Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο που αναφέρεται στις αλησμόνητες πατρίδες, κυκλοφόρησε αυτές τις ημέρες. Πρόκειται για το πόνημα τού μέχρι πρότινος αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και βουλευτή Λαρίσης κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου, με τον τίτλο «Ρωμιοί της Καππαδοκίας –από τα βάθη της Ανατολής στο θεσσαλικό κάμπο, η τραυματική ενσωμάτωση στη μητέρα πατρίδα». Το βιβλίο επανεκδίδεται δέκα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, εμπλουτισμένο στη παρούσα, ιδιαίτερα καλαίσθητη έκδοση από τις εκδόσεις Πεδίο, με εκτενή βιβλιογραφία για τον ελληνισμό της Καππαδοκίας, αλλά και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Η μελέτη για τους Ρωμιούς συνιστά την διδακτορική διατριβή του κ. Χαρακόπουλου, η οποία εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη ενός άριστου γνώστη του ελληνισμού της καθ΄ ημάς Ανατολής, του αείμνηστου Πολίτη καθηγητή Νεοκλή Σαρρή. Το έργο, επομένως, συνεπάγεται ότι διαθέτει όλα τα εχέγγυα της εγκυρότητας και της επιστημονικής τεκμηρίωσης.
Στα πλεονεκτήματα του βιβλίου επισημαίνουμε τη πλειάδα προφορικών μαρτυριών, με τις οποίες, όπως και με τις γραπτές πηγές, επιχειρεί ο συγγραφέας να ανασυνθέσει δύο εποχές και δύο κόσμους. Μας παρουσιάζει, δηλαδή, την Καππαδοκία, πριν από την Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών με τη συμφωνία της Λοζάννης, και μετά με την εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα.
Ο Χαρακόπουλος γνωρίζει βιωματικά το θέμα, καθώς είναι και ο ίδιος απόγονος αυτών των τουρκόφωνων Ελλήνων, που διατήρησαν την Ορθοδοξία και την ελληνική τους συνείδηση αλώβητη μέσα στους αιώνες. Γνωρίζει επίσης και τις δυσκολίες επιβίωσης και προσαρμογής των προσφύγων στην νέα τους πατρίδα, καθώς είχαν να αντιμετωπίσουν τη καχυποψία και την άρνηση των γηγενών. Όπως, όμως, σημειώνει και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, ο οποίος προλογίζει την έκδοση, «παρά τις δυσχερείς συνθήκες, οι πρόσφυγες όχι μόνο κατάφεραν να ενσωματωθούν στη νεοελληνική κοινωνία αλλά και να πρωταγωνιστήσουν σε πολλούς τομείς, απ’ τα γράμματα και τις τέχνες μέχρι την οικονομία, όπου ιδιαίτερα διακρίθηκαν».