Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι καλλιτεχνικοί διευθυντές των Δημοτικών Ωδείων της χώρας καθώς μέχρι και αυτή τη στιγμή και ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η σχολική χρονιά δεν έχουν εγκριθεί από τις Περιφέρειες και το Υπ. Εσωτερικών οι προσλήψεις που αφορούν στο καλλιτεχνικό- διδακτικό προσωπικό των Ωδείων.
Τα Δημοτικά Ωδεία λόγω της οικονομικής δυσχέρειας κινδυνεύουν να γίνουν παράπλευρη απώλεια της κρίσης και των γενικότερων περικοπών στο δημόσιο τομέα.
Αναφορικά με το πρόβλημα που έχει ανακύψει και το οποίο σε κάποιο βαθμό αγγίζει και το Δημοτικό Ωδείο της Λάρισας ερωτηθείς για το θέμα ο καλλιτεχνικός διευθυντής κ. Απόστολος Αλεξίου σε δήλωσή του στην «Ε» τονίζει μεταξύ άλλων ότι «παρά τα οικονομικά προβλήματα το Δημοτικό Ωδείο της Λάρισας έχει ήδη ξεκινήσει την παράδοση των μαθημάτων σε όλα τα τμήματα του με όλο το προσωπικό που διαθέτει, μόνιμο αλλά και έκτακτο.
Τόσο η Δημοτική Αρχή όσο και η διοίκηση του ΔΩΛ καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να μην λείψει ούτε μία θέση εργασίας συμβασιούχων, διότι όλοι είναι απαραίτητοι προκειμένου να συνεχιστεί και αυτή τη χρονιά απρόσκοπτα το εκπαιδευτικό έργο.
Το ΔΩΛ έναντι των άλλων Ωδείων βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση διότι διαθέτει περισσότερο μόνιμο από το έκτακτο προσωπικό της».
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ 16 ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ
Ειδικότερα τώρα σε κοινή επιστολή την οποία υπογράφουν δεκαέξι καλλιτεχνικοί διευθυντές Δημοτικών Ωδείων της χώρας μεταξύ αυτών και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας κ. Απόστολος Αλεξίου τονίζονται τα εξής:
«Με παλαιότερο υπόμνημά μας προς τα Υπουργεία Εργασίας, Εσωτερικών, Παιδείας και Πολιτισμού, που κατατέθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2009, αλλά και με το πρόσφατο υπόμνημα που κατατέθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2011 στα Υπουργεία Εσωτερικών, Πολιτισμού, στην ΠΕΜ-ΟΤΑ κ.α., εξηγούσαμε την ιδιαιτερότητα της λειτουργίας των Δημοτικών Ωδείων, αναλύοντας την ταυτότητά τους, το ισχύον εργασιακό καθεστώς καθώς και τις αδυναμίες του νομικού πλαισίου που δυσχεραίνουν την εύρυθμη λειτουργία αυτών και πλήττουν ανεπανόρθωτα τον τομέα του πολιτισμού και της παιδείας, καθώς δεν υπήρξε ποτέ – και συνεχίζει να απουσιάζει από τις πρόσφατες εξαγγελίες – κάποια ειδική πρόβλεψη για το ιδιαίτερο καθεστώς των εκπαιδευτικών-καλλιτεχνικών αυτών ιδρυμάτων, στα οποία βασίζεται η μουσική παιδεία της χώρας.
Τα Δημοτικά Ωδεία αποτελούν τον κορμό της μουσικής εκπαίδευσης στη χώρα, δραστηριοποιούμενα στην επαρχία και σε αποκεντρωμένους κυρίως Δήμους των αστικών κέντρων. Συνδυάζουν τα προσιτά δίδακτρα με το υψηλό επίπεδο σπουδών σε όλο το φάσμα των μουσικών ειδικοτήτων. Η επιτυχία τους αντικατοπτρίζεται τόσο στον αριθμό των σπουδαστών τους, όσο και στο ότι αποτελούν τον κύριο τροφοδότη των μουσικών συνόλων της χώρας με άξιους μουσικούς, αλλά και των πανεπιστημίων σε σπουδαστές με θεμελιωμένη μουσική κατάρτιση. Η μεγαλύτερη όμως επιτυχία τους βρίσκεται στο ότι φέρνουν χιλιάδες νέων σε εποικοδομητική επαφή με τη μουσική παιδεία και καλλιέργεια.
Θα περίμενε κάποιος, το ελληνικό κράτος να αγκαλιάσει με στοργή το θεσμό των δημοτικών ωδείων και να διευκολύνει τη λειτουργία τους. Αντίθετα, το ελληνικό κράτος αποδεικνύεται άστοργο, παραμελώντας επί δεκαετίες την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τη συνθήκη της Μπολόνια. Και τώρα, με πρόφαση την κρίση και τις περικοπές συμβάσεων στους Δήμους, τους δίνει ένα τελειωτικό κτύπημα, συμπεριλαμβάνοντάς τα στις περικοπές και στερώντας τα από τις συμβάσεις που είναι απαραίτητες για την πρόσληψη του διδακτικού καλλιτεχνικού προσωπικού.
Η νέα σχολική χρονιά για τα Δημοτικά Ωδεία έχει τυπικά ξεκινήσει, ωστόσο, οι δημοτικές αρχές είναι αιφνιδιασμένες και αμήχανες μπροστά στα εργασιακά τεκταινόμενα που αγγίζουν και τη δημοτική μουσική εκπαίδευση, οι καλλιτεχνικοί διευθυντές και οι δάσκαλοι αγωνιούν, ενώ χιλιάδες αιτήσεις νέων μαθητών μένουν σε εκκρεμότητα, και οι παλαιοί σπουδαστές καθώς και οι επί πτυχίω αναμένουν... το αυτονόητο (ίσως σε άλλη χώρα και σε άλλο χρόνο)».
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΩΔΕΙΩΝ
Τα Δημοτικά Ωδεία: Είναι μουσικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, στα οποία λειτουργούν σχολές με ειδικό γνωστικό αντικείμενο (π.χ. σχολές Πιάνου, Μονωδίας, Εγχόρδων, Πνευστών οργάνων, Ανώτερων Θεωρητικών κ.λπ.). Είναι αναγνωρισμένα από το ΥΠΠΟΤ, το οποίο εποπτεύει και πιστοποιεί τις ωδειακές σπουδές.
Υπάγονται στους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως ΝΠΔΔ ή Δημοτικές Κοινωφελείς Επιχειρήσεις. Καλύπτουν τις δαπάνες της λειτουργίας τους σε σημαντικό ποσοστό από επιχορήγηση των Δήμων και από τα δίδακτρα που καταβάλλουν οι σπουδαστές.
Λόγω αυτής της επιχορήγησης από τους Δήμους, παρέχουν στους σπουδαστές τους τη δυνατότητα εκπαίδευσης υψηλών προδιαγραφών, σε ειδικά αντικείμενα και σχολές που – στις περισσότερες περιπτώσεις – δεν μπορούν να προσφερθούν από τα ιδιωτικά ωδεία. Έτσι τα δίδακτρα διατηρούνται σε χαμηλό επίπεδο (σε αντίθεση με τον ιδιωτικό τομέα) και ταυτόχρονα δίνονται σημαντικές παροχές σε μονογεονεϊκές, τρίτεκνες, πολύτεκνες ή χαμηλού εισοδήματος οικογένειες, ανέργους κ.λπ.
Πέραν της κοινωνικής και εκπαιδευτικής τους προσφοράς, επιτελούν σπουδαίο πολιτιστικό έργο στην περιφέρεια, αφού με τα μουσικά τους σύνολα (Συμφωνικές και Φιλαρμονικές Ορχήστρες, Χορωδίες κ.λπ.) δίνουν αφενός τη δυνατότητα στα παιδιά να έλθουν σε επαφή με τη Μουσική Τέχνη, στο πλαίσιο ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Ταυτόχρονα, απευθύνονται σε ένα ευρύτερο κοινό με τη διοργάνωση εκδηλώσεων (διαγωνισμοί, σεμινάρια, συνέδρια, αφιερώματα κ.λπ.) και φεστιβάλ με πανελλαδική αλλά και διεθνή εμβέλεια.
ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
Είναι κατανοητό από τα παραπάνω ότι οι καθηγητές των Δημοτικών Ωδείων: Έχουν εκπαιδευτεί (στην Ελλάδα ή/και στο εξωτερικό) σε ειδικό γνωστικό αντικείμενο διδασκαλίας και εξυπηρετούν ιδιαίτερες κοινωνικές-εκπαιδευτικές ανάγκες.
Ακολουθούν βάσει των διατάξεων του ΥΠΠΟΤ το διδακτικό (ακαδημαϊκό) έτος που διαρκεί δέκα (10) περίπου μήνες, δηλαδή από τις αρχές Σεπτεμβρίου έως το τέλος Ιουνίου.
Καλούνται να διαθέτουν και να διατηρούν υψηλό και ανταγωνιστικό επίπεδο σπουδών, προσφέροντας αντίστοιχες διδακτικές υπηρεσίες (με τη συνεχή εξέλιξη των ιδίων ως καλλιτεχνών) και συμμετέχοντας παράλληλα σε ποικίλες πολιτιστικές δράσεις που οι Δήμοι μέσω των Δημοτικών Ωδείων έχουν αναπτύξει.
Σε ένα σημαντικό ποσοστό εργάζονται πλέον με συμβάσεις αορίστου χρόνου ιδιωτικού δικαίου (πλήρους ή μερικής απασχόλησης). Μεγάλο όμως, μέρος του διδακτικού και καλλιτεχνικού προσωπικού, το οποίο κρίνεται απολύτως απαραίτητο για τη λειτουργία των Ωδείων – καθόσον μεταβάλλεται ανά σχολικό έτος ο αριθμός των εκπαιδευομένων και προκύπτουν νέες ανάγκες σε ειδικά γνωστικά αντικείμενα –απασχολείται με συμβάσεις έργου ή εργασίας ορισμένου χρόνου (9μηνες, 8μηνες ή/και 10μηνες).
Πρόκειται δηλαδή για ωρομίσθιες συμβάσεις, όπου η αμοιβή εξαρτάται άμεσα από τον αριθμό των μαθητών και καθορίζεται βάση ΦΕΚ(1414/2008 Τεύχος Β).
Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΩΔΕΙΩΝ
1. Η συντριπτική πλειοψηφία των Δημοτικών Ωδείων της χώρας αδυνατεί να ξεκινήσει την σχολική χρονιά και να λειτουργήσει τα προαπαιτούμενα τμήματα και σχολές, βάσει των νομοθετημένων οδηγιών του ΥΠΠΟΤ για τη λειτουργία των ωδείων.
2. Η περικοπή του προσωπικού σε καμία περίπτωση δεν ισοδυναμεί με περικοπή εξόδων λειτουργίας, εφόσον οι αμοιβές είναι αντίστοιχες του αριθμού των μαθητών που έχουν αναλάβει (ωρομίσθια αποζημίωση). Αντιθέτως, προκαλεί απώλεια ασφαλιστικών εισφορών και φορολογητέου εισοδήματος.
3. Τα Δημοτικά Ωδεία αναγκάζονται να διώξουν μεγάλο αριθμό παλαιών σπουδαστών που έχουν κάνει ήδη εγγραφή για τη νέα σχολική χρονιά, και όντας εγγεγραμμένοι στα μαθητολόγια του ΥΠΠΟΤ επιθυμούν να παραμείνουν ενταγμένοι στο επίσημο πρόγραμμα σπουδών τους. Αρκετοί από αυτούς, μάλιστα, είναι υποψήφιοι πτυχιακών και διπλωματικών εξετάσεων στα επόμενα εξάμηνα και ως εκ τούτου δεν μπορούν να αλλάξουν καθηγητή ή ωδείο.
4. Τα Δημοτικά Ωδεία οδηγούνται σε αδυναμία αποδοχής των αιτήσεων που δέχονται καθημερινά από γονείς, οι οποίοι επιθυμούν να προσφέρουν στα παιδιά τους μουσική παιδεία καταβάλλοντας ετήσια δίδακτρα. Σημειώνουμε ότι η προθεσμία υποβολής των μαθητολογίων στο ΥΠΠΟΤ λήγει στις αρχές Νοεμβρίου κάθε έτους.
5. Τα Δημοτικά Ωδεία συρρικνώνονται δραματικά, τόσο σε έμψυχο υλικό όσο και σε αριθμό Σχολών και Τμημάτων, εξωθώντας διοίκηση, διεύθυνση, προσωπικό και γονείς σε αδιέξοδο και απόγνωση.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
Το Δημοτικό Ωδείο Λάρισας ήταν αυτοτελές ίδρυμα (έτος ίδρυσης 1930) και παρέμεινε αυτοτελές (ΝΠΔΔ). Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό, 65 διδάσκοντες. Καμία έγκριση συμβάσεων. Δυναμικό σπουδαστών, 850
Το Δημοτικό Ωδείο Βόλου, ήταν ΝΠΙΔ (Κοινωφελής Επιχείρηση) και έγινε ΝΠΔΔ.
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό,63 διδάσκοντες. Καμία έγκριση για 40 διδάσκοντες. Δυναμικό σπουδαστών, 650.
ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη όλα τα παραπάνω, η πολιτική ηγεσία πρέπει να λάβει ΑΜΕΣΑ μέτρα, προκειμένου:
1. Να εξαιρεθεί άμεσα το καλλιτεχνικό-εκπαιδευτικό προσωπικό των Δημοτικών Ωδείων από τον προγραμματισμό προσλήψεων (ΠΥΣ33/2006).
2. Να δοθεί η δυνατότητα υπηρετήσας σύμβασης του καλλιτεχνικού-εκπαιδευτικού προσωπικού (συμβάσεις ορισμένου χρόνου).
3. Να εξαιρεθεί από την εργασιακή εφεδρεία (συμβάσεις αορίστου χρόνου) το καλλιτεχνικό-εκπαιδευτικό προσωπικό.
5. Να αποσαφηνιστεί το εργασιακό καθεστώς, καθώς επίσης το είδος και η διάρκεια σύμβασης των καλλιτεχνικών διευθυντών (πλαφόν μισθοδοσίας), λαμβάνοντας υπόψη τη γενικότερη δραστηριότητα και την ευρύτερη δράση των ιδρυμάτων που διευθύνουν (δυνατότητα υπηρετήσας σύμβασης).
Σε αντίθετη περίπτωση, τα Δημοτικά Ωδεία της χώρας θα οδηγηθούν αυτομάτως σε δυσλειτουργία, συρρίκνωση και τελειωτική εξαφάνιση. Η επιλογή αυτή της Πολιτείας ισοδυναμεί με την κατάλυση της μουσικής παιδείας της χώρας – αγαθού που σήμερα παρέχεται από τους Δήμους σε περισσότερους από 13.000 μαθητές πανελλαδικώς – οδηγώντας αυτούς και τις οικογένειές του, όπως και εκατοντάδες καθηγητές σε πλήρες αδιέξοδο».
Οι καλλιτεχνικοί διευθυντές των Δημοτικών Ωδείων της χώρας που υπογράφουν την παραπάνω επιστολή είναι οι: Καλλιτεχνική Διευθύντρια Δ.Ω. Θέρμης- Εκπρόσωπος Δικτύου πόλεων Δημοτικών ωδείων και οι Καλιτεχνικοί διευθυντές των Ωδείων Καβάλας, Κοζάνης, Πτολεμαΐδας, Πρέβεζας, Βέροιας, Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Βόλου, Καρδίτσας, Τρικάλων, Λαμίας, Πάτρας, Καλαμάτας, Πετρούπολης, Πειραιά.