Οι ακτινοβολίες που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο των γυναικών για έμφραγμα ή άλλη καρδιοπάθεια αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα. Ο κίνδυνος αρχίζει λίγα χρόνια (γύρω στα πέντε) μετά την έκθεση στις ακτίνες και συνεχίζεται για τουλάχιστον 20 χρόνια, ενώ αυξάνεται ανάλογα με τη δόση της ακτινοβολίας που δέχεται η καρδιά, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Σάρα Ντάρμπι του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνούς κύρους ιατρικό περιοδικό "New England Journal of Medicine", σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, μελέτησαν τις περιπτώσεις περίπου 2.200 καρκινοπαθών γυναικών από τη Σουηδία και τη Δανία, οι οποίες είχαν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία κατά την περίοδο 1958- 2001. Από αυτές, οι 963 υπέστησαν έμφραγμα ή εμφάνισαν άλλο καρδιολογικό πρόβλημα μέσα στα επόμενα χρόνια.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η πιθανότητα σοβαρού στεφανιαίου επεισοδίου αυξανόταν ανάλογα με τη δόση ακτινοβολίας που είχε δεχτεί κάθε γυναίκα. Κάθε μία πρόσθετη μονάδα ακτινοβολίας (γνωστή ως «Γκρέι»), ο κίνδυνος αύξανε κατά 7,4%. Η μέση δόση που είχαν λάβει οι γυναίκες κατά τη θεραπεία τους, ήταν 4,9 gray, πράγμα που σημαίνει αυξημένο κίνδυνο καρδιακού επεισοδίου κατά περίπου 36%. Σήμερα πάντως, η τυπική δόση είναι μικρότερη (ένα έως πέντε gray).
Οι γυναίκες που δέχτηκαν τις μεγαλύτερες δόσεις ακτινοβολίας (15,8 gray κατά μέσο όρο), είχαν σημαντικά αυξημένο κατά 116% κίνδυνο για την καρδιά τους. Ο κίνδυνος ήταν μεγαλύτερος στις γυναίκες όπου ο όγκος είχε εμφανιστεί στον αριστερό μαστό, πιο κοντά στον οποίο βρίσκεται η καρδιά. Η μέση έκθεση της καρδιάς στην ακτινοβολία ήταν 6,6 gray για τις γυναίκες με όγκο στον αριστερό μαστό και 2,9 gray για όγκο στον δεξί μαστό.
Η ακτινοβολία φαίνεται να κάνει ζημιά στις αρτηρίες, καθιστώντας τις πιο επιρρεπείς στη σκλήρυνση και τη θρόμβωση. Οι ερευνητές όμως έσπευσαν να καθησυχάσουν τις γυναίκες, λέγοντας ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, ο κίνδυνος εμφράγματος είναι μικρός, ενώ οι νεότερες και πιο εξελιγμένες τεχνικές ακτινοθεραπείας φροντίζουν πλέον να προστατεύουν σε σημαντικό βαθμό την καρδιά σε σχέση με το παρελθόν.
«Τα ευρήματα της μελέτης μας δεν θα έπρεπε να τρομοκρατήσουν τις γυναίκες και να τις κάνουν να αποφεύγουν την ακτινοθεραπεία, η οποία είναι μια διαδικασία που σώζει ζωές», δήλωσε η Σάρα Ντάρμπι. Όπως είπε, μια υγιής γυναίκα 50 ετών έχει πιθανότητα ισχαιμικού επεισοδίου μόλις 1,9% μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, ενώ αν εκτεθεί σε ακτινοβολία 3 gray, οπότε ο καρδιαγγειακός κίνδυνός της αυξηθεί κατά 22%, πάλι η πιθανότητα καρδιοπάθειας έως τα 80 της χρόνια δεν θα ξεπερνά το 2,4%. Συνεπώς, πρόσθεσε η υπεύθυνη της έρευνας, ακόμα και μια αύξηση του κινδύνου λόγω των ακτινοθεραπειών δεν μπορεί να θεωρηθεί πραγματικά ανησυχητική.
Από την άλλη, άλλοι ερευνητές, όπως ο δρ Γιαβί Μοσλεχί, επικεφαλής του προγράμματος καρδιο-ογκολογίας του διεθνούς φήμης Ινστιτούτου Καρκίνου Dana-Farber της Βοστώνης, επισήμαναν πως ο κίνδυνος που αναδεικνύει η νέα έρευνα, μπορεί να μην είναι παρά «η κορυφή του παγόβουνου», καθώς η μελέτη δεν ασχολήθηκε με λιγότερο δραματικά καρδιολογικά προβλήματα, όπως η καρδιομυοπάθεια και οι αρρυθμίες, οι οποίες επίσης έχουν συσχετισθεί με την ακτινοθεραπεία του καρκίνου.
Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες, με πάνω από μισό εκατομμύριο νέες περιπτώσεις σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Συνήθως οι ασθενείς κάνουν χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης του όγκου και στη συνέχεια υποβάλλονται σε ακτινοθεραπείες.
Οι ακτινοβολίες αποτελούν βασικό όπλο στη μάχη κατά του πρώιμου καρκίνου του μαστού, όμως δεν είναι εύκολο οι γιατροί να περιορίσουν την έκθεση του ασθενούς μόνο στο σημείο του όγκου. Όπως είπε η Σάρα Ντάρμπι, το πρόβλημα είναι δυνητικά μεγαλύτερο για εκείνες τις γυναίκες, που είτε ανήκουν ήδη σε ομάδα υψηλού καρδιολογικού κινδύνου (π.χ. έχουν πάθει έμφραγμα στο παρελθόν ή έχουν διαβήτη), είτε η απόσταση της καρδιάς τους από τον μαστό τους είναι πολύ μικρή για ανατομικούς λόγους.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
