Ένα σημαντικό βιβλίο, που δεν εξιστορεί μόνο τα παλιά, αλλά προσφέρει ισχυρή αισθητική συγκίνηση και ταυτόχρονα ερμηνεύει με τρόπο οξύ και καθαρό την κοινωνική και πολιτική εξέλιξη στη χώρα μας μέχρι σήμερα χαρακτήρισε το νέο βιβλίο της συγγραφέως Μάρως Δούκα που παρουσιάστηκε χθες στο Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας ο κ. Θωμάς Μπεχλιβάνης , Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων και Διδάκτωρ Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.
Στο βιβλίο που φέρει τον τίτλο «Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ» η συγγραφέας περιγράφει τη ζωή των ανθρώπων στα Χανιά της Κρήτης , τη γενέτειρά της και συγκεκριμένα στο διάστημα από τη μάχη της Κρήτης μέχρι και την αποχώρηση των Γερμανών.
Το κύριο ερώτημα που διατρέχει το κείμενο και την έρευνά της σημείωσε στην τοποθέτηση του μεταξύ άλλων ο κ. Μπεχλιβάνης είναι για ποιο λόγο οι Γερμανοί τον Μάιο και τον Ιούνιο του 1945, έπειτα από την επίσημη παράδοσή τους στους συμμάχους, παρέμεναν, με εντολή των Βρετανών, υπεύθυνοι για την τήρηση της τάξεως στην πόλη. Έχει σχέση η παραμονή αυτή με τα σχέδια των Άγγλων για την απαξίωση και τη συντριβή των δυνάμεων του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ στο νησί; Πώς εμπλέκονται οι λεγόμενες «εθνικές» οργανώσεις στο σχέδιο αυτό; Η ηρωίδα προσπαθεί να αποκαλύψει τον πραγματικό ρόλο των ανθρώπων, τα κίνητρα και τις περίεργες διαδρομές τους, ενώ σαν ντετέκτιβ προσπαθεί να βρει τους ενόχους δολοφονιών και εκτελέσεων. Το προτέρημα της Μάρως Δούκα είναι ότι δεν καθιστά τη λογοτεχνία εξάρτημα της ιστορίας, αλλά διατηρεί στο ακέραιο την αυτονομία της. Σκοπός της δεν είναι μόνο η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας γενικώς, αλλά η δικαίωση των ανθρώπων που συνθλίφθηκαν στις μυλόπετρες της ιστορίας, η ανάκτηση της χαμένης δικής τους αλήθειας. Μέσα από μια αριστοτεχνικά οργανωμένη αφήγηση, ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια του αναγνώστη οι αγωνιστές της Κρήτης και η προσφορά τους, αλλά και οι προδοσίες, οι συνεργάτες των Γερμανών και ο ρόλος των Άγγλων. Ιστορικά πρόσωπα και ντοκουμέντα συμπλέκονται αρμονικά με τα φανταστικά πρόσωπα και τη μυθοπλασία, εξυπηρετώντας με τον καλύτερο τρόπο τους στόχους του βιβλίου: τον φωτισμό μιας άγνωστης στους πολλούς περιόδου στη νεότερη ιστορία της Κρήτης και, κυρίως, τη διάσωση στη συλλογική μνήμη όλων εκείνων των αγωνιστών, που, ενώ πρόσφεραν τα πάντα στην πατρίδα, όχι μόνο έμειναν αδικαίωτοι αλλά κυνηγήθηκαν σκληρότατα από τη διάδοχη μεταπολεμική κατάσταση στη χώρα μας.
Στη συνέχεια παίρνοντας το λόγο ο κ. Γιάννης Διαμαντής - δικηγόρος τόνισε ότι η Μάρω Δούκα είναι η σοβαρότερη και ισχυρότερη γυναικεία παρουσία στη μεταπολιτευτική μας πεζογραφία. Το θέμα που πραγματεύεται το βιβλίο της αποτελεί, πρόσθεσε, το μοναδικό, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παράδοξο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ενώ έχει απελευθερωθεί ολόκληρη η Ελλάδα από τον Οκτώβρη του 1944 αλλά και όλη η υπόλοιπη Κρήτη, εν τούτοις στην περιοχή των Χανίων, καθορισμένη σε περιορισμένο χώρο κατά την «συμφωνία» συνυπάρχουν Γερμανοί και Άγγλοι. Η ηρωίδα του βιβλίου η Βιργινία Παγώνη ανακαλύπτει ένα έγγραφο που θα αποτελέσει το έναυσμα για συνέχιση της έρευνάς της. Πρόκειται για την επιστολή του γνωστού Παύλου Γύπαρη προς τον Κυδωνίας και Αποκορώνου Μητροπολίτη, τότε Διοικητή της Κρήτης Αγαθάγγελο.
Το σπουδαιότερο στοιχείο της όλης ιστορίας που αποτελεί αληθινή εθνική τραγωδία είναι ο θάνατος των αγωνιστών. Τέλος πρόσθεσε ο κ. Διαμαντής ότι η Μάρω Δούκα διακατέχεται από τον πόθο για κοινωνική δικαιοσύνη. Ερευνά να βρει το δίκιο όπως και την αλήθεια. Και δεν σταματάει έστω και αν υπάρχει και η επίδραση του υποκειμενικού στοιχείου.
Η συγγραφέας Μάρω Δούκα από την πλευρά της επικαλούμενη τον τίτλο του βιβλίου της τόνισε ότι το δίκιο είναι από τη μία υποκειμενικό για τον καθένα και από την άλλη πολύ ζόρικο στις γραμμές του μύθου και της ιστορίας. Ακόμη συμπλήρωσε ότι για όλους όσοι έχουν βιώματα από αυτή την ιστορική εξέλιξη ο πόνος είναι βαρύς και που δεν αφήνει να ξεχάσουν αλλά και για όλα όσα θυμούνται.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν η περιφερειακή διευθύντρια εκπαίδευσης κ. Κων/να Πράντζου και πλήθος κόσμου.
Την παρουσίαση του βιβλίου διοργάνωσαν το βιβλιοπωλείο «Γνώση» και το Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας.
Σοφία Ορφανιώτη
