Δέκα χρόνια από την τραγωδία των Τεμπών το 2003, ένα άλλο τροχαίο δυστύχημα, αυτό που συνέβη το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, απέδειξε πως το ΕΣΥ δεν πήρε το «μάθημά του», σε ό,τι αφορά στη διαχείριση καταστάσεων κρίσης.
Η αλήθεια είναι πως τα δυο νοσοκομεία της Λάρισας έδειξαν τον καλό τους εαυτό, χάρη στην εμπειρία και την ευσυνειδησία του προσωπικού που πήγε για δουλειά παρότι δεν εφημέρευε και στον συντονισμό των γιατρών και εργαζομένων του ΕΚΑΒ, αλλά το ΕΣΥ απέδειξε τη «γύμνια» του στη διαχείριση καταστάσεων κρίσης.
Από την υποδοχή των τραυματιών και την κατανομή τους, τις διαθέσιμες υποδομές στην επείγουσα ιατρική έως και την ενημέρωση των συγγενών των τραυματιών και την ψυχολογική τους υποστήριξη.
Την περασμένη Δευτέρα οι περισσότεροι από τους 18 επιβαίνοντες στο λεωφορείο του ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης είχαν την τύχη με το μέρος τους, σε σύγκριση με την τραγωδία της Κυριακής 13 Απριλίου 2003 όπου 21 μαθητές από το Μακροχώρι της Βέροιας έχασαν της ζωής τους, στο πρωτοφανές εκείνο δυστύχημα.
Το μοιραίο βράδυ του 2003 η δικαιολογημένη «εμπλοκή» υπηρεσιών υγείας δυο νομών, αποτέλεσμα της έλλειψης συντονισμού όπως εξελίχθηκε, είχε ένα ακόμη πιο μακάβριο αποτέλεσμα. Δύσκολα μπορεί να αναλογιστεί κάποιος τη θέση στην οποία βρέθηκαν ορισμένοι γονείς των αδικοχαμένων μαθητών εκείνο το βράδυ, που ενώ έπρεπε να «ξεπεράσουν» το σοκ του θανάτου του παιδιού τους που γύριζε από εκδρομή, όταν ήρθε η ώρα της «ταυτοποίησης» του νεκρού παιδιού τους, τους ζήτησαν να περιμένουν λίγη ώρα έως ότου ολοκληρωθεί η μεταφορά... ακέφαλων πτωμάτων από την Κατερίνη.
Η εθνική οδός είχε κοπεί στα δυο και το ΕΚΑΒ Κατερίνης, ελλείψει συντονισμού, πήγε τις σορούς μαθητών στην έδρα του στην Κατερίνη! Δεν ευθύνεται το ΕΚΑΒ, συντονισμός δεν υπήρξε.
Η έκταση του προχθεσινού δυστυχήματος σε καμιά περίπτωση δεν συγκρίνεται με την πραγματική τραγωδία του 2003. Στα νοσοκομεία της Λάρισας λειτούργησε βεβαίως η εμπειρία εκείνης της τραγωδίας και με δεδομένο ότι τις πρώτες ώρες του προχθεσινού δυστυχήματος δεν μπορούσε να εκτιμηθεί το μέγεθος του προβλήματος (αριθμός των τραυματιών, η κατάστασή τους κλπ) από ΕΚΑΒ και γιατρούς εκτιμήθηκε ως αναγκαία η λειτουργία του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας που δεν εφημέρευε ενώ αρχικά επίσης, από το ΕΚΑΒ, εξετάστηκε το σενάριο της εμπλοκής και του ΚΥ Γόννων ως πλησιέστερη μονάδα για παροχή πρώτων βοηθειών.
Κάτι που δεν χρειάστηκε τελικά και έτσι, ο κύριος όγκος των τραυματιών (10) μεταφέρθηκαν στο εφημερεύον Πανεπιστημιακό ενώ άλλοι 4 τραυματίες οδηγήθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο. Στο μεταξύ, με πρωτοβουλία του προσωπικού τους και στα δυο νοσοκομεία κλήθηκαν να εργασθούν νοσηλευτές και πρόσθετοι γιατροί αφού, όπως προαναφέρθηκε, οι αρχικές πληροφορίες, μιλούσαν για μεγαλύτερο αριθμό τραυματιών και νεκρών.
Γιατροί των δυο νοσοκομείων, με δική τους πρωτοβουλία σε συνεχή τους επικοινωνία, εκτιμώντας τα δεδομένα συντόνισαν τις ανάγκες σε χειρουργικές επεμβάσεις ενώ αναζητήθηκαν λύσεις ανάγκης και για τυχόν νοσηλεία σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, όπως συμβαίνει με πολυτραυματίες, μετά από τροχαία.
Παρεμπιπτόντως να αναφερθούν δύο πτυχές. Η πρώτη, αφορά στη ΜΑΦ του ΓΝΛ που παρά τα βήματα προόδου στην απόκτηση του εξοπλισμού της, η λειτουργία της Μονάδας έχει καθυστερήσει σημαντικά λόγω της διακοπής χρηματοδότησης του έργου στο παρελθόν.
Είναι γνωστό πως η ΜΑΦ δυναμικότητας 8 κρεβατιών, εκτός των άλλων, θα αποσυμφορήσει τη ΜΕΘ του ΓΝΛ, προκειμένου επείγοντα περιστατικά να βρίσκουν άμεσα κρεβάτι. Η δεύτερη πτυχή αφορά στο γεγονός ότι η ΜΕΘ του ΠΝΛ από το 1999 που πρωτολειτούργησε το νοσοκομείο μέχρι και σήμερα έχει «κλειστά», δεν λειτουργούν δηλαδή, 10 κρεβάτια επειδή δεν υπάρχουν νοσηλεύτριες. Η ίδρυση ΜΑΦ στο ΠΝΛ έχει «ξεχαστεί» ως αίτημα.
Ευτυχώς το βράδυ της περασμένης Δευτέρας δεν ήταν μεγάλες οι ανάγκες σε ΜΕΘ και το μόνο που απαιτήθηκε, ήταν ένα κρεβάτι για την 23χρονη φοιτήτρια από την Κυπαρισσία. Γενικότερα και το 2003 και προχθές, η κατάσταση των τραυματιών ήταν «μέτριας βαρύτητας» παρότι το 2003 οι τραυματίες ανέρχονταν σε τριάντα.
Προχθές το βράδυ λοιπόν, η κατανομή των τραυματιών σε προνοσοκομειακό επίπεδο έγινε με βάση την εμπειρία των πληρωμάτων του ΕΚΑΒ και των γιατρών των δυο νοσοκομείων. Όπως και στα Τμήματα Επειγόντων των δυο νοσοκομείων, που βρέθηκαν γιατροί με γενική εφημερία στις κλινικές τους, αφού ως γνωστόν τα Τμήματα δεν λειτουργούν ως ανεξάρτητα.
Με ιώβειο υπομονή αντέδρασαν και οι ασθενείς που βρέθηκαν στα Επείγοντα του εφημερεύοντος Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου εκείνο το βράδυ αφού δόθηκε προτεραιότητα στην κάλυψη των αναγκών των πολυτραυματιών.
Το ίδιο το προσωπικό του ΠΝΛ κάλεσε ψυχολόγους (και άλλων υπηρεσιών) προκειμένου να υποστηρίξουν τραυματίες και συγγενείς αλλά τηλεφωνική ενημέρωση για την κατάσταση των τραυματιών σε κάθε ενδιαφερόμενο δεν υπήρχε. Δεν υπήρχε πρόβλεψη για κάτι τέτοιο.
Η κατάσταση του οδηγού του λεωφορείου επέτρεπε την παροχή πληροφοριών (αριθμός επιβαινόντων κλπ) αλλά τις πρώτες ώρες δεν ήταν γνωστό τι απέγιναν οι άλλοι επιβάτες οι οποίοι δεν είχαν τραυματιστεί, αν και κατά πολλούς αυτή η διάσταση αφορά σε άλλες υπηρεσίες και όχι στα νοσοκομεία, με το προσωπικό να μην γνωρίζει έγκαιρα για το ποιες θα είναι οι πραγματικές ανάγκες.
Το προχθεσινό δυστύχημα των Τεμπών, μπορεί να «εκπαίδευσε» ξανά το προσωπικό των νοσοκομείων στη διαχείριση των νοσοκομείων αλλά επιβεβαίωσε την ανάγκη συντονισμού των υγειονομικών υπηρεσιών, όσο τουλάχιστον το οδικό δίκτυο των Τεμπών θα βρίσκεται στη σημερινή του κατάσταση.
Να διευκρινιστεί πως η ευσυνειδησία του προσωπικού των νοσοκομείων, όσες φορές και αν σημειωθεί πέραν της ηθικής αξίας, δεν αρκεί από μόνη της για να καλύψει επείγουσες καταστάσεις τέτοιας έκτασης, πολύ δε περισσότερο όταν το ΕΣΥ συνεχίζει να λειτουργεί με βάση το... σύστημα «βλέποντας και κάνοντας»!
Η τραγωδία του 2003 συζητήθηκε για κάποιο διάστημα για πολλές διαστάσεις (έλεγχοι, κατάσταση δρόμων και οχημάτων, συνθήκες απασχόλησης οδηγών κλπ) και στη συνέχεια ελήφθησαν και κάποια ουσιαστικά μέτρα (σ.σ. ακολούθησε η τραγωδία στο Μαλιακό με τον χαμό μαθητών από τη Φαρκαδόνα) όπως της συνοδείας περιπολικών σε λεωφορεία με μαθητές που εκδράμουν εκτός νομού.
Τότε το «μισό» υπουργικό συμβούλιο βρέθηκε στο ΓΝΛ για να εκφράσει τη θλίψη του στις οικογένειες των εκλιπόντων μαθητών. Προχθές η έλευση του κ. Διον. Δαβουρλή, διευθυντή του πολιτικού γραφείου του υπ. Υγείας Αδ. Γεωργιάδη, κατόπιν εντολής του υπουργού, πέρασε απαρατήρητη. Για το προχθεσινό τροχαίο η συζήτηση για τη διαχείριση κρίσεων από το ΕΣΥ, έκλεισε προτού καν ξεκινήσει.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ