«Η 26η Σεπτεμβρίου, καθιερώθηκε ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών στις 6 Δεκεμβρίου 2001, στο τέλος του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών, από το Συμβούλιο της Ευρώπης, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών είναι μια πανευρωπαϊκή εκστρατεία για την προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προώθηση της πολυγλωσσίας στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ημέρα των Γλωσσών χαρακτηρίζεται από ποικιλία στόχων που συμφωνούν με το διαφορετικό οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό ρυθμό ανάπτυξης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προτεραιότητες δίνονται στο:
* Να δοθεί έμφαση στην αναγνώριση της μοναδικής αξίας που έχει κάθε γλώσσα ως μέσο έκφρασης αυτών που τη χρησιμοποιούν.
* Να προαχθεί η πλούσια γλωσσική και πολιτισμική ποικιλομορφία της Ευρώπης η οποία θα πρέπει να συντηρηθεί ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να προστατευθούν οι γλώσσες των μειονοτήτων.
* Να ενθαρρυνθεί η εκμάθηση γλωσσών μέσα και έξω από τα σχολεία, είτε για μελέτη, είτε για επαγγελματικές ανάγκες, για τους σκοπούς της κινητικότητας, για ανταλλαγές είτε για απλή ευχαρίστηση.
* Να τονιστεί η σημασία της «Διά Βίου Μάθησης», καθώς η γλωσσική εξέλιξη δεν γνωρίζει ηλικιακά όρια.
* Να υπενθυμίζει τη σημασία μιας γλωσσολογικής πολιτικής όχι μόνο σε σχέση με την οικονομική επιτυχία αλλά σε σχέση με την κοινωνική ολοκλήρωση, το δικαίωμα έκφρασης, την κατανόηση άλλων πολιτισμών και εν τέλει τη συμμετοχή στη δημιουργία μιας κοινωνίας ειρηνικής και δημοκρατικής.
Αν και πολλοί είναι αυτοί που συμφωνούν για το ότι θα έπρεπε να ήμασταν πολύγλωσσοι, σε πολλές χώρες της Ευρώπης μόνο οι μισοί κάτοικοι μιλούν μια ξένη γλώσσα. Στην Ελλάδα τα πράγματα διαφέρουν βέβαια από την υπόλοιπη Ευρώπη καθώς η ανάπτυξη του τουριστικού τομέα απαιτεί την εκμάθηση μιας ή και περισσοτέρων γλωσσών. Ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρώπης και βέβαια εξαιτίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρονται τόσες ευκαιρίες για εργασία σε μία άλλη χώρα (εθελοντισμός, ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων) που ωστόσο χάνονται από την έλλειψη γλωσσικών γνώσεων. Ταυτόχρονα, όμως, οι επαγγελματικές απαιτήσεις έχουν αυξηθεί τόσο ώστε η γνώση ξένων γλωσσών κρίνεται απαραίτητη ακόμα και για τους πολίτες που θέλουν να εργάζονται στη χώρα τους.
Η Ευρώπη διαθέτει έναν πραγματικό γλωσσικό θησαυρό. Υπάρχουν περισσότερες από 200 ευρωπαϊκές γλώσσες χωρίς να υπολογίσουμε τις γλώσσες εκείνες που μιλιούνται από πολίτες που κατάγονται από άλλες ηπείρους.
Η εκμάθηση γλωσσών παρουσιάζει πλεονεκτήματα για όλο τον κόσμο και για όλες τις ηλικίες. Δεν είναι ποτέ αργά για να μάθουμε ξένες γλώσσες και να επωφεληθούμε από αυτές. Γιατί σημαντική είναι η διάθεση και η ικανότητα επικοινωνίας που προσφέρει η εκμάθηση μιας γλώσσας σε όλα τα στάδια της ζωής.
Και ας μην ξεχνάμε το κυριότερο, η εκμάθηση γλωσσών συντελεί στην ανάπτυξη της ανεκτικότητας και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των λαών με διαφορετικό και πολιτισμικό υπόβαθρο.
Είναι απαραίτητη για την ανταπόκριση στις πολιτισμικές, κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που συμβαίνουν στην Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτών των στόχων, οι πολίτες της Ευρώπης ενθαρρύνονται να ξεκινήσουν την εκμάθηση μιας γλώσσας ή να αισθάνονται ιδιαίτερα υπερήφανοι για τις υπάρχουσες γλωσσικές τους δεξιότητες. Επίσης, όσοι είναι υπεύθυνοι να παρέχουν πρόσβαση στην εκμάθηση γλωσσών ενθαρρύνονται να διευκολύνουν τους πολίτες να μάθουν ένα μεγαλύτερο εύρος γλωσσών και να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες για πολιτικές που προωθούν τις γλώσσες. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην εκμάθηση γλωσσών πέρα από τα αγγλικά.
Με την ευκαιρία της ημέρας, μια σειρά από εκδηλώσεις οργανώνονται ανά την Ευρώπη όπου περιλαμβάνονται χάπενινγκ για παιδιά με προγράμματα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, μαθήματα για κάποια γλώσσα και συνέδρια. Υπάρχουν περίπου 225 ιθαγενείς γλώσσες στην Ευρώπη -περίπου το 3% των γλωσσών του κόσμου. Οι περισσότερες είναι ινδοευρωπαϊκής καταγωγής. Με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες η Ευρώπη έχει γίνει πιο πολύγλωσση. Στο Λονδίνο μόνο, μιλιούνται περίπου 300 γλώσσες (αραβικά, τουρκικά, κουρδικά, βερβερικά, χίντι, πουντζάμπι κ.ά.)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί μια πολιτική πολυγλωσσίας, τόσο στο τρόπο λειτουργίας των θεσμών της όσο και ως στόχο για τους πολίτες της. Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ της Βαρκελώνης το 2002, έθεσε το στόχο τα παιδιά να μαθαίνουν τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες από μικρή ηλικία. Η πολυγλωσσία για την ΕΕ συνδέεται με την κινητικότητα των εργαζομένων και την ευρωπαϊκή οικονομία.
Η θέση των Γαλλικών
200 εκατομμύρια άνθρωποι μιλούν γαλλικά παγκοσμίως.
Δεύτερη διδασκόμενη γλώσσα μετά τα αγγλικά.
Επίσημη γλώσσα 29 χωρών.
Τα γαλλικά είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται περισσότερο στους διεθνείς οργανισμούς. Μαζί με τα αγγλικά αποτελούν τη γλώσσα εργασίας στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Τα γαλλικά είναι επίσημη γλώσσα στην UNESCO, στο ΝΑΤΟ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, στη Διεθνή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, ενώ είναι η πρώτη γλώσσα εργασίας στην Παγκόσμια Τράπεζα, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στην Αφρικανική Ένωση και στην Interpol. Είναι η μοναδική γλώσσα που χρησιμοποιείται στις διαβουλεύσεις του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Περισσότερες από 100 γαλλικές επιχειρήσεις είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Γαλλοφωνίας».
Χρύσα Βουλγαράκη,
διευθύντρια Γαλλικού Ινστιτούτου
