Επιμέλεια: Νίκος Οικονομίδης
«Η ζωτικότητα καίγεται, η ψυχικότητα αρρωσταίνει,
η ωραιότητα παραμένει. Αυτό είναι το ρεμπέτικο
και από εδώ πηγάζει η θεματολογία του.»
(Μάνος Χατζιδάκις- Ιανουάριος 1949 θέατρο Τέχνης
Κάρολου Κούν, διάλεξη για το ρεμπέτικο)
Η περίοδος 1930-1936 είναι από τις πιο παραγωγικές στο ρεμπέτικο τραγούδι. Πολλοί ήταν οι μουσικοί και οι τραγουδιστές που έγραψαν τη δική τους ιστορία. Στο πρώτο μέρος του άρθρου, θα αναφερθούμε κυρίως στην περίφημη «τετράδα του Πειραιά» και στο δεύτερο μέρος, στους υπόλοιπους καλλιτέχνες της περιόδου, που κλείνει με την εμφάνιση στη δισκογραφία του μεγάλου Βασίλη Τσιτσάνη.
Τον Φεβρουάριο του 1930 μπαίνει ο θεμέλιος λίθος του εργοστασίου δίσκων στη Ριζούπολη. Ο πρώτος δίσκος περιέχει τα τραγούδια Μαρούσκα και Λωτός με τον Μιχάλη Θωμάκο. Ταυτόχρονα έχουμε και τον πρώτο διαφημιστικό δίσκο τη συλλογή Τούντα (καλλιτεχνικού διευθυντή της Κολούμπια). Πρόκειται για ένα ποτ-πουρί 9 τραγουδιών τραγουδισμένο ταυτόχρονα από τους δημοφιλέστερους καλλιτέχνες της εποχής (Γ. Βιδάλη, Κ. Μαρσέλο-Νούρο, Ε. Σοφρωνίου, Μ. Φραντεσκοπούλου-Πολίτισσα και Σ.Περπινιάδη).
Το 1931 στις γραμμοφωνήσεις στην Ελλάδα εισέρχεται το μπουζούκι. Τα δύο πρώτα τραγούδια «τα δίστιχα του μάγκα» και «καλέ μάνα δεν μπορώ» τραγουδιούνται από ένα μυθικό πρόσωπο τον Σπαχάνη (τα ίχνη του τραγουδιστή χάνονται κάπου στα καταγώγια της Δραπετσώνας) τον οποίο συνοδεύουν στο μπουζούκι ο Μανέτας και στο σαντούρι ο Λειβαδίτης.
* Περισσότερα στην ηλεκτρονική διεύθυνση και στην έντυπη έκδοση της «Ε»