λέει ο κανόνας της ασφάλειας σύμφωνα με τους ειδικούς. Όμως όλοι γνωρίζουν πως υπάρχουν και αρκετές άλλες περιπτώσεις.
Λίγα 24ωρα μετά τη μοιραία πτήση του TL Sting, που συνετρίβη στην περιοχή της αρχαίας Άργισσας στα Δένδρα και στοίχισε τη ζωή σε δύο άντρες, η Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων συλλέγει στοιχεία με σκοπό να τα ελέγξει για να βρει τι έφταιξε. Μέχρι να εξαχθεί το πόρισμα βέβαια θα περάσει καιρός.
Ο Χρήστος Λυτάρης και ο Στέλιος Κοντόπουλος είναι δύο πολύπειρα μέλη της Αερολέσχης Λάρισας. Ο ένας είναι ο πρόεδρος και ο άλλος εκπαιδευτής των υποψήφιων χειριστών υπερελαφρών αεροσκαφών. Αν και γνωρίζουν με «κλειστά μάτια» τον αεροδιάδρομο της Τερψιθέας, απ' όπου απογειώθηκε το ιδιωτικό αεροσκάφος, δεν θέλουν να κάνουν υποθέσεις. Σε ότι λένε θέλουν να είναι σίγουροι και γι' αυτό επιλέγουν να μιλήσουν για την ασφάλεια των πτήσεων, τις πιθανότητες πτώσης, τους τρόπους με τους οποίους «φιλτράρονται» οι υποψήφιοι πιλότοι αλλά και τον ρόλο της Αερολέσχης Λάρισας .
Σε τέτοιες δύσκολες ημέρες, σύμφωνα με τους ίδιους, αξίζει να θυμάται ο κόσμος ότι το αεροπλάνο είναι ακόμη το ασφαλέστερο μέσο και πως παρά τις όποιες βελτιώσεις, το θέμα της ασφάλειας στις πτήσεις δεν σταματά ποτέ. Αν και νέες τεχνολογίες σχεδιάζονται προκειμένου να γίνουν οι πτήσεις ασφαλέστερες, πάντα υπάρχει κάποιος κίνδυνος ο οποίος προκαλεί πανικό στους υπόλοιπους που θα μάθουν για το δυστύχημα, όπως στην περίπτωση της συντριβής του αεροσκάφους ΤL Sting. Σύμφωνα λοιπόν με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, το στατιστικό ποσοστό θνησιμότητας ανά ένα δισεκατομμύριο χιλιομέτρων πτήσεως είναι 0,003, σε σύγκριση με το 0,27 στο σιδηροδρομικό και 2,57 στη μεταφορά με αυτοκίνητο.
«Από το 1975 που ιδρύθηκε η Αερολέσχη δεν είχαμε κανένα συμβάν, παρά το μεγάλο αριθμό πτήσεων αφού έχουμε πάνω από 500 ώρες τον χρόνο στα δύο αεροσκάφη μας», λένε και οι δύο καθώς ανοίγει η συζήτηση.
Ιδρύθηκε από ανθρώπους που αγαπούν την πτήση, τον αεραθλητισμό και την αεροπορική ιδέα και είναι μέλος τόσο της Ελληνικής Αεραθλητικής Ομοσπονδίας αλλά και εγκεκριμένο σωματείο από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Στα πλαίσια δραστηριοτήτων της εντάσσεται ο Εκπαιδευτικός Φορέας της όπου παρέχεται εκπαίδευση για απόκτηση Πτυχίου Χειριστή Υπερελαφρών Αεροσκαφών.
«Είμαστε η μόνη Αερολέσχη σε όλη την Ελλάδα που διατηρεί εδώ και πολλά χρόνια, σχολή χειριστών ΥΠΑΜ χωρίς διακοπή. Όλες οι υπόλοιπες είναι ιδιωτικές» συμπληρώνουν και αναφέρουν πως βραβεύθηκε επανειλημμένα από την Αεροπορική Ευρωπαϊκή κοινότητα , με αποκορύφωμα την ανώτατη διεθνή αεροπορική διάκριση «Diplome d’ honneur», με την οποία τιμήθηκε το 2011 από τη Διεθνή Αεροναυτική Ομοσπονδία.
«ΣΤΗΝ ΠΤΗΣΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΝΟΝΕΣ»
Μετράει 120 περίπου ενεργά μέλη και συνολικά εγγεγραμμένα 170 ενώ από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα έχουν περάσει περίπου 2000 άτομα.
Δύο από τα μέλη της ήταν και οι πρόσφατα αδικοχαμένοι Διονύσης Τσεκούρας και Νίκος Γρηγορίου και μάλιστα από τα πιο έμπειρα. «Νιώθουμε συγκλονισμένοι όλοι μας. Ήταν από τους καλύτερους πιλότους και χαρακτήρες ».
Ωστόσο αποφασίζουμε η συζήτηση να μείνει γύρω από τον τρόπο λειτουργίας της Αερολέσχης και τους κανόνες ασφαλείας και όχι στο συγκεκριμένο περιστατικό.
Το πρώτο πράγμα που προσπαθούν να μάθουν στους υποψήφιους πιλότους είναι «το αντικείμενο της ασφάλειας των πτήσεων. Τους λέμε πως αυτό που πάμε να κάνουμε ενέχει κινδύνους και πρέπει να ακολουθούμε πιστά τους κανόνες και να διαχειριζόμαστε σωστά το ρίσκο που παίρνουμε. Πρέπει να υπάρχει το αίσθημα του φόβου γιατί τότε μόνο δεν κάνεις λάθη και είσαι σε εγρήγορση σε ξαφνικές και απρόβλεπτες καταστάσεις, ενώ όλα αυτά μηδενίζονται όταν επέρχεται η υπερεκτίμηση», λέει συγκεκριμένα ο Στέλιος Κοντόπουλος και προσθέτει: «Στην πτήση υπάρχουν κανόνες και οποιαδήποτε παράλειψη οδηγεί σε ατυχήματα που μπορούν κάποιες φορές να αποβούν μοιραία. Η αεροπορική εκπαίδευση, συντελεί στη δημιουργία μιας κουλτούρας που επενδύει στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση δυσάρεστων καταστάσεων. Η αεροπορική εκπαίδευση επιβάλλει την εφαρμογή των κανόνων με έναν ευλαβικό τρόπο που γίνεται τρόπος ζωής».
Συνεχίζει τονίζοντας πως «αυτό που διδάσκεται στην ασφάλεια πτήσεων είναι νόμος για όλους. Όπου υπάρχει θανατηφόρο ατύχημα ο ανθρώπινος παράγοντας ευθύνεται σε μεγαλύτερο ποσοστό απ' ό,τι η μηχανική βλάβη. Συνήθως οι μηχανικές βλάβες είναι και συσσωρευτικές δηλαδή σου δείχνει κάτι σιγά – σιγά, χωρίς να μπορείς να το εντοπίσεις ενώ σου το εμφανίζει σε ανύποπτο χρόνο. Είναι απρόβλεπτες.
Το πρώτο που θα μάθει κάποιος είναι η ασφάλεια και η τήρηση των κανόνων πτήσεως. Στον αέρα υπάρχουν διαδρομές και κανόνες εναέριας κυκλοφορίας. Δεν μπορείς να πας όπου θέλεις και να πετάς όπως θέλεις. Ούτε καν την ταχύτητα δεν μπορείς να αλλάξεις. Για να ξέρουν βάσει ταχύτητας και ύψους πως θα είσαι εκεί ενώ κάποιο άλλο αεροσκάφος πετά κοντά σου χωρίς κίνδυνο».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος Χρήστος Λυτάρης δεν ξεχνάει τη συμβολή του Πύργου εναέριας κυκλοφορίας της 110 ΠΜ και ειδικά των ανθρώπων που έχουν υπηρεσία καθώς τη χαρακτηρίζει τεράστια και σημαντική. Είναι οι άμεσοι συνεργάτες για μια ασφαλή και επιτυχή πτήση» με τον Στέλιο Κοντόπουλο να προσθέτει πως «είναι για μας οι πολύτιμοι αφανείς ήρωες».
«Τελικά ποιος είναι ο κύριος κανόνας για τους χειριστές της Αερολέσχης;» ρωτάμε για να αναλάβει να απαντήσει ο εκπαιδευτής Κοντόπουλος. «H απάντηση είναι πάντα η ίδια. Είναι η πιστή τήρηση των κανόνων και η σωστή διαχείριση του ρίσκου». Άλλωστε τα λόγια του πρωτεργάτη της αεροπορίας Wilbur Wright, όπως μας υπενθυμίζουν, σε γράμμα στον πατέρα του τον Σεπτέμβριο του 1900 ήταν προφητικά: «Πετώντας, κατάλαβα ότι η απροσεξία και η υπερεμπιστοσύνη είναι αρκετά πιο επικίνδυνα από τη συνειδητή αποδοχή του ρίσκου να πετάς»...
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΧΕΙΡΙΣΤΗΣ
Η αυστηρή διαδικασία
Στην Αερολέσχη υπάρχουν φίλοι, αερομοντελιστές και χειριστές. Φίλοι είναι υποστηρικτές της αερολέσχης που βοηθάνε στην ομαλή λειτουργία της αερολέσχης . Αερομοντελιστές είναι αυτοί που ασχολούνται με τα μικρά αεροπλανάκια. Τα φτιάχνουν και τα πετούν μόνοι τους και αποκτούν αεροπλανικές γνώσεις. Από αυτούς γεννιέται το φυτώριο των μελλοντικών χειριστών .
Για να γίνει κάποιος χειριστής αεροσκαφών, σύμφωνα με τους ίδιους, απαιτείται μια διαδικασία αρκετά αυστηρή. Πρέπει να είναι υγιείς περνώντας τα τεστ από εγκεκριμένο Ιατρικό αεροπορικό κέντρο. Αφού λάβουν το medical κατηγορίας Β' μπορούν να εισέλθουν σε τμήμα της σχολής χειριστών. Για το θεωρητικό τμήμα στην αρχή είναι 50 ώρες και μετά άλλες 25 ώρες το ελάχιστο εκπαίδευση στον αέρα με αεροσκάφη της αερολέσχης ειδικά για εκπαίδευση. Ο εκπαιδευτής είναι αναγνωρισμένος από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας ενώ για το αδιάβλητο γίνεται εξέταση, αλλά όχι από τον εκπαιδευτή μετά το πέρας της πτητικής εκπαιδεύσεως για τη λήψη του πτυχίου χειριστού, αλλά από εξεταστή που δεν έχει εμπλακεί στην εκπαίδευση του μαθητού. Αφού πάρει το πτυχίο κάποιος ακολουθούν άλλες δέκα ώρες πτήσης με παλαιότερο χειριστή και φέρνουν μεγαλύτερη εξοικείωση με το αεροσκάφος. Από τις 60 ώρες και μετά παίρνει την άδεια να πετά και πέρα από την περιοχή της Θεσσαλίας.
Όπως τονίζουν, εάν ένας χειριστής δεν ιπταθεί σε διάστημα 6 μηνών, θα πρέπει πρώτα να αξιολογηθεί από εκπαιδευτή, πως μπορεί να πετάξει με ασφάλεια και γνωρίζοντας τις διαδικασίες - κανόνες εναέριας κυκλοφορίας και μετά να πετάξει μόνος ή με επιβάτη.
Πάντα, προσθέτουν, γίνεται ένα καλό φιλτράρισμα στους υποψήφιους χειριστές αλλά και τους απόφοιτους χειριστές, έτσι ώστε «να βρίσκονται στον αέρα αυτοί που είναι ικανοί και πρόθυμοι να ακολουθούν ορθά αυτά που τους έχουν διδαχτεί. Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι, αναφέρουν, είναι η τήρηση όλων των κανόνων λειτουργίας της σχολής που πρέπει να τηρείται κατά γράμμα. «Αν κάποιος δεν τους τηρεί, υπάρχει συμβούλιο που μπορεί να του κάνει αρχικά μια σύσταση και εν συνεχεία να τον κόψει από τις πτήσεις και τη δυνατότητα αποκτήσεως πτυχίου».
Του Κώστα Γκιάστα
