ΠΟΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
Του Αποστόλη Ζώη
«Τα τελευταία χρόνια, η μείωση της σωματικής δραστηριότητας των παιδιών εξαιτίας της αύξησης των εκπαιδευτικών υποχρεώσεών τους και της υιοθέτησης ενός καθιστικού τρόπου ζωής (τηλεόραση, Η/Υ), παράλληλα με την υιοθέτηση νέων καθημερινών συνηθειών για «πρόχειρη» και «γρήγορη» διατροφή, έχουν δημιουργήσει μια γενιά υποκινητικών και παχύσαρκων παιδιών, τα οποία αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας που υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής τους». Αυτά αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δρ. Βασίλης Γεροδήμος.
Τον κύριο ρόλο στη «διατροφική εκπαίδευση» των παιδιών, σύμφωνα με τον ίδιο, διαδραματίζουν τόσο οι γονείς όσο και το σχολείο, για να προσθέσει: «Το μαγειρεμένο φαγητό μεσημέρι και βράδυ, η ποικιλία των τροφών (ψάρι, όσπρια, κ.ά.), η ύπαρξη σαλάτας και φρούτων καθημερινά στο τραπέζι είναι σημαντικά στοιχεία που θα βοηθήσουν το παιδί να μάθει να τρώει πιο σωστά. Επιπρόσθετα, οι εκπαιδευτικοί μέσω ειδικών εκδηλώσεων, μαθημάτων, εργασιών κ.α. θα πρέπει να συμβάλουν και αυτοί με τη σειρά τους στην εκπαίδευση των μαθητών. Τέλος, φορείς όπως υπουργεία (παιδείας, υγείας κ.α.), πανεπιστήμια κ.α. θα πρέπει να συμβάλουν οργανώνοντας κεντρικές δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης σχετικά με θέματα άσκησης και διατροφής».
Υπάρχουν λύσεις; Και με ποιο τρόπο θα πρέπει να επιδιωχθούν; Ποιος ο ρόλος του σχολείου σε αυτή την περίπτωση; Σε αυτό το ερώτημα ο Δρ. Γεροδήμος απαντά:
«Για όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος μπορούν να υπάρξουν λύσεις, η αποτελεσματικότητα των οποίων εξαρτάται από την έμφαση που θα δώσει η κοινωνία για να τις βρει. Όσον αφορά στο θέμα της παιδικής παχυσαρκίας γνωρίζουμε ότι η λύση είναι η άσκηση και η σωστή διατροφή. Άρα γνωρίζοντας την απάντηση θα πρέπει όλοι μαζί (πολιτεία, εκπαιδευτικοί και γονείς) να σχεδιάσουμε σχετικές δράσεις.
Για παράδειγμα στο σχολείο, για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας αποτελεσματικά, θα πρέπει να σχεδιάσουμε δράσεις που συγχρόνως θα στοχεύουν στην αύξηση της φυσικής δραστηριότητας των παιδιών και στη βελτίωση των γνώσεών τους για τη σημασία σωστής διατροφής για την υγεία τους. Τέτοιες δράσεις θα μπορούσαν να είναι:
Η καθημερινή άσκηση των παιδιών στο πλαίσιο του σχολείου.
Οργανωμένα προγράμματα αγωγής υγείας.
Μαθήματα σχετικά με τη διατροφή (π.χ. στη Γερμανία στο πλαίσιο του μαθήματος της οικιακής οικονομίας οι μαθητές μαθαίνουν να μαγειρεύουν)».
Η ΑΣΚΗΣΗ
Τέλος, μιλώντας για το πόσο σημαντική είναι η άσκηση για την υγεία καταλήγει: «Η άσκηση είναι το καλύτερο «φάρμακο» τόσο για πρόληψη όσο και για ίαση πολλών ασθενειών. Έχουν γίνει πάρα πολλές μελέτες παγκοσμίως που αποδεικνύουν τη σημασία της άσκησης για την υγεία. Στο σχολείο σήμερα η Φυσική Αγωγή με τον τρόπο που γίνεται (συχνότητα, αναλυτικά προγράμματα, εγκαταστάσεις κ.α.) έχει ελάχιστη σχέση με την προαγωγή της υγείας. Είναι κρίμα σε μια χώρα που από την αρχαιότητα έχει αναγνωριστεί η σημασία της άσκησης για την υγεία εμείς «οι πιο σύγχρονοι» να την αντιμετωπίζουμε με αυτόν τον τρόπο. Το επιστημονικό προσωπικό σε όλα τα σχολεία υπάρχει (Καθηγητές Φυσικής Αγωγής). Αυτό που πρέπει να γίνει κεντρικά από το Υπουργείο Παιδείας είναι επιτέλους να ενσωματωθεί στο πρόγραμμα των μαθημάτων του σχολείου η καθημερινή άσκηση. Τα προγράμματα σπουδών των σχολείων περιέχουν ένα «τεράστιο» αριθμό μαθημάτων μέσω των οποίων διοχετεύεται στα παιδιά ένας μεγάλος όγκος «πληροφοριών» που ποτέ δεν αφομοιώνουν. Έτσι πιστεύω ότι είναι πολύ πιο σημαντική, για το μέλλον τους, η διάθεση μιας σχολικής ώρας για την άσκηση των παιδιών μας».
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω oμάδα εξειδικευμένων επιστημόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επιστημονικό υπεύθυνο το Δρ. Γεροδήμο Βασίλειο, αναπληρωτή καθηγητή του ΤΕΦΑΑ-ΠΘ, διοργανώνει ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα βιωματικού χαρακτήρα με τίτλο «Summer School: Μαθαίνω μέσα από την κίνηση» (www.healthykids.gr/summerschool) που απευθύνεται σε μαθητές δημοτικών και γυμνασίων διάρκειας 10 ημερών. Στόχος του προγράμματος είναι τα παιδιά μέσα από την ενασχόλησή τους με αθλητικές (τοξοβολία, κρίκετ, μπάντμιντον, τένις, αθλοπαιδιές, πάλη, μουσικοκινητικά προγράμματα κ.α.) και παιγνιώδεις επιστημονικές δραστηριότητες (παιδαγωγικά παιχνίδια, δημιουργικό παραμύθι, φτιάχνω το κολατσιό μου, ζωγραφική κ.α.) να εκπαιδευτούν βιωματικά σε θέματα σχετικά με: το σώμα τους, την υγιεινή διατροφή, τη διά βίου άσκηση, τις δεξιότητες ζωής και το περιβάλλον.