Η μουσική μπορεί να επικοινωνήσει με λίγες μόνο νότες, με μια φαινομενικά απλή μελωδία, όσα χρειάζονται χιλιάδες λέξεις, για να ειπωθούν. Δεν είναι τυχαίο, που η ζωή του Θανάση Μητρά ήταν πλημμυρισμένη από αυτή.
Μουσικός, εφευρέτης, ηλεκτρολόγος, μηχανικός και κατασκευαστής βιολιών. Αυτοδίδακτος σε όλα. Σύζυγος, πατέρας, παππούς. Πάνω και πέρα απ’ όλα, άνθρωπος. Έζησε και δημιούργησε στην καρδιά του θεσσαλικού κάμπου, στο χωριό Μύρα, τριάντα χιλιόμετρα από την πόλη της Λάρισας. Βιολιά του έχουν αγοραστεί από το Λεωνίδα Καβάκο, οι εφευρέσεις του ενσωματώθηκαν σε μοντέλα της Jaguar και της Mercedes. Σαν απ’ αλλού φερμένος, μια αυθεντικά «αναγεννησιακή» προσωπικότητα, κάπου ανάμεσα στον Στρατιβάρι και τον Ντα Βίντσι, βίωσε στα 75 χρόνια της ζωής του το μεγαλείο και την απέραντη μοναξιά της ιδιοφυΐας του.
Και έφυγε ξαφνικά. Διακριτικά, όπως και έζησε. Αφήνοντας πίσω το δυσαναπλήρωτο κενό της απουσίας του και μια τεράστια παρακαταθήκη στις καρδιές, όσων τον γνώρισαν και ένιωσαν τη ζεστασιά της φωτεινής του παρουσίας.
Ο πιτσιρικάς, που έφτιαξε το πρώτο του αυτοσχέδιο βιολί στα 11 και έτρεχε πίσω από τους πλανόδιους μουσικούς, περιμένοντας να σπάσει μια χορδή από το δικό τους βιολί, για να τη βάλει στο δικό του, έκανε μεγάλο δρόμο μέχρι να φτάσει στην επίτευξη της τελειότητας. Την άγγιξε, κι ας ήταν υπερβολικά μετριόφρων για να το πει. Άλλωστε, ποιος θα τον πίστευε, όταν όλα γύρω του έδειχναν τόσο διαφορετικά;
Ποιος θα καταλάβαινε την κρυφή αρρώστια, που είχε καταλάβει την ψυχή του, μαγεύοντάς τον κυριολεκτικά. Εξήντα χρόνια πριν, το να παθιάζεται με τη μουσική ένα παιδί του κάμπου δεν ήταν και το πιο εύκολο πράγμα...
Τον μάγεψε, λοιπόν, τον νεαρό Θανάση Μητρά ο «βασιλιάς», όπως ο ίδιος συνήθιζε να αποκαλεί το αγαπημένο του μουσικό όργανο, κι αυτός του προσέφερε όλη τη δημιουργική του δύναμη. Μόνος του βρήκε τον τρόπο να «σμιλέψει» το σώμα τους. Μόνος του ανακάλυψε και τα μυστικά των λούστρων. Πότιζε με το αίμα του τα ξύλα κι αυτά μετουσιώνονταν σε μοναδικής αισθητικής και μουσικότητας χειροποίητα βιολιά.
Μπορούσε να μιλάει με τις ώρες για την αγαπημένη του ενασχόληση, αρκεί να νιώθει, βέβαια, πως ο συνομιλητής του κατανοεί πραγματικά το μεγαλείο της τέχνης του. Δεν του άρεσαν τα μεγάλα λόγια, ούτε και οι περιττές κουβέντες. Τα βιολιά του ήταν ζωντανά, κομμάτια από την ψυχή του, και έπρεπε να αντιμετωπίζονται με σεβασμό. Σαν άνθρωποι. «Ξέρεις, ο στύλος είναι η ψυχή του βιολιού», μου είχε πει κάποτε, αφαιρώντας από το εσωτερικό του οργάνου ένα λεπτό κομμάτι ξύλου
«Ψυχή έχει το βιολί. Έχει και καρδιά κ. Θανάση;», τον ρώτησα. «Καρδιά έχει ο βιολιτζής!», ήταν η απάντησή του.
Η καρδιά του βιολιτζή σταμάτησε ξαφνικά. Ξέμεινε, πιθανότατα, από πρώτο βιολί ο «μεγάλος μαέστρος» και τον κάλεσε στην ορχήστρα του ουρανού. Έφυγε ο Θανάσης Μητράς. Παύση. Οργανικό κομμάτι της μελωδίας είναι κι αυτή.
Καλό ταξίδι κυρ – Θανάση. Η αθανασία είναι δική σου. Κερδισμένη. Από όνομα και από έργα, ΑΘΑΝΑΤΟΣ.
