Από τη Μαρίνα Αποστολοπούλου
Τραγική ειρωνεία.
Το Παρίσι «η πόλη του φωτός» μετατράπηκε σε «πόλη του σκότους», λόγω του σκοταδισμού που γεννά ο θρησκευτικός φανατισμός αλλά και ο πάσης φύσεως φανατισμός γενικότερα.
Το Παρίσι, εξαιτίας της τρομοκρατίας αλλά όχι τρομοκρατημένο, στο όνομα των αθώων που χάθηκαν, έγινε η αφορμή να δούμε πρώτη φορά στην πράξη και σε απευθείας ζωντανή μετάδοση, την Ευρώπη Ενωμένη.
Και όχι μόνον την Ευρώπη. Είδαμε και τις «θρησκείες» ενωμένες προ του κοινού κινδύνου, που πλήττει όλους ανεξαρτήτως θρησκεύματος και επιμέρους διαφορών. Γιατί είναι σαφές πως ό,τι πλήττει την ειρήνη και την ελευθέρια της ύπαρξης και βεβαίως της έκφρασης έχει αντίκτυπο σε όλους. Ακόμη και σε εκείνους, στο όνομα της θρησκείας των οποίων, οι φανατικοί διαπράττουν εγκλήματα και βιαιότητες. Για να μην πούμε, κυρίως αυτούς, διότι δημιουργεί μία στρεβλή εικόνα για όλους, για τη στάση ζωής τους, την κουλτούρα τους, την ύπαρξή τους.
Ή, αν δεν τη δημιουργεί, πάντως την κακοποιεί σε σημαντικό βαθμό.
Ας σταθούμε όμως λίγο στην Ενωμένη Ευρώπη.
Αυτή στην οποία και η Ελλάδα ανήκει. Θεωρητικά πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό οικοδόμημα, το οποίο διαπνέεται από αρχές αλληλεγγύης, ενότητας, «συντροφικότητας» θα μπορούσε να πει κανείς, επιχειρώντας να εδραιώσει την αντίληψη του «ενιαίου» την οποία εκπέμπει η Γηραιά Ήπειρος προς τον λοιπό κόσμο. Και όλα αυτά δομημένα πάνω σε συγκεκριμένα κοινά όργανα διοίκησης και σε κοινό νόμισμα για αρκετά κράτη-μέλη πλέον. Στην πράξη όμως η κοινή εικόνα, είναι μία εικόνα με πολλές ρωγμές, έντονο εσωτερικό ανταγωνισμό, σαφή διαχωρισμό του Βορρά από τον Νότο και όσο για την αλληλεγγύη; Η Ελλάδα, την τελευταία 5ετία έχει προσωπική και πικρή εμπειρία, για τον τρόπο που αυτή εκφράζεται και το κόστος και τις συνέπειες που έχει.
Και αν θέλουμε να τα πάμε και πιο πίσω, επειδή το οικοδόμημα της Ενωμένης Ευρώπης, στηρίχθηκε αρχικά σε δύο πυλώνες, στη Γερμανία και την Γαλλία, πλέον είναι και… κουτσό. Γιατί η Γαλλία, των αλλοτινών «μεγαλείων» έχει γίνει παρακολούθημα της Γερμανίας, η οποία είναι πλέον ο απόλυτος κυρίαρχος του ευρωπαϊκού παιχνιδιού. Τουλάχιστον στην παρούσα φάση.
Η ουσία της Ενωμένης Ευρώπης λοιπόν, δεν είναι δα και τόσο «ενωμένη».
Στο Παρίσι όμως, στο όνομα της τρομοκρατίας και της τραγωδίας, είδαμε για πρώτη φορά, την Ευρώπη, ενωμένη, χειροπιαστά. Όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες-πλην των υπολοίπων-να είναι εκεί- ο ένας δίπλα στον άλλον, επικεφαλής της πορείας των εκατομμυρίων ανθρώπων, για να δώσουν ένα μήνυμα, σαφές, ηχηρό ή μάλλον εκκωφαντικό, σε όλους αυτούς που πιστεύουν ότι η τρομοκρατία μπορεί να νικήσει. Κι έτσι για πρώτη φορά μέσα από μία τραγωδία και προ του κοινού κινδύνου (διότι βεβαίως ο κίνδυνος παρόμοιων τυφλών φανατικών χτυπημάτων αφορά σε όλους εντός Ευρώπης, και όχι μόνον, γιατί ας μην ξεχνάμε την «11η Σεπτέμβρη»), είδαμε και νιώσαμε την Ευρώπη «ενωμένη». Έστω για λίγο, έστω και με αφορμή ένα γεγονός και μία μόνο από τις «ενότητες» που την απασχολεί.
Το ίδιο εκκωφαντικό ήταν και το μήνυμα που έστειλαν οι Γάλλοι πολίτες.
Βγήκαν στους δρόμους κατά εκατομμύρια, όχι για να διαδηλώσουν αλλά για να δηλώσουν ότι δεν θα σκύψουν το κεφάλι στην ωμή και ύπουλη βία και ότι αντιστέκονται στον φόβο. Διότι βέβαια, μην γελιόμαστε, φόβος υπάρχει. Πόσο μάλλον όταν έχει κανείς μπροστά του γύρω του, έναν «αόρατο εχθρό» που δεν ξέρει ούτε «πότε», ούτε «πού» θα κληθεί να τον πολεμήσει και ούτε τι μέσα θα διαθέτει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αν τα διαθέτει, εκτός ίσως από το κουράγιο του και την ψυχραιμία του αν υποθέσει κανείς ότι υπάρχει ο τρόπος και ο χρόνος να τα έχει και αυτά.
Φόβος υπάρχει. Αλλά το πραγματικό θάρρος είναι ακριβώς αυτό: να γνωρίζει κανείς τους φόβους του και να έχει τη θέληση να τους πολεμήσει. Και αυτό ακριβώς έκαναν οι Γάλλοι, με τη στάση τους στο Παρίσι αλλά και σε άλλες πόλεις της Γαλλίας. Όπως αυτό ακριβώς έκαναν και πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών που επίσης βγήκαν στους δρόμους για να δηλώσουν την αλληλεγγύη τους στην τραγωδία της Γαλλίας αλλά και να κάνουν τη δική τους «δήλωση» απέναντι στην τυφλή βία.
Είναι τραγική ειρωνεία αλλά εν τέλει τόσο ίδια της ανθρώπινης φύσης.
Μία τραγωδία να ενώνει, έστω και στιγμιαία, εκεί που τόσα άλλα μας χωρίζουν. Θα πρέπει βεβαίως να αναρωτηθούμε, όσοι δεν το έχουμε ήδη πράξει, τι μαρτυρά αυτό για τον άνθρωπο.
