Του Πάνου Σκοτινιώτη
Έχουμε πολλές φορές επισημάνει ότι η αμαρτωλή υπόθεση της ΕΡΓΗΛ είναι μια υπόθεση - δυναμίτης στα θεμέλια της ΔΕΥΑΜΒ. Την υπόθεση αυτή η απελθούσα Διοίκηση της Επιχείρησης την κληρονόμησε από το παρελθόν και τη χειρίστηκε με τρόπο που αποτελεί παράδειγμα υπεράσπισης των συμφερόντων της ΔΕΥΑΜΒ και ευρύτερα του δημοσίου συμφέροντος.
Ωστόσο όλα αυτά τα χρόνια, για λόγους που πιστεύουμε πως πλέον έχουν γίνει κατανοητοί από μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας, καλλιεργείται συστηματικά σκόπιμη σύγχυση και επιχειρείται παρασιώπηση ή και ωμή διαστρέβλωση της αλήθειας, με στόχο να χρεωθεί η ευθύνη όχι σ’ εκείνους που δημιούργησαν το πρόβλημα, αλλά σ’ εμάς που σηκώσαμε το βάρος να το αντιμετωπίσουμε και να «ξελασπώσουμε» τη ΔΕΥΑΜΒ και στους όποιους νομικούς χειρισμούς.
Ποια είναι, λοιπόν, η αλήθεια, όσο γίνεται πιο επιγραμματικά;
Μια αμαρτωλή υπόθεση
Η εταιρεία «ΕΡΓΗΛ ΑΤΕ» υπήρξε ανάδοχος του έργου «Ύδρευση Βόλου-Επέκταση και Βελτίωση Δικτύου Ύδρευσης». Η σύμβαση υπογράφηκε στις 7.3.2005, με αρχικό εργολαβικό τίμημα 8.969.537,88 πλέον Φ.Π.Α. και νόμιμης αναθεώρησης και το έργο ολοκληρώθηκε το 2008.
Ποια είναι, εντελώς συνοπτικά, τα οικονομικά στοιχεία αυτής της υπόθεσης που την καθιστούν αμαρτωλή;
Τα οικονομικά στοιχεία της υπόθεσης αυτής, όπως πιο αναλυτικά θα εξηγήσουμε παρακάτω, είναι ότι η ΕΡΓΗΛ εισέπραξε μέχρι το 2009 από τη ΔΕΥΑΜΒ για το συγκεκριμένο έργο ποσό 9,98 εκατ. ευρώ περίπου. Ότι πέραν του ποσού αυτού, η ΔΕΥΑΜΒ καλείται, σε εκτέλεση απόφασης του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας που έχει καταστεί αμετάκλητη, να καταβάλει επιπλέον 4,028 εκατ. ευρώ περίπου, πλέον του αναλογούντος εργολαβικού οφέλους 28%, της νόμιμης αναθεώρησης, του ΦΠΑ και των τόκων. Και ότι όλα αυτά συμβαίνουν όταν, όπως καταφέραμε πλέον να αποδείξουμε, η πραγματική αξία του εκτελεσθέντος έργου ανέρχεται συνολικά σε 4,2 εκατ. ευρώ περίπου!
Αυτό, πολύ απλά, σημαίνει ότι στην πραγματικότητα δεν είναι η ΔΕΥΑΜΒ που οφείλει στην ΕΡΓΗΛ, αλλά η ΕΡΓΗΛ οφείλει στη ΔΕΥΑΜΒ, και συγκεκριμένα οφείλει το ποσό που της καταβλήθηκε χωρίς να της οφείλεται («αχρεωστήτως καταβληθέν»). Το ποσό αυτό ανέρχεται σε 5,7 εκατ. ευρώ περίπου!
Όταν αναλάβαμε τη Διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ, στις 16.6.2011, η υπόθεση φαινόταν εντελώς χαμένη και οι συνέπειες για τη ΔΕΥΑΜΒ προδιαγράφονταν ολέθριες. Σήμερα είμαστε στο σημείο όπου η ΔΕΥΑΜΒ διαθέτει δυνατά όπλα που της επιτρέπουν να υπερασπιστεί όσο γίνεται πιο αποτελεσματικά τα συμφέροντα της, τα οποία είναι και συμφέροντα ολόκληρης της τοπικής κοινωνίας.
Για να φτάσουμε στο σημείο αυτό χρειάστηκε μια Διοίκηση που να εργάζεται με σχέδιο, χωρίς δεσμεύσεις και με συνείδηση του δημοσίου συμφέροντος, ισχυρή νομική στήριξη και υπεύθυνη εργασία από πολλά στελέχη της Επιχείρησης. Οφείλουμε να υπενθυμίσουμε ότι για την υπεύθυνη και σθεναρή αυτή στάση τους, ο Η.Ξηρακιάς, ως πρόεδρος της Επιτροπής Παραλαβής, οι τεχνικοί της ΔΕΥΑΜΒ που υπήρξαν μέλη των δύο Επιτροπών στις οποίες θα αναφερθούμε πιο κάτω και ο σημερινός Τεχνικός Διευθυντής της Επιχείρησης, έχουν στην πλάτη τους αγωγές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ από την ΕΡΓΗΛ.
Πώς φτάσαμε ως εδώ
Ξεκινώντας τη θητεία μας βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τις υπέρογκες δικαστικές αξιώσεις της ΕΡΓΗΛ, η οποία, ποντάροντας αδίστακτα στην κρατούσα νομολογία, επεδίωκε να ικανοποιήσει τις αξιώσεις της αυτές χωρίς να κριθεί δικαστικά ποιο ήταν το πραγματικό έργο που εκτέλεσε και ποιο το εργολαβικό αντάλλαγμα που αντιστοιχούσε στο έργο αυτό.
Η επιλογή να μην ακολουθήσουμε τον εύκολο δρόμο που μας εξασφάλιζε μεγάλα πολιτικά και επικοινωνιακά πλεονεκτήματα, υπήρξε απολύτως συνειδητή. Παρότι γνωρίζαμε πολύ καλά πόσο μεγάλο είναι το μέτωπο που ανοίγαμε, η γραμμή που χαράξαμε ήταν να εξαντλήσουμε κάθε νομικό περιθώριο και κάθε νόμιμη διαδικασία, προκειμένου τελικά η ΔΕΥΑΜΒ να μην πληρώσει στην ΕΡΓΗΛ ούτε ένα ευρώ παραπάνω από το ποσό που αντιστοιχεί στο έργο που πράγματι εκτέλεσε. Ταυτόχρονα, να πάρουμε κάθε αναγκαία πρωτοβουλία, προκειμένου να διερευνηθούν τυχόν ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες οποιουδήποτε εμπλεκομένου στην υπόθεση, ώστε από την υπόθεση αυτή να μην μείνει, τελικά, καμία σκιά.
Η προσφυγή – αγωγή της ΕΡΓΗΛ που στηριζόταν στο νομικό ισχυρισμό ότι υπήρξε αυτοδίκαιη έγκριση της τελικής επιμέτρησης, έφτασε μέχρι την Πλήρη Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, γεγονός που αποδεικνύει τη σκληρή μάχη που δόθηκε. Στην πραγματικότητα, ειδικά στη δίκη αυτή, απέναντί μας δεν είχαμε μόνο την ΕΡΓΗΛ, αλλά συνολικά τα πανίσχυρα εργολαβικά συμφέροντα, που είχαν άμεσο και ζωτικό ενδιαφέρον να παγιωθεί μια νομολογία που αντικειμενικά ευνοεί τα συμφέροντά τους. Δυστυχώς, παρά την αντίθεση μάλιστα πρόταση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και παρά την αλλαγή πλέον της σχετικής νομοθεσίας υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου έμεινε στην κρατούσα νομολογία, κι έτσι η απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας κατέστη αμετάκλητη.
Παράλληλα και ενώ εξελισσόταν η συγκεκριμένη αντιδικία με την ΕΡΓΗΛ, με τεκμηριωμένη εισήγηση του νομικού μας επιτελείου, κινήσαμε τις προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες, που δυστυχώς δεν είχαν κινηθεί την εποχή που ολοκληρώθηκε το έργο, ώστε να γίνει η παραλαβή του και, με τον τρόπο αυτό, να διαπιστωθεί το φυσικό αντικείμενο που πράγματι είχε εκτελεστεί. Η Επιτροπή Προσωρινής και Οριστικής Παραλαβής του έργου εργάστηκε κατά τρόπο υποδειγματικό, που δεν γνωρίζουμε να έχει ιστορικό προηγούμενο, και αποκάλυψε, με την πιστοποίηση μάλιστα και της ΕΒΕΤΑΜ, το «μυστικό» που κρυβόταν κάτω από τη γη, ότι δηλαδή ο ανάδοχος του έργου είχε πληρωθεί χρήματα για έργο πολλαπλάσιο από αυτό που πράγματι είχε εκτελέσει.
Εξάλλου, μετά την έκδοση απόφασης του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας που έκρινε ότι υπήρξε αυτοδίκαιη παραλαβή του έργου, δεν περιοριστήκαμε μόνο στην άσκηση αναίρεσης στον Άρειο Πάγο. Αντίθετα, με εισήγηση πάντοτε του νομικού μας επιτελείου, αξιοποιήσαμε τις σχετικές διατάξεις που προβλέπουν ότι ακόμη και στις περιπτώσεις όπου έχει συντελεστεί αυτοδίκαιη παραλαβή του έργου, υπάρχει η δυνατότητα νομικής διεκδίκησης του εργολαβικού ανταλλάγματος που έχει καταβληθεί χωρίς στην πραγματικότητα να οφείλεται. Προχωρήσαμε, λοιπόν, στη συγκρότηση της προβλεπόμενης από το νόμο Επιτροπής, η οποία διενήργησε συστηματικό έλεγχο και επιβεβαίωσε την ύπαρξη μεγάλων ποσοτικών διαφορών μεταξύ των εργασιών που πράγματι είχαν εκτελεστεί, σε σχέση με εκείνες που είχαν πιστοποιηθεί και είχαν πληρωθεί. Προέκυψε, συγκεκριμένα, ότι έχει καταβληθεί «αχρεωστήτως» ποσό περίπου 5,7 εκατ. ευρώ, το οποίο ήδη διεκδικεί η ΔΕΥΑΜΒ δικαστικά, με αγωγή που έχει ασκήσει.
Παράλληλα, απευθυνθήκαμε στο Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Έργων, ενώ με τη μηνυτήρια αναφορά που έχουμε καταθέσει, βρίσκεται σε εξέλιξη η διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών κάθε εμπλεκομένου σε όλη την εξέλιξη του έργου προσώπου, είτε της αναδόχου εταιρείας, είτε του τεχνικού συμβούλου του έργου, είτε των αρμοδίων οργάνων της ΔΕΥΑΜΒ.
Η «υπερασπιστική» γραμμή
Έχουμε, φυσικά, πλήρη επίγνωση ότι η ΔΕΥΑΜΒ βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη απειλή: τον κίνδυνο, δηλαδή, να προχωρήσει η ΕΡΓΗΛ σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης της αμετάκλητης απόφασης του Εφετείου Λάρισας.
Η νέα Διοίκηση της Επιχείρησης, ωστόσο, έχει πλέον στα χέρια της πολλά και ισχυρά όπλα, σε μέρος μόνο των οποίων αναφερθήκαμε πιο πάνω. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι το νέο νομικό επιτελείο που επέλεξε, θα αξιοποιήσει αποτελεσματικά τα όπλα αυτά, συνεχίζοντας και ενισχύοντας ακόμη περισσότερο (όπως, επί παραδείγματι, με την πραγματογνωμοσύνη που ανατέθηκε στο ΤΕΕ) τη μόνη «υπερασπιστική» γραμμή που πράγματι ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της ΔΕΥΑΜΒ.
Έχοντας εμπιστοσύνη στην Δικαιοσύνη, πιστεύουμε πως τελικά η ΔΕΥΑΜΒ θα δικαιωθεί. Αρκεί να μείνει σταθερά στη γραμμή αυτή, δίνοντας αταλάντευτα, αποφασιστικά, χωρίς παλινδρομήσεις, αντιφάσεις και παρασκήνια, μια ανοιχτή και καθαρή μάχη, βασισμένη στο γεγονός ότι υπάρχει πλέον αξιόπιστη καταγραφή των εργασιών που πράγματι εκτελέστηκαν, όπως και του ποσού που έχει πληρωθεί χωρίς στην πραγματικότητα να οφείλεται. Στη μάχη αυτή, η δημοκρατία και η διαφάνεια αποτελούν δύναμη, αλλά και προϋπόθεση για ένα συμπαγές μέτωπο όλων των παρατάξεων του Δημοτικού Συμβουλίου και της τοπικής κοινωνίας στο σύνολό της. Ένα συμπαγές μέτωπο, που είναι απολύτως αναγκαίο για την αποτελεσματική υπεράσπιση της ΔΕΥΑΜΒ.
(Δημοσιεύεται την Κυριακή 12.10.2014 στις εφημερίδες «ΘΕΣΣΑΛΙΑ» και «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ»)
