Με αφορμή τα εξήντα χρόνια από το θάνατό του Θεόφραστου Τριανταφυλλίδη η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα διοργανώνει έκθεση αφιερωμένη στον καλλιτέχνη, με συμμετοχή έργων από την Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, την Δημοτική Πινακοθήκη Βόλου, τη Συλλογή Γ.Ι. Κατσίγρα και από ιδιωτικές Συλλογές.
Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου και ώρα 7.30μ.μ. ενώ θα φιλοξενηθεί στους χώρους της Μόνιμης Συλλογής της Δημοτικής Πινακοθήκης, κάτι που είχε πολλά χρόνια να συμβεί. Τη βραδιά των εγκαινίων θα πλαισιώσει η θεατρική ομάδα εφήβων του δημιουργικού εργαστηρίου ΝΗΜΑ, με υπεύθυνη τη θεατρολόγο Αγλαϊα Νάκα, που θα παρουσιάσουν ένα δρώμενο για το παρελθόν, το παρόν, τις μνήμες, τις στιγμές, τις αισθήσεις, όπως αυτές ξυπνούν με εφαλτήριο τον καθένα ξεχωριστά, πίνακα, του Θεόφραστου Τριανταφυλλίδη.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό έως τις 15 Φεβρουαρίου 2016 και ωράριο λειτουργίας της είναι: Δευτέρα: κλειστά, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 10π.μ.-2μ.μ. και 6-9μ.μ., Σάββατο και Κυριακή: 10π.μ.-2 μ.μ. Χορηγός επικοινωνίας ΕΡΤ.
ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ
Ο Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης (1881-1955) αποτελεί έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους του μεσοπολέμου, αν και το έργο του, εξήντα χρόνια από τον θάνατό του, παραμένει υποτιμημένο.
Το έργο του Τριανταφυλλίδη αποτελεί την πιο σημαντική διατύπωση του ελληνικού ιντιμισμού (intimisme), ενός εικαστικού ρεύματος που δημιουργείται στα τέλη του 19ου αιώνα με κύριους εκπροσώπους τον Κλόντ Βιγιάρ και τον Πιερ Μπονάρ. O Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης αποτέλεσε το χαρακτηριστικό παράδειγμα ιντιμιστή ζωγράφου στην ελληνική ζωγραφική. Απεικόνισε, σχεδόν αποκλειστικά, εσωτερικά χώρων, οικεία πρόσωπα, φίλους του. Ποια είναι, όμως, η σχέση του καλλιτέχνη με την ευρωπαϊκή αντίληψη της εγγύτητας και του ιδιωτικού; Ο ευρωπαϊκός ιντιμισμός αναπαριστά το εσωτερικό, δημιουργώντας το χώρο που αποσύρεται ο αστός. Ένας τέτοιος χώρος έχει το χαρακτηριστικό του οικείου. Το ιδιωτικό είναι μία καθαγιασμένη εικόνα της αστικής κοινωνίας. Στον Μπονάρ, αντιλαμβάνεσαι την «ευτυχία να βρίσκεται κανείς μέσα στο σπίτι του». Αντίστοιχα στον Βιγιάρ, το ιδιωτικό γίνεται η έκφραση του αινίγματος της ύπαρξης. Η ιδιωτικότητα στον Τριανταφυλλίδη δεν έχει τον καταφατικό χαρακτήρα που συναντάμε στην ευρωπαϊκή ζωγραφική. Το ιδιωτικό αποτελεί το καταφύγιο από έναν κίνδυνο. Το ιδιωτικό προστατεύει μπροστά στην εχθρότητα του δημόσιου που θεματοποιείται ως κίνδυνος. Εδώ δεν συναντάμε τη διαλεκτική σχέση ιδιωτικού/δημόσιου αλλά την τομή και την αντίθεσή τους. Οι σχεδόν μονόχρωμες επιφάνειες του δεν προβάλλουν τη λαμπρότητα της αστικής ζωής.
Το έργο του Τριανταφυλλίδη ανοίγεται σε πολλές εικαστικές σειρές: η απουσία χαρακτηριστικών στην ανθρώπινη μορφή μας εισάγει στο έργο του Μπουζιάνη, όμως το έργο του Τριανταφυλλίδη δεν είναι εξπρεσιονιστικό. Η συμβολιστική διάθεση στην απεικόνιση του προσώπου μπορεί να φανεί σε άλλα παραδείγματα συγχρόνων ή επιγόνων όπως στον Παρθένη ή τον Στέρη, ή σε νεότερους όπως στον Κανέλλη, όμως και πάλι το έργο του -σε αντίθεση με όσους αναφέραμε- δεν είναι συμβολιστικό. Αυτή ακριβώς η ιδιαιτερότητα του Τριανταφυλλίδη θα διερευνηθεί σε σύγκριση και αντιπαραβολή με άλλους καλλιτέχνες του μεσοπολέμου.
Το έργο του δεν ανήκει στην ελληνοκεντρική γενιά του τριάντα, γι’ αυτό άλλωστε αντιμετωπίστηκε ως μία απλή υποσημείωση και για μεγάλο χρονικό διάστημα περιθωριοποιήθηκε. Δεν ανήκει επίσης στη ζωγραφική του συμβόλου που χαρακτηρίζει αυτήν τη γενιά που κατά μία έννοια κήρυσσε τον πόλεμο κατά των «υποκειμενικών» ζωγράφων της ατομικότητας. Εξήντα χρόνια μετά το θάνατό του ήλθε η ώρα να μελετήσουμε εκ νέου το έργο του.
[Επιμέλεια: Παναγιώτης Σ. Παπαδόπουλος]
Διάρκεια έκθεσης: 15-12-2015 έως 15-02-2016