Με αφορμή τη συμπλήρωση 400 χρόνων από τον θάνατο του παγκοσμίου φήμης Έλληνα ζωγράφου Δομήνικου Θεοτοκόπουλου «El Greco», ο Σύλλογος Κρητικών ν. Λάρισας «Ο Ψηλορείτης» συνδιοργανώνει με την αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών Δήμου Λαρισαίων, εκδήλωση στις 12 Απριλίου από τις 4.30 έως τις 6.30 το απόγευμα στο «Χατζηγιάννειο» Πνευματικό Κέντρο. Το έτος 2014 χαρακτηρίστηκε ως Έτος Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, γνωστός επίσης με τo ισπανικό προσωνύμιο «El Greco», δηλαδή ο Έλλην γεννήθηκε πιθανότατα το 1541 στο πορτοκαλοχώρι του Φόδελε βορειοδυτικά του Ηρακλείου, δίπλα στο βυζαντινό ναό. Η περιοχή αυτή ονομάζεται Θεοτοκιανά και είναι από τους πρώτους οικισμούς του Φόδελε.Την περίοδο αυτή η Κρήτη βρίσκεται υπό ενετική κατοχή. Η οικογένεια Θεοτοκόπουλου ήταν ορθόδοξη και εύπορη, για τον λόγο αυτό από μικρή ηλικία ο Δομήνικος παρουσίασε καλλιτεχνικές τάσεις. Μαθήτευσε στο εργαστήρι του Γεωργίου Κλόντζα, εκεί καλλιέργησε το ταλέντο του και ζωγράφισε πίνακες με θέματα από τη Χριστιανική πίστη στο ύφος της μεταβυζαντινής Κρητικής Σχολής ,όπου συνδυάζονται επιρροές από την Ιταλική Αναγέννηση. Ο Δομήνικος πλάι στη ζωγραφική σπούδασε κλασικά γράμματα.
Το 1567 σε ηλικία 26 ετών έφυγε από τον Χάνδακα για τη Βενετία, όπου μαθήτευσε δίπλα στον μεγάλο Βενετό ζωγράφο Τιτσιάνο. Εκεί εξοικειώνεται με την τέχνη της βενετσιάνικης σχολής της Αναγέννησης.
Από το 1570 έως το 1577 βρίσκεται στη Ρώμη. Φιλοξενείται στο ανάκτορο του καρδινάλιου Αλέξανδρου Φαρνέζε και γνωρίζεται με πολλούς διανοούμενους. Το 1572 εγγράφεται στην Ακαδημία του Ευαγγελιστή Λουκά. Ζωγραφίζει πίνακες, όπου το πλούσιο βενετσιάνικο χρώμα συνδυάζεται με τις ψηλόλιγνες δυναμικές μορφές των Ρωμαίων μανιεριστών. Το 1577 ο Γκρέκο φεύγει για την Ισπανία, όπου μεταβαίνουν πολλοί Ιταλοί καλλιτέχνες για να εργαστούν στη διακόσμηση του ανακτόρου του Εσκοριάλ.
Η παράξενη τέχνη του δεν αρέσει στον βασιλιά της Ισπανίας Φίλιππο Β’. Ο Γκρέκο εγκαθίσταται οριστικά στο Τολέδο παλιά αυτοκρατορική πρωτεύουσα της Ισπανίας– που εξακολουθούσε να είναι η θρησκευτική πρωτεύουσα της χώρας. Εκεί ο υπερήφανος Κρητικός αναλαμβάνει μεγάλες παραγγελίες και ζωγραφίζει πολλά και θαυμαστά έργα, όπως το Εσπόλιο, η Ταφή του Κόμητα Οργκάθ κ.ά.
Μακριά από τις επιδράσεις των Ιταλών και από τον θόρυβο της Αυλής, ανακαλύπτει τον βαθύτερο εαυτό του και δημιουργεί μια τέχνη με υψηλή πνευματικότητα, όπου Βυζάντιο, Αναγέννηση και Μανιερισμός συγχωνεύονται σε ένα ολότελα πρωτότυπο και μοναδικό ύφος. Τα έργα του υπέγραφε πάντοτε ελληνικά με βυζαντινούς χαρακτήρες.
«Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης εποίει»
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος εκοιμήθη στις 7 Απριλίου 1614 στο Τολέδο της Ισπανίας . Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, αναγνωρίστηκε ως πρόδρομος της μοντέρνας τέχνης που αξιοποίησε στοιχεία της Ανατολικής και Δυτικής παράδοσης, και το έργο του επανεκτιμήθηκε, διατηρώντας μέχρι σήμερα δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών.
