Του Δομήνικου Βερίλλη
Το Φανάρι διαθέτει, χωρίς αμφιβολία, κάτι το ξεχωριστό στο νομό Καρδίτσας.
Εκτός από την πολιτιστική παράδοση της ευρύτερης περιοχής έχει - αδιαμφισβήτητα - και τη λαμπρή ιστορία του. Μια ιστορία που συμπορεύεται, χωρίς κενά, με την ιστορία του Ελληνικού Έθνους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Από τους πρώτους γιατρούς της ανθρωπότητας ,τους βασιλείς της Τρίκης και Ιθώμης Ποδαλείριο και Μαχάουνα μέχρι τον Άγιο Σεραφείμ, τους αγώνες επί Τουρκοκρατίας και την Εθνική Αντίσταση.
Επίσης, το Φανάρι διαθέτει και το μοναδικό Φρούριο που σηματοδοτεί την περιοχή και δεσπόζει στο Θεσσαλικό κάμπο. Είναι σε μια σπουδαία θέση κοντά στη λίμνη Πλαστήρα ανάμεσα σε χωρία με παράδοση, πολιτιστικά στοιχεία και μνημεία. Βρίσκεται μάλιστα σε μικρή, σχετικά, απόσταση από την Καρδίτσα, τα Τρίκαλα αλλά και τα Μετέωρα.
Υπάρχει λοιπόν ένας πλούτος, της ευρύτερης περιοχής του πρώην Δήμου Ιθώμης, που πρέπει και οφείλουμε να αναδείξουμε, με σεβασμό στην ιστορία και το περιβάλλον, για το καλό όλου του νομού και της περιφέρειας.
Να τον κάνουμε γνωστό σε όλους και να τον χρησιμοποιήσουμε κατάλληλα για την πρόοδο και την ανάπτυξη της περιοχής μας.
Κυρίαρχο ρόλο σ’ αυτή την προσπάθεια έχει το πανέμορφο Φρούριο Φαναρίου, που σηματοδοτεί την περιοχή και την ιστορία της.
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΦΡΟΥΡΙΟΥ
Από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881 μέχρι τη δεκαετία του 1980 είναι γεγονός ότι σιγά – σιγά το Φρούριο άρχισε να «εγκαταλείπεται» και η φθορά του χρόνου άρχισε να αφήνει τα σημάδια της. Παράλληλα αρκετές από τις πέτρες του φρουρίου άρχισαν να χρησιμοποιούνται και για οικοδομικά υλικά και ευτυχώς υπήρξαν έξω από το φρούριο και οι τριώροφοι στρατώνες, οι οποίες, πρώτα αυτές, έδωσαν τα πρώτα υλικά για κατασκευές των νέων σπιτιών και έτσι διασώθηκε το φρούριο.
Ευτυχώς από τη δεκαετία του 1980 αρχίσαμε , ορισμένοι, μια προσπάθεια για τη διάσωση του και προλάβαμε την καταστροφή την τελευταία στιγμή.
Ο δρόμος «άνοιξε» για τη διάσωση, τη συντήρηση του φρουρίου με κονδύλια του Β΄ Κ.Π.Σ. (94-99) καθώς και του Γ΄ Κ.Π.Σ με παρεμβάσεις προς τα Υπουργεία Πολιτισμού, ΠΕΧΩΔΕ και την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Από τον Ιούνιο του 1997 άρχισαν και έγιναν αρκετές εργασίες ενώ τον Οκτώβριο του 1997 εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Φως στον πολιτισμό» ο φωτισμός του.
Με αφορμή την ημερίδα που έγινε στο Φανάρι το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2013 στην οποία υπήρξε εκτενής αναφορά και στο ιστορικό διάσωσης και συντήρησης του Φρουρίου και σε πρόσωπα που συνέβαλαν προς αυτή την κατεύθυνση θα ήθελα να προσθέσω ότι : Με βάση την εμπειρία από εκείνη την δύσκολη προσπάθεια μου θα ήταν παράληψη να μην αναφερθούμε– πέραν όλων των άλλων με τα οποία συμφωνώ- και στη θετική ανταπόκριση αρχικά από τούς τότε Νομάρχες κ. Κοκολάκη , με τις πρώτες ανασκαφές το 1984, και κ.Κατσανίδη, την Προϊσταμένη της 7ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων κα Σταυρούλα Σδρόλια και αργότερα τον πρώτο αιρετό νομάρχη κ. Παπακυρίτση.
Τέλος θα ήταν παράληψη και συγχρόνως αδικία να μην αναφερθούμε επίσης στην ουσιαστική συμβολή των πρόεδρων του Φαναρίου κ.κ. Ζάχου, Λαλιώτη, Χατζηγούλα, Αλεξανδρή, Σανίδα και του πρώην γραμματέα της κοινότητας κ. Λώλου όχι μόνον για τη διάσωση του φρουρίου αλλά και για άλλα ζητήματα που σχετίζονται με την ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής ως μελλοντικού χώρου πολιτισμού, αναψυχής, θρησκευτικού τουρισμού κ.λ.π του νομού Καρδίτσας.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Από την περίοδο εκείνη μέχρι σήμερα οι εργασίες έχουν προχωρήσει σημαντικά. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι η ώρα να γίνει η ολοκληρωμένη πλέον ανάδειξη της περιοχής.
Μια τέτοια προσπάθεια μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον με τη χρηματοδότηση από το νέο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης- όποια και αν είναι η νέα ονομασία του-και με βάση ολοκληρωμένες μελέτες και προτάσεις, που θα έχουν σαν στόχο:
1ον Την επισκεψιμότητα του φρουρίου και την ολοκλήρωση όλων των προγραμματισμένων εργασιών, όπως παρουσιάσθηκαν στη ημερίδα.
2ον Την ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής από το φρούριο μέχρι και την εκκλησία του Αγίου Σεραφείμ.
Για τη δημιουργία χώρου αναψυχής, θρησκευτικών εκδηλώσεων και τουρισμού καθώς και ενός μικρού Μουσείου που να σχετίζεται με τον Αγ. Σεραφείμ.
Εκεί παλαιότερα υπήρχε και αρχαίος ναός αφιερωμένος στη θεά Δήμητρα. Τώρα υπάρχουν ορισμένες μαρμάρινες κολόνες. Η έρευνα από την αρχαιολογική υπηρεσία καθώς και η περισυλλογή των κολόνων είναι επιβεβλημένη. Η ανάπλαση θα πρέπει να γίνει με ολοκληρωμένη μελέτη και να συνοδεύεται με συγκοινωνιακό κόμβο και την καλλίτερη κατασκευή χωρίς να θίγει και το περιβάλλον.
Επίσης απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή για την ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου γύρο από το Φρούριο και μέχρι την εκκλησία του Αγ. Σεραφείμ καθώς και του οικολογικού μονοπατιού φρουρίου περιοχή ΤΕΠΕ. Εξετάζοντας παράλληλα και τη δυνατότητα να δέχεται λεωφορεία τουριστών.
Τέλος αναγκαία είναι η διάσωση με την παρέμβαση της αρχαιολογικής υπηρεσίας, του Ναού του Αγ. Ιωάννη (δίπλα στο φρούριο) με την τεράστια αρχαία μαρμάρινη κολώνα και η αρχαιολογική έρευνα για την ανακάλυψη νέων στοιχείων για την Ομηρική Ιθώμη και
3ον Με την εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου και τον προγραμματισμό των έργων για την συνδυασμένη τουριστική αξιοποίηση του φυσικού κάλους και των πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων της ευρύτερης περιοχής του πρώην Δήμου Ιθώμης με τα Δ.Δ. Καναλίων, Καππά, Πύργου Ιθώμης, Αγ. Ακακίου, Ελληνοπύργου με το Μοναστήρι και τον χώρο γέννησης του Γεωργίου Καραϊσκάκη
Αυτά θα πρέπει να συνδυασθούν με την παράλληλη αξιοποίηση και προβολή των ιδιαιτεροτήτων του Φαναρίου και της γύρω περιοχής, όπως ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Φαναρίου, του εργοστασίου ζαχάρεως, η αμπελοκαλλιέργεια και η παραδοσιακή αγγειοπλαστική τέχνη.
Επομένως, υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες:
- Για την ανάπτυξη θρησκευτικού και πολιτιστικού τουρισμού της περιοχής.
- Για την δημιουργία ενός νέου χώρου αναψυχής του νομού Καρδίτσας.
- Για την περαιτέρω ανάδειξη της ιστορίας και ταυτότητας του τόπου μας.
Για το λόγο αυτό οι αρμόδιες Τεχνικές Υπηρεσίες θα πρέπει να αναλάβουν τώρα δράση για την προετοιμασία και κατάθεση της ολοκληρωμένης πρότασης και τα πολιτικά και αυτοδιοικητικά πρόσωπα να διεκδικήσουν τη χρηματοδότησή της μέσα από τα γνωστά Ευρωπαϊκά προγράμματα.