Της Μαρίνας
Αποστολοπούλου
Στο 50% του μέσου ευρωπαϊκού όρου κατατάσσεται η Ελλάδα, μαζί με την Αλβανία, όσον αφορά στην ανίχνευση του καρκίνου. Δηλαδή ένας στους δύο Έλληνες που πάσχει από καρκίνο δεν διαγιγνώσκεται έγκαιρα.
Τα παραπάνω συγκλονιστικά στατιστικά στοιχεία, παρουσιάστηκαν χθες, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο επιστημονικής εκδήλωσης, η οποία παρουσίασε ξεχωριστό ενδιαφέρον, αφού κεντρικό της θέμα ήταν η ανάπτυξη πρότυπου διαγνωστικού, θεραπευτικού και ερευνητικού κέντρου νεοπλασιών-μονάδα θεραπείας αδρονίων στη Λάρισα.
Έργο διεθνούς εμβέλειας που ξεπερνά τα στενά όρια της Θεσσαλίας αλλά και τα ελληνικά σύνορα και αφορά όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η χθεσινή εκδήλωση, οργανώθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Ινστιτούτο Έρευνας Τεχνολογίας Θεσσαλία-ΕΚΕΤΑ σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ερευνών Πυρηνικής Ενέργειας-CERN παρουσία εκπροσώπων του, καθώς το CERN έχει τον ρόλο του επιστημονικού συμβούλου στη διαδικασία υλοποίησης του εγχειρήματος και έχει ήδη υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, η οποία προωθεί το θέμα για έναν και πλέον χρόνο.
Ο Steve Myers, διευθυντής Ιατρικών Εφαρμογών και Τεχνολογίας CERN, η Margit Dosanjh, σύμβουλος Επιστημών Υγείας του CERN, καθώς και ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Ευάγγελος Γαζής, που είναι επιστημονικός συνεργάτης του CERN παρουσίασαν τα αποτελέσματα των ερευνών του διεθνούς εμβέλειας κέντρου, εκ των οποίων το 70% έχει εφαρμογές στην υγεία, όπως το PET-CT, το PEM-MRI, τα συστήματα ακτινοθεραπείας και ιδιαίτερα εκείνα με πρωτόνια και ελαφρά ιόντα, με την πιο υψηλή αποτελεσματικότητα στη νέκρωση των όγκων.
ΣΥΝΤΡΙΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πέραν όμως των καθαρώς επιστημονικών στοιχείων που παρουσίασαν συντριπτικά είναι τα στατιστικά στοιχεία που εξέθεσαν τόσο οι προαναφερόμενοι όσο και οι λοιποί ομιλητές της εκδήλωσης, οι καθηγητές Χρήστος Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Μαλίζος, για την κατάσταση που επικρατεί εν Ελλάδι σε σχέση με τη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου.
Όπως αναφέρθηκε η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση στην Ευρώπη όσον αφορά στο κομμάτι της διάγνωσης, μαζί με την Αλβανία, ενώ επιπλέον και όταν ακόμη γίνεται διάγνωση του καρκίνου τα 2/3 των καρκινοπαθών δεν θεραπεύονται λόγω του ότι η διάγνωση δεν ήταν έγκαιρη και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Για να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση πρέπει να υπάρχει έγκαιρη ανίχνευση, όπως επισημάνθηκε χαρακτηριστικά, και βεβαίως από τη στιγμή που θα γίνει η διάγνωση πρέπει να είναι διαθέσιμη και η σωστή θεραπεία και άμεση και όχι σε... αναμονή, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, επειδή δεν υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές υποδομές. Ενώ και τεχνολογικά η χώρα είναι «πίσω», με αποτέλεσμα να είναι προβληματική η έγκαιρη ανίχνευση.
Όσον αφορά δε ειδικότερα στη Θεσσαλία, από τα περιστατικά που παρουσιάζονται σε επίπεδο Περιφέρειας υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης μόνον του 10% των ασθενών οι οποίοι μπορούν να εξυπηρετηθούν από τις επιστημονικές υποδομές εδώ, ενώ οι υπόλοιποι πρέπει να καταφεύγουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη με αποτέλεσμα το ήδη υψηλό κόστος ανάλογων θεραπειών να αυξάνεται περαιτέρω πέραν και της φυσικής ταλαιπωρίας στην οποία υπόκειται ο ήδη καταπονημένος ασθενής. Χαρακτηριστικό και ως προς τον τεχνικό εκσυγχρονισμό είναι ότι το μηχάνημα ακτινοθεραπείας στη Λάρισας είναι 20 ετών!
Εξάλλου όσον αφορά στον τομέα της πρόληψης είναι χαρακτηριστικό ότι όπως αναφέρθηκε η ΕΕ έχει δώσει κατεύθυνση για προληπτικό έλεγχο σε μαστό, τράχηλο, παχύ έντερο και για τους άνδρες στον προστάτη για πιθανή ανίχνευση καρκίνου και η Ελλάδα δεν έχει δηλώσει καμία συμμετοχή σε κανένα πρόγραμμα. Ενώ στατιστικά επίσης μία στις οκτώ γυναίκες προσβάλλεται από καρκίνο του μαστού.
Σε κάθε περίπτωση, όπως επισημάνθηκε, από την ώρα που ανιχνεύεται η νόσος η λειτουργία ενός σύγχρονου ολοκληρωμένου κέντρου εξασφαλίζει τόσο τη θεραπεία των ασθενών όσο και διά της έρευνας την εξέλιξη της θεραπείας.
Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, στην Ελλάδα η λειτουργία ενός σύγχρονου ογκολογικού κέντρου που θα παράσχει δυνατότητες έγκαιρης διάγνωσης και σύγχρονης θεραπείας και παράλληλα θα διεξάγει και ερευνητικό έργο, αποκτά μία ιδιαίτερη σημασία. Και όπως επισήμανε και ο περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός «πηγαίνει σε άλλο επίπεδο τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας».
Όπως τόνισε με έμφαση ήρθε ο καιρός να σκεφτόμαστε με όρους μέλλοντος σχετικά με το τι είναι κοινωνικά χρήσιμο. Χαρακτήρισε δε την προοπτική δημιουργίας του κέντρου ως « βαθιά κοινωνικό, φιλόδοξο και πρωτοποριακό σχέδιο για τη Νοτιανατολική Ευρώπη». Πρόκειται παρατήρησε για ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα η υλοποίηση του οποίου απαιτεί υπομονή, επιμονή και συνεργασία καθώς αντιμετωπίζει την επιστήμη και την υγεία με όρους μέλλοντος και όχι παρελθόντος.
Ενώ υπογράμμισε τα πολλαπλά κοινωνικοοικονομικά οφέλη. Είναι ένα έργο προστιθέμενης αξίας όχι μόνον για την υγεία αλλά και για τον τουρισμό, τις θέσεις εργασίας και την οικονομία, σχολίασε ο περιφερειάρχης.
Θέτουμε τις βάσεις και αλλάζουμε επίπεδο, σχολίασε ο κ. Αγοραστός, ο οποίος πρόσθεσε ότι πάντα βρισκόμαστε πίσω από την τεχνολογία και τώρα πάμε να εναρμονιστούμε για να κερδίσουμε το παρόν και το μέλλον. Και ζήτησε τη συμπαράσταση όλων για την υλοποίησή του.
ΣΤΑΔΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
Σχετικά με την πορεία των διαδικασιών προς την κατεύθυνση υλοποίησης του μεγαλεπήβολου αυτού έργου, η πρώτη «μάχη» κερδήθηκε καταρχήν, όταν επελέγη η Θεσσαλία και δη η Λάρισα ως χώρος εγκατάστασης τη στιγμή που υπήρχαν και λοιπές ενδιαφερόμενες ελληνικές περιφέρειες.
Επίσης ο προηγούμενος υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης είχε εγγράφως δώσει το «πράσινο φως» προς τον περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστό για τη λειτουργία του Κέντρου. Ενώ είναι εξασφαλισμένος και ο χώρος ο οποίος βρίσκεται δίπλα στην Ιατρική Σχολή.
Σε διαδικαστικό επίπεδο τώρα, τα πράγματα βρίσκονται στην κατάρτιση πρότασης για το έργο με την τεχνική υποστήριξη του «Δημόκριτου» και του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και στη διάρθρωσή του σε φάσεις κατασκευής. Ενώ σύντομα, όπως ανέφερε ο κ. Μαλίζος, θα είναι σε θέση να δώσουν στη δημοσιότητα μία πρόσκληση ενδιαφέροντος όσον αφορά το κομμάτι της εμπορικής τεχνολογίας. Μέχρι τέλος του χρόνου δε, υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμη η πρόταση να υποβληθεί στην ΕΕ προς χρηματοδότηση με φορέα υλοποίησης την Περιφέρεια και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Παράλληλα υπάρχουν ελληνικές ερευνητικές ομάδες από Πανεπιστήμια και το Μετσόβιο, που συμμετέχουν στα προγράμματα του CERN και προτίθενται να υποστηρίξουν την εγκατάσταση και λειτουργία του κέντρου.
ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ
Εξάλλου οι εκπρόσωποι του CERN εκδήλωσαν στο πλαίσιο συζήτησης που είχαν και το πρωί στο γραφείο του περιφερειάρχη, την πρόθεση το κέντρο να «ανοίξει» για Ελληνες που επιθυμούν να κάνουν διδακτορικά εργαζόμενοι σε ερευνητικά προγράμματά του και χρησιμοποιώντας τις μοναδικές υποδομές του.
Όπως σχολίαζε δε ο κ. Μαλίζος κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει ανυπολόγιστη δυναμική σε επιστήμονες οι οποίοι θα βρίσκονται στην «πηγή» των τεχνολογιών και απεύθυνε έκκληση, όπως ανέφερε σε ανθρώπους και επιχειρήσεις που με «μηδαμινά για τους ίδιους ποσά» θα μπορούσαν να στηρίξουν τέτοιες μεταπτυχιακές υποτροφίες, διότι έτσι θα δημιουργηθεί ένας πυρήνας ανθρώπων που θα φέρει τη νέα τεχνολογία στη χώρα.
Από μέρους της Ιατρικής Σχολής ανέλυσαν τις σημερινές ανάγκες της περιοχής μας για την αντιμετώπιση των νεοπλασιών και την τεράστια κοινωνική ωφέλεια από τη δημιουργία Ογκολογικού Κέντρου στη Λάρισα οι καθηγητές Χρήστος Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Μαλίζος.
Πρόκειται για διεθνούς εμβέλειας έργο, που θα αναδείξει τη Λάρισα και τη Θεσσαλία γενικότερα, στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή των Βαλκανίων και της εγγύς Ανατολής, παράλληλα με την ανεκτίμητη συμβολή του στην ενίσχυση των ερευνητικών υποδομών, στην ανάπτυξη και κατά κύριο λόγο στην πιο σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση για τον ογκολογικό ασθενή.
