«Πολιτικές και κοινωνικές ιδέες στην αρχαία τραγωδία», ήταν το θέμα που ανέπτυξε ο Απόστολος Κουταλόπουλος, προχθές το βράδυ στο πλαίσιο των μαθημάτων αρχαίας ελληνικής σκέψης που πραγματοποιούνται στο βιβλιοπωλείο«Γνώση».
Σύμφωνα με τον ομιλητή, η αρχαία ελληνική τραγωδία έφθασε στην κορύφωση της ακμής της, όταν ο λαός της Αθήνας έγινε κύριος των πεπρωμένων του. «Δεν είναι μόνο μια μορφή υψηλής τέχνης· είναι ένας κοινωνικός θεσμός που εισήγαγε η πόλη πλάι στις πολιτικές και δικαστικές της αρχές, με σκοπό να ψυχαγωγήσει τους πολίτες αλλά και να βοηθήσει στη διαμόρφωση πολιτικής συνείδησης. Οι ήρωες της τραγωδίας, ενώ είναι μορφές του μακρινού παρελθόντος, συγχρόνως αντιμετωπίζουν προσωπικά και κοινωνικά διλήμματα που είναι πολύ οικεία και παρόμοια με εκείνα της σύγχρονης αθηναϊκής κοινωνίας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κουταλόπουλος.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η δραματική ποίηση αποτελούσε συγχρόνως και το όχημα μιας μοναδικής θεσμοθετημένης συζήτησης θεμελιωδών προβλημάτων της κοινωνικής ζωής της Αθήνας, όπως το θέμα της καταγωγής και των πολιτικών δικαιωμάτων, η θέση της γυναίκας, ο θεσμός της δουλείας, το πολιτικό άσυλο κ.ά. Η τραγωδία δεν αντικατοπτρίζει απλώς την πραγματικότητα, αλλά προβληματίζεται πάνω σε αυτήν. Αντιπαρατίθεται με τον κυρίαρχο ιδεολογικό λόγο της εποχής, τον αμφισβητεί και σπανιότερα τον επιβεβαιώνει. «Με τα έργα τους οι τραγικοί ποιητές δεν αποσκοπούσαν μόνο στην αισθητική απόλαυση. Οι παραστάσεις ήταν φορτισμένες με πολιτική και ιδεολογική σημασία. Η θεατρική δράση τοποθετημένη στον μυθικό κόσμο, παρείχε πολλούς τρόπους εξέτασης πολιτικών γεγονότων και κοινωνικών καταστάσεων χωρίς να γίνεται απροκάλυπτα επίκαιρη ή επικίνδυνα ανατρεπτική. Η τραγωδία, λοιπόν, εξέφρασε με τρόπο ανεπανάληπτο αυτό που κάθε φορά απασχολούσε και προβλημάτιζε τους πολίτες μιας κοινωνίας, στην οποία η μυθική σκέψη συναντήθηκε με τον ορθολογισμό των νέων ιδεών. Στην «πνευματική υποδομή» αυτών των πολιτών συνέβαλε αποφασιστικά· γιατί οι Αθηναίοι έβλεπαν και άκουγαν τις τραγωδίες και υπό την ιδιότητα του πολίτη» σημείωσε καταλήγοντας.
