Tου Αναστασίου Δασταυρίδη, φιλολόγου Msc Ψυχικής Υγείας
Διαβαίνοντας την ατραπό των εξετάσεων μαζί με τους μαθητές μου αναλογίζομαι τη ρήση του Αριστοτέλη «Αυτοί που δίνουν καλή εκπαίδευση στα παιδιά, πρέπει να τιμώνται περισσότερο από εκείνους που τα γέννησαν, γιατί οι γονείς τους έδωσαν μόνο τη ζωή, οι παιδαγωγοί όμως την ικανότητα να ζουν καλά» καθώς και του μαθητή αυτού, του Μεγάλου Αλεξάνδρου «στον μεν πατέρα μου οφείλω το ζην, στο δε διδάσκαλό μου το ευ ζην.» Ο λόγος στην παρούσα γραπτή εμφάνισή μου δεν επιδιώκω να είναι καταγγελτικός –εύκολη εξάλλου η μετάθεση ευθυνών- παραινετικός, συμβουλευτικός επιθυμώ να είναι και συνάμα κραυγή αγωνίας και προβληματισμού για το μέλλον.
Δύσκολος και πολυποίκιλος ο ρόλος του γονέα και πολλές φορές αναλώνεται στην εξασφάλιση των αναγκαίων για την οικογένεια. Ωστόσο είναι λανθασμένη η νοοτροπία ενίων εκ των προαναφερθέντων να θεωρούν ότι αντικαθίσταται επιτυχώς η ηθικοπνευματική γαλούχηση των παιδιών τους με παροχή υλικών αγαθών αφειδώς.
Σύνθετος και ο ρόλος του εκπαιδευτικού, ο οποίος οφείλει να αφήνει εκτός του ιερού χώρου της τάξης έγνοιες και προβλήματα και να καθιστά εαυτόν ταμείο γνώσεων και κατάστημα υλικών, πηγή πρόθυμη προς άντληση διδαχών με την έννοια της εξάντλησης άγνωστη.
Και ο αναγνώστης στο σημείο αυτό αναφωνεί … Ένα ακόμη άρθρο θεωρητικής παρουσίασης των ρόλων του γονέα και του δασκάλου … Όχι! Ούτε αυτός είναι ο στόχος του γράφοντος. Ο στόχος, ο εχθρός, αυτή που πρέπει να κατακεραυνωθεί είναι η άκριτη χρήση της τεχνολογίας από παιδιά και εφήβους. Νέοι κατασπαταλούν όχι μόνο εργατοώρες αλλά και στιγμές ελεύθερου χρόνου μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή, ενός tablet, ενός κινητού, ενός…ενός…. Η συχνά εμφανιζόμενη στην καθημερινότητά μας εικόνα του μικρού παιδιού που χειρίζεται ταχύτατα και με ιδιαίτερη επιδεξιότητα ένα ηλεκτρονικό κατασκεύασμα οφείλει να μας προβληματίσει. Γεννά δύο σκέψεις, μία ευνοϊκή, αυτή του θαυμασμού για τις ικανότητες του «φρέσκου» μυαλού και ταυτοχρόνως μια δυσοίωνη, αυτή που μετρά τις ώρες εξάσκησης του παιδιού.
Και πώς συνδυάζονται με αυτή τη μάστιγα οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί; Μα από αυτούς ξεκινούν όλα! Ο αμέσως επόμενος δάσκαλος ηθική αρετής δεν είναι άλλος από το νόμο με ό, τι αυτός συνεπάγεται. Στην πιο μικρή ηλικία λοιπόν πρέπει το παιδί να μάθει τη χρησιμότητα – όχι την απλή χρήση των ηλεκτρονικών μέσων, οφείλει στα πλαίσια της Αριστοτελικής προαιρέσεως να αντιληφθεί την ευεργετική δράση της έλλογης ύπαρξης ορίων σε κάθε έκφανση της ζωής του,πολλω δε μάλλον και στη δράση και επίδραση των μέσων αυτών των προξενούντων θετικές αλλά και πλήθος αρνητικών συνεπειών.
Ο πρωταρχικός ρόλος του γονέα λοιπόν – όσες ώρες κι αν απουσιάζει από το σπίτι, κι αν κοπιάζει, κι αν εργάζεται, είναι όταν επιστρέφει να επικοινωνεί με τα παιδιά του. Τα παιδιά δε θέλουν ψυχολόγο… γονείς θέλουν! Καλός γονέας δεν είναι αυτός που θα αγοράζει στα παιδιά του το τελευταίο, πανάκριβο τεχνολογικό επίτευγμα. Η υπακοή στα κελεύσματα της υλιστικής νοοτροπίας θεοποιεί προσωρινά το γονέα στα μάτια των παιδιών, δεν τον καταξιώνει εξ ολοκλήρου ωστόσο, δεν τον καθιστά το παράδειγμα προς μίμηση στο οποίο ο νέος θα προστρέξει για συμβουλές αντιμετώπισης πιθανών δυσκολιών.
Ο δε εκπαιδευτικός από το δικό του απαιτητικό μετερίζι οφείλει να αποπνέει πολιτισμό. Όσο κι αν η ύλη πιέζει, όσο κι αν η φύση του διδασκομένου μαθήματος δε «βοηθά» στη μεταλαμπάδευση ηθικών εννοιών, ο εκπαιδευτικός οφείλει να υπερκεράσει τα πιθανά γονικά κενά. Και πώς να κρυφτείς απ΄ τα παιδιά; Η αντιληπτική ικανότητα αυτών τους ωθεί στην αναζήτηση όσων εκπαιδευτικών ενδιαφέρονται πραγματικά. Δεν υπάρχει λοιπόν μεγαλύτερο μάγεμα, γοητεία και εσωτερική καταξίωση για έναν εκπαιδευτικό από τη θέα νεανικών ματιών να ζητούν με τον βαθύ τους κοίταγμα ολοένα και περισσότερες συμβουλές για το μέλλον. Αυτός είναι εξάλλου και ο τρόπος καλλιέργειας του απόλυτου σεβασμού. Και για να μην βαυκαλιζόμαστε… η τόση ησυχία που θα κυριαρχεί στην τάξη θα αποτελεί την καλύτερη απόδειξη της επιτυχίας στο στόχο του εκπαιδευτικού. Ο νέος με τον τρόπο αυτό υποκλίνεται στη μεγαλοσύνη των λέξεων που πλουτίζουν το πνεύμα του και γαληνεύουν ή ακόμα και αφυπνίζουν την ψυχή του.
Ο εποικοδομητικόςδιάλογος λοιπόν είναι το ανίκητο όπλο των νουνεχών μεγαλυτέρων σε ηλικία καθοδηγητών του πνεύματος και της ψυχής του νέου απέναντι στη δύναμη της τεχνολογίας. Μονάχα έτσι ο νέος αποφασίζει να κατακρημνίσει μόνος του το facebook, να βουτήξει ορμητικά στο bookμε μάτια στο δικό του face που καθρεφτίζουν την καθαρότητα της ψυχής του.
