Όλες οι δράσεις και παρεμβάσεις που περιέχουν παρουσιάσεις, έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό, αποσκοπούν στη διαμόρφωση και την εδραίωση κουλτούρας συνεργασίας, συμμετοχής και αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ της σχολικής – μαθητικής κοινότητας (μαθητές/τριες, εκπαιδευτικοί, γονείς) και των Δημόσιων Δομών Παροχής Υπηρεσιών Υγείας στο Ε.Σ.Υ και στην Π.Φ.Υ. (Νοσοκομεία, Ειδικές Μονάδες, Κέντρα Υγείας, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Τ.ΟΜ.Υ, κ.λπ.).
Οι θεματικοί άξονες και οι παρεμβάσεις, που κινούνται στα ίδια περυσινά επίπεδα, περιγράφονται σε απόφαση του Υπουργείου Υγείας με τους αντίστοιχους φορείς που θα τις αναπτύξουν και αφορούν:
Α. E-BUG (ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ)
Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα E-BUG αποτελεί ένα πανευρωπαϊκό εκπαιδευτικό υλικό για μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς. Περιλαμβάνει θεματικές ενότητες που αφορούν στους μικροοργανισμούς (επιστημονικός όρος) δηλαδή, τα μικρόβια (όρος που χρησιμοποιεί το κοινό), τους βασικούς κανόνες υγιεινής, την ορθή χρήση των αντιβιοτικών και τα εμβόλια.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα με θέμα α) «Οι μαθητές στη χώρα των μικροβίων», απευθύνεται στους μαθητές/τριες της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξεως του Δημοτικού Σχολείου, ενώ το πρόγραμμα με θέμα β) «Γνωρίζω και αντιμετωπίζω τα μικρόβια», αφορά σε μαθητές/τριες όλων των τάξεων του Γυμνασίου.
Β. Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία (ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ)
Διαπραγματεύεται διάφορα αντικείμενα που σχετίζονται με το περιεχόμενο του Οικογενειακού Προγραμματισμού (αντισύλληψη στην εφηβεία, σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις, σχέσεις των δύο φύλων κ.λπ.), εστιάζοντας στην πρόληψη, στην ανίχνευση βασικών καταστάσεων υγείας, στην κατάλληλη διαχείριση και παραπομπή σε υπηρεσίες, δίνοντας έμφαση στους μαθητές και μαθήτριες.
Γ. Προαγωγή της Εθελοντικής Αιμοδοσίας (ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ / ΕΚΕΑ)
Το υλικό περιλαμβάνει, παρουσίαση (powerpoint), βίντεο, αφίσες, ενημερωτικά φυλλάδια και παιδαγωγικό υλικό που δύναται να χρησιμοποιηθεί για δράσεις/παρεμβάσεις αγωγής υγείας σε διαφορετικές ηλικίες και διαφορετικές σχολικές τάξεις.
Δ. Αγωγή Στοματικής Υγείας (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ / ΕΟΟ)
Το πρόγραμμα έχει ως σκοπό την αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς των μαθητών/τριών, ενισχύοντας την υπευθυνότητα, την επικοινωνία, την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση, την προσωπικότητα και την ικανότητα του μαθητή/τριας για την υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής. Το εκπαιδευτικό ενημερωτικό υλικό «Αγωγή Στοματικής Υγείας» κατατίθεται για την αξιοποίησή του σε όλες τις τάξεις της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και περιλαμβάνει δύο παρεμβάσεις «Δόντια Γερά – Στοματική Υγεία για Παιδιά» και «Στοματική Υγεία και Διατροφή».
Ε. Πρόληψη και διαχείριση της χρήσης καπνού στα σχολεία
Πρόκειται για σειρά δράσεων στο πλαίσιο στρατηγικής του Υπουργείου Υγείας σχετικά με πολιτικές που αφορούν στην πρόληψη και στη διαχείριση της χρήσης καπνού και αφορούν:
* «Ελλάδα Ελεύθερη Καπνού – smokefreegreece» (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ)
* «Κάπνισμα; Όχι Εμείς!» (ΟΚΑΝΑ)
* «Τα Δυνατά Όχι» (4η Υ.Πε. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ Α.Ν.Θ.)
* «Ανασαίνω Ελεύθερα – Ζω Ελεύθερα» (ΕΝΩΣΗΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ/ΕΝΕ).
ΣΤ. Προαγωγή Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου
Περιλαμβάνει παρεμβάσεις με θέματα «Η Πυξίδα του Εαυτού μου» (ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥΠΑΙΔΙΟΥ / ΙΥΠ) για να εκπαιδεύσει τα παιδιά σε δεξιότητες ζωής, ώστε να τα ενδυναμώσει και να τα υποστηρίξει στην καθημερινότητά τους και «Η διαφορετικότητα στη σχολική κοινότητα ως ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη» (ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΑΘΗΝΑΣ).
Ενδιαφέρουσες είναι και οι παρεμβάσεις με θέματα «Τεχνικές Χαλάρωσης για την Πρόληψη και τον Έλεγχο του στρες» – (ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ) και «Βιώνω τα Συναισθήματά μου» (ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ).
Ζ. Ηλιακή Ακτινοβολία - Προστασία (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ).
Σκοπός είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση παιδιών και νέων σε θέματα αναγνώρισης της ωφέλειας αλλά και των κινδύνων που η ηλιακή ακτινοβολία προκαλεί τόσο στη φύση και το περιβάλλον, όσο και στον οργανισμό και στο δέρμα. Κατ’ επέκταση συμβάλλει στην κατάλληλη λήψη μέτρων πρόληψης και φροντίδας που οι γονείς αλλά και τα παιδιά οφείλουν να λαμβάνουν, ανάλογα με τη χρονική περίοδο και τη δραστηριότητα.
Η. Υγιεινή και Προστασία των Ματιών και της Όρασης – «Σ’ αγαπώ…σαν τα μάτια μου» (ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ).
Σκοπός είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση στους τρόπους υγιεινής, πρόληψης και προστασίας των ματιών από κινδύνους της καθημερινής ζωής. Επίσης, στόχος είναι να ανταποκριθεί στην ανάγκη των παιδιών και των νέων για έλεγχο των παραγόντων που μπορούν να βλάψουν την υγεία των ματιών και τη συνειδητοποίηση της προσωπικής τους ευθύνης για την προστασία τους.
Θ. Η Αξία της Τρίτης Ηλικίας – Κατανοώντας και Φροντίζοντας τον Παππού και τη Γιαγιά (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΕΡΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗ και ΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ).
Σκοπός είναι η άρση των προκαταλήψεων για τους ηλικιωμένους και η συνειδητοποίηση ότι τα άτομα τρίτης ηλικίας μπορούν να προσφέρουν πολλά στα παιδιά και τους νέους. Επίσης, να γίνει κατανοητό ότι όπως οι ηλικιωμένοι προσφέρουν στα παιδιά και στα εγγόνια τους, το ίδιο και αυτά μπορούν να συμβάλουν στην υποστήριξη και στη φροντίδα τους.
Ι. Πρόληψη Ατυχημάτων
Περιλαμβάνει παρεμβάσεις με θέματα:
* «Ασφαλής κολύμβηση για Πρόληψη Ατυχημάτων στο νερό» (ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ / ΙΥΠ).
* «Πρόληψη Ατυχημάτων» (ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ / ΙΥΠ).
* «Ασφαλείς Διαδρομές προς και από το Σχολείο» (ΕΚΑΒ).
* «Οι Νέοι στην Κυκλοφορία» (ΕΚΑΒ).
* «Πρώτες Βοήθειες για Παιδιά» (ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ / ΙΥΠ).
ΙΑ. Πρόληψη Λοιμώξεων HIV/AIDS, Ηπατίτιδες (ΕΟΔΥ / πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ).
Σκοπός η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση σε θέματα πρόληψης της λοίμωξης του HIV/AIDS και διαφόρων τύπων Ηπατίτιδων, τη συστηματική χρήση προφυλακτικού, την ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης της σεξουαλικότητας και την υιοθέτηση ασφαλέστερων σεξουαλικών συμπεριφορών, σε μία ευρύτερη εκπαιδευτική προσέγγιση της σεξουαλικότητας ως βασικού στοιχείου της ζωής και την ενίσχυση του αισθήματος ευθύνης στη μετέπειτα συμπεριφορά του ατόμου, καθώς και σε θέματα υγιεινής.
ΙΒ. Υγιής Στάση Σώματος - Βάδιση (6η Υ.Πε. – Γ.Ν.Π.Π. ΚΑΡΑΜΑΝΔΑΝΕΙΟ).
Σκοπός είναι η κατανόηση της σημασίας σωστής στάσης του σώματος και της συμβολής της άσκησης σ’ αυτή. Επίσης, να τα αποτρέψει από προβλήματα που ευνοεί ο σύγχρονος τρόπος ζωής και τα οποία σχετίζονται με τη σπονδυλική στήλη, το σωματικό βάρος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
ΙΓ. Υγιής Αναπνοή, Πρόληψη Αλλεργιών στη Παιδική Ηλικία
Περιλαμβάνει δύο παρεμβάσεις:
* «Αναπνέω Καθαρό Αέρα» (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ).
* «Αλλεργίες στα Παιδιά» (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΛΛΕΡΓΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ).
ΙΔ. Περιβάλλον και Υγεία» (ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ/ΙΥΠ).
Σκοπός είναι τα παιδιά και οι νέοι να συμβάλλουν ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος από περαιτέρω μόλυνση, καθώς και να αναγνωρίζουν και να αποφεύγουν τους βλαπτικούς παράγοντες, με τελικό στόχο την προστασία της υγείας τους.
ΙΕ. Υγιής Ύπνος : Η Σημασία, η Ασφάλεια και η Απόλαυση (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΠΝΟΛΟΓΙΑΣ)
Σκοπός είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των νέων για τη σημασία του ύπνου για την υγεία, την ασφάλεια και τη σχολική απόδοση. Οι έφηβοι στερούνται τον ύπνο τους με αποτέλεσμα να επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό η σωματική και νοητική τους υγεία, η συμπεριφορά τους και η σχολική τους απόδοση.
ΙΣΤ. Διατροφική Αγωγή (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ- ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ και ΕΝΩΣΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ).
Σκοπός του θεματικού άξονα είναι η ενημέρωση των παιδιών σχετικά με τη μεγάλη σημασία και αξία της διατροφικής αγωγής. Η διατροφική εκπαίδευση είναι προτιμότερη στα πρώτα στάδια της παιδικής ζωής, καθώς καθορίζει τις διατροφικές συνήθειες στην ενήλικη ζωή, ενώ η έγκαιρη διατροφική εκπαίδευση και παρέμβαση προλαμβάνουν λανθασμένες διατροφικές συμπεριφορές και συνήθειες και καθυστερούν τα νοσήματα φθοράς.
ΙΖ. Τεχνολογία – Διαδίκτυο και Εφηβεία (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ).
Σκοπός του θεματικού άξονα είναι η πρόληψη των αρνητικών συνεπειών από τη δυσλειτουργική χρήση του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών στους μαθητές/τριες, μέσα από την αξιοποίηση βιωματικών τεχνικών και εργαλείων.
ΙΗ. Ενδυνάμωση Υγείας Εφήβων» (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ).
Περιλαμβάνει δύο παρεμβάσεις:
* «Εθισμός και Διαδίκτυο - Παρέμβαση»
* «Εκφοβισμός στον Φυσικό και Διαδικτυακό Χώρο».
Στο πλαίσιο υποστήριξης των διαδικασιών οργάνωσης και ανάπτυξης των δράσεων/παρεμβάσεων Αγωγής Υγείας στον μαθητικό πληθυσμό για συγκεκριμένους θεματικούς άξονες σε εθνικό επίπεδο το υπουργείο Υγείας προτείνει τη διοργάνωση ημερίδων σε περιφερειακό επίπεδο (μία ή δύο ανά Υ.Πε.), προκειμένου στελέχη και ειδικοί επιστήμονες του Υπουργείου Υγείας και των αρμόδιων φορέων, να παρουσιάσουν τη φιλοσοφία, τους σκοπούς, τους επιμέρους θεματικούς άξονες, το υλικό, τη μεθοδολογία παρουσίασης και ανάπτυξης, την οργάνωση δράσεων και εκδηλώσεων, κ.λπ. Οι συγκεκριμένες ημερίδες απευθύνονται σε στελέχη των Υ.Πε., στους ιατρούς και επαγγελματίες υγείας των Δημόσιων Δομών Υγείας που θα συμμετάσχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων, καθώς και στους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων των Διευθύνσεων και Γραφείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οργανώνονται σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Υπουργείου Υγείας.
Επιμέλεια Δημ. Κατσανάκης
