Οι υπογραφές “έπεσαν” αμέσως μετά τις κοινές δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και των ΗΠΑ, Νίκου Δένδια και Άντονι Μπλίνκεν αντίστοιχα, κατά τις οποίες οι δύο άνδρες μίλησαν για την σημασία της συγκεκριμένης πενταετούς συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών, με το κλίμα μεταξύ τους να είναι εγκάρδιο.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ τόνισε παίρνοντας πρώτος τον λόγο: «Ενδυναμώνουμε την ελληνοαμερικανική συνεργασία σήμερα. Η χώρα μας είναι ευγνωμονούσα στην Ελλάδα. Είστε ένας αξιόπιστος σύμμαχος ιδιαίτερα στο θέμα του Αφγανιστάν».
Υπογράμμισε ακόμη πως «η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ προανήγγειλε την συνδρομή των ΗΠΑ την επομένη των φυσικών καταστροφών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή.
Τι προβλεπει η συμφωνια
Η νέα συμφωνία προβλέπει την επέκταση της αμερικανικής παρουσίας σε τέσσερις νέες κομβικές τοποθεσίες στη χώρα μας. Τοποθεσίες που -όπως τονίζουν κυβερνητικοί παράγοντες- έχουν «τεράστια σημασία για τη χώρα μας»…
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από αυτά τα σημεία βρίσκεται κοντά στα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, και οι «βάσεις» θα τελούν υπό ελληνικό έλεγχο, ενώ θα χρησιμοποιούνται τόσο από αμερικανικές, όσο και από ελληνικές δυνάμεις.
Η Συμφωνία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει την αμοιβαία προστασία εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας, ενώ θα προβλέπει μεγάλα αμερικανικά κονδύλια που θα εκσυγχρονίσουν τις υφιστάμενες βάσεις προς όφελος και των δύο πλευρών.
Ο Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ
Από την πλευρά του ο Νίκος Δένδιας χαρακτήρισε μεγάλη τιμή και χαρά για τον ίδιο το άνοιγμα του τρίτου κύκλου στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας και ΗΠΑ και μίλησε για αφοσίωση των ΗΠΑ στη συμμαχία με την Ελλάδα.
«Οι ΗΠΑ ανησυχούν για τις προκλήσεις στον κόσμο» είπε ο κ. Δένδιας προσθέτοντας ότι ΗΠΑ και Ελλάδα είναι αποφασισμένα κράτη να διαφυλάξουν την κυριαρχία τους και την εδαφική ακεραιότητα, επισημαίνοντας ότι η δράση τους στηρίζεται στην ανάγκη διαφύλαξης της ειρήνης και της σταθερότητας.
«Η Ελλάδα βρίσκεται στη Μεσόγειο και αντιμετωπίζει απειλή πολέμου αν ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα» σημείωσε με νοήμα ο κ. Δένδιας φωτογραφίζοντας την Τουρκία.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στο γεγονός ότι τα τελευταία δύο χρόνια η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνίες για την οριοθέτηση ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο ενώ βρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία με την Αλβανία.
«Εκτιμούμε την άποψη των ΗΠΑ ότι το Διεθνές Δίκαιο πρέπει να γίνεται σεβαστό» συμπλήρωσε ο κ. Δένδιας λέγοντας ακόμη ότι η Ελλάδα παγιώνει τις σχέσεις της με στρατηγικούς συμμάχους των δύο χωρών όπως πχ το Ισραήλ κλπ, ενώ δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι «η Ελλάδα έχει αυξανόμενη ευθύνη για την ενσωμάτωση των δυτικών βαλκανίων».
Αναφερόμενος στην αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία ο κ. Δένδιας τόνισε προς τον κ. Μπλίνκεν ότι «θα μας βοηθήσει στη βελτίωση της άμυνας και την ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού βραχίονα του ΝΑΤΟ», λέγοντας ότι η Ελλάδα είναι κομμάτι του ευρωατλαντικού δεσμού.
ΕΠΙΣΤΟΛΉ ΜΠΛΙΝΚΕΝ ΣΤΟΝ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
H ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία, που υπεγράφη από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, συνοδεύεται και από επιστολή του Άντονι Μπλίνκεν προς τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, με την οποία οι ΗΠΑ διακηρύσσουν την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας, της ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Αποτιμώντας τη συμφωνία, διπλωματικές πηγές εστιάζουν στην αναγνώριση της Ελλάδας ως «πυλώνα σταθερότητας».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές:
Η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως πυλώνας σταθερότητας και «περιφερειακός ηγέτης».
Στην επιστολή του ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναγνωρίζει τον ρόλο της Ελλάδας ως περιφερειακού ηγέτη και πυλώνα σταθερότητας, υποδηλώνοντας έτσι ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν η χώρα μας να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, τόσο με την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων όσο και ως παράγων σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Παράλληλα, η επιστολή επιβεβαιώνει τις άριστες διμερείς σχέσεις, οι οποίες «φτάνουν σε νέα ύψη».
Η επιστολή υπογραμμίζει τη δέσμευση των ΗΠΑ για την αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας από απειλές ή ένοπλη επίθεση.
Η σχετική αναφορά, η οποία περιλαμβάνεται επίσης στη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, επαναλαμβάνεται, αυτή τη φορά σε μονομερές πολιτικό κείμενο που δεσμεύει αποκλειστικά τις ΗΠΑ, υποδηλώνοντας έτσι τη δέσμευση της χώρας αυτής για την προστασία της Ελλάδας έναντι κάθε είδους εξωτερικής απειλής.
Η επιστολή κάνει ρητή αναφορά στη δυνατότητα ανάπτυξης αμερικανικών δυνάμεων σε ελληνικά νησιά, πέραν της Κρήτης.
Σε μια πολιτικά δεσμευτική κίνηση, οι ΗΠΑ τονίζουν ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούν να επιχειρούν ή να πραγματοποιούν εκπαιδευτικές ασκήσεις τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και σε νησιά. Με τον τρόπο αυτόν, οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν de facto την άσκηση πλήρους κυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά της και, βεβαίως, τη δυνατότητα στρατιωτικοποίησής τους.
Για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ, στην επιστολή Blinken, κάνουν ρητή αναφορά στην ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας, καθώς και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Η αναφορά σε κυριαρχικά δικαιώματα αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό νέο στοιχείο, καθώς οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν και ζητούν τον πλήρη σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, καθώς και στην Υφαλοκρηπίδα της.
Επίσης, αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει την UNCLOS, υπογραμμίζουν ότι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί μέρος του εθιμικού δικαίου, είναι δεσμευτικό για όλες τις χώρες και διέπει την οριοθέτηση των ζωνών αυτών.
Στην επιστολή γίνεται αναφορά στην κοινή αφοσίωση Ελλάδας και ΗΠΑ στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής προόδου, την οποία αντικατοπτρίζει η ανανεωμένη MDCA.
Ο Ν. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
«Η σημερινή υπογραφή του δεύτερου πρωτοκόλλου τροποποίησης της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας - ΗΠΑ, αποτελεί ορόσημο στις σχέσεις των δύο χωρών», τόνισε με δήλωσή του ο Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Οπως υπογράμμισε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, η νέα συμφωνία που υπεγράφη «επιβεβαιώνει την δέσμευση και απόφασή τους να εμβαθύνουν και να διευρύνουν περαιτέρω τη στρατηγική αμυντική εταιρική σχέση και συνεργασία τους για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεών τους και την συνεισφορά τους στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής».
«Η νέα συμφωνία αντανακλά την κοινή ισχυρή θέληση των δύο κυβερνήσεων για την αμοιβαία περιφρούρηση και προστασία της ασφάλειας, κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας των χωρών τους έναντι οιασδήποτε απειλής», καταλήγει στη δήλωσή του ο κ. Παναγιωτόπουλος.
