλιση. Προσθέστε στο ενοίκιο, φόρο Επιτηδεύματος, φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου, υποχρεωτική εγγραφή στο Επιμελητήριο, συμβολαιογραφικά έξοδα, υποχρεωτική απασχόληση λογιστή κ.λπ., και ο συνολικός ετήσιος τζίρος δεν επαρκεί για την επόμενη χρονιά! Η εταιρία κλείνει πριν καλά καλά ανοίξει, οι Gates και Allen βγαίνουν στην ανεργία και εισπράττουν επίδομα, το ΙΚΑ, η Εφορία και το Εμπορικό Επιμελητήριο τους κυνηγούν για ληξιπρόθεσμες οφειλές… Κι αυτό επειδή στην Ελλάδα, δεν μπορείς να έχεις έδρα εκεί που θέλεις, το κράτος ξέρει καλύτερα από σένα το καλό σου (πόσες τουαλέτες πρέπει να έχει η έδρα, πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η πόρτα της τουαλέτας, κ.λπ.), σου απαγορεύεται να επιλέξεις να μην ασφαλιστείς αμέσως για σύνταξη (ακόμα κι αν είσαι ακόμα φοιτητής και θεωρείς πως έχεις ακόμα καιρό μπροστά σου), και με το καλημέρα σου επιβάλλονται τόσοι φόροι και τόσα τέλη, που σου προκαλούν ασφυξία πριν ακόμα σταθείς στα πόδια σου. Αν λοιπόν οι Gates και Allen είχαν γεννηθεί στην Ελλάδα, το πιθανότερο είναι πως δεν θα έπαιρναν την απόφαση να ιδρύσουν τη Microsoft – θα προτιμούσαν να διοριστούν κάπου ως έκτακτοι (με προοπτική μονιμοποίησης κατόπιν πολιτικών πιέσεων) και να την περάσουν ζάχαρη… Με άλλα λόγια, δεν φταίει πως στην Ελλάδα δεν γεννιούνται έξυπνοι επιστήμονες και επιχειρηματίες. Φταίει απλώς ότι το θεσμικό μας πλαίσιο, τους οδηγεί με το καλημέρα είτε στο κλείσιμο είτε στην παρανομία.
Η πολυεθνική Benetton, ξεκίνησε ως μια μικρή οικοτεχνία, στην οποία έστελνες τα μέτρα σου κι επέλεγες σχέδιο για πουλόβερ, που παραλάμβανες ταχυδρομικά. Μάλιστα η σύγχρονη τεχνολογία κάνει τη διαδικασία πολύ ευκολότερη. Φτιάχνεις ιστοσελίδα, δειγματίζεις σχέδια, χρώματα και πλέξεις, και δέχεσαι ηλεκτρονικές παραγγελίες και πληρωμές. Οι λόγοι που κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει ακόμα στην Ελλάδα, παρά την τεράστια ανεργία, είναι πάνω κάτω αυτοί που αναφέρθηκαν και για τη Microsoft: υψηλή φορολογία, υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, νομοθετική δυσκαμψία, πολύπλοκη διαδικασία αδειοδότησης, γραφειοκρατία και πολυνομία παντού. Κι όμως, αν διευκολύναμε τους 1,5 εκ. σημερινούς ανέργους, να παράγουν ο καθένας στο σπίτι του προϊόν αξίας 300 ευρώ το μήνα (από πλεκτά πουλόβερ, φαγητά και μαρμελάδες προς πώληση, μέχρι αρχιτεκτονικά σχέδια και κώδικα λογισμικού), το ΑΕΠ της χώρας θα ήταν κατά 5,4 δις υψηλότερο – όσο δυόμιση ΕΝΦΙΑ…!
Η χώρα μπορεί να αριστεύσει διεθνώς, σε μία σειρά από τομείς όπου διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, αλλά επιμένει να βάζει τρικλοποδιές στον εαυτό της. Κλάδοι όπως τα τρόφιμα, η ενέργεια, η ναυτιλία, η εκπαίδευση, ο ιατρικός τουρισμός, ο πολιτισμός κ.α., θα μπορούσαν να μας καταστήσουν κορυφαίο παίκτη διεθνώς και να αυξήσουν το εθνικό προϊόν (σύμφωνα με μελέτη της McKinsey) τουλάχιστον κατά 50 δις τα επόμενα 10 χρόνια, δημιουργώντας παράλληλα 1 εκ νέες θέσεις εργασίας. Αυτό, ανάμεσα σε άλλα, θα έθετε σε υγιή βάση και το ασφαλιστικό, που αποτελεί σήμερα το κατεξοχήν οικονομικό μας αδιέξοδο. Κι όμως το πολιτικό σύστημα επιμένει να επιδοτεί τη σύνταξη αντί της εργασίας, να προστατεύει τα συντεχνιακά συμφέροντα εις βάρος της παραγωγής και να ευνοεί τους βολεμένους αντί των ανέργων.
Είμαι βαθιά πεπεισμένος πως μια νέα ηγεσία που θα τολμούσε να απελευθερώσει τις παραγωγικές ικανότητες των Ελλήνων και να καταργήσει με το μαχαίρι τις στρεβλώσεις που προκαλούν στην οικονομία ο προστατευτισμός και η υπερβολική ρύθμιση, θα μπορούσε να βάλει τη χώρα μας σε τροχιά ανάπτυξης, που θα ζήλευαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το παράδειγμα της Ιρλανδίας, που επιμένει στα κίνητρα υπέρ της επιχειρηματικότητας και τους χαμηλούς φόρους, είναι χαρακτηριστικό. Δεν έχουμε παρά να το τολμήσουμε. Άλλωστε ο πληθυσμός της χώρας μας είναι τόσο μικρός, που κάθε αύξηση του ΑΕΠ γρήγορα αντικατοπτρίζεται στις τσέπες των ανθρώπων. Η Ελλάδα μπορεί εύκολα – όσο κι αν μας ακούγεται αστείο σήμερα – να μετατραπεί σε οικονομική Τίγρη της Μεσογείου. Αρκεί να αλλάξουμε τα συνηθισμένα…!
*Του Γ. Καραβάνα (karavanas1@yahoo.gr)
Ο Γιώργος Καραβάνας είναι Επιχειρηματίας στον χώρο της Βιοϊατρικής
