«Με τα πόδια βουτηγμένα στη γη»

* Το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας επιστρέφει στο 9ο «Οpen Nights Off Art»

Το 9ο Φεστιβάλ «Οpen Nights» είναι αφιερωμένο στη Γη και πραγματοποιείται από τις 17 έως τις 27 Οκτωβρίου 2024. Το πλούσιο πρόγραμμά του περιλαμβάνει εικαστικά έργα, χορό, προβολές, μουσική, διαδραστικά projects, εργαστήρια και διαλέξεις. Διοργανώνεται από την ομάδα Off Art και την Αντιδημαρχία Πολιτισμού του Δήμου Λαρισαίων, με την υποστήριξη του ΥΠΠΟΑ και της Περιφέρειας Θεσσαλίας, και έχει ως βάση τον Μύλο του Παππά, τον πρότυπο χώρο πολιτισμού του Δήμου Λαρισαίων στην καρδιά της πόλης, ενώ δράσεις του πραγματοποιούνται, επίσης, στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, το Wisedog, το καφενείο «Η Γη», το «Μπαράκι του Μύλου» και «στο Περίπου».

Το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΤΑΜ Π.Θ.) επιστρέφει για 2η φορά φέτος στο Φεστιβάλ «Open Nights Off Αrt» με δύο συμμετοχές, μία έκθεση-εγκατάσταση και μία αναγνωστική performance. Την πρωτοβουλία για τον συντονισμό και την υλοποίηση των δράσεων που απαρτίζουν τη συμμετοχή του τμήματος στο φεστιβάλ έχει αναλάβει η Φανή Παραφόρου, θεωρητικός Τέχνης και μέλος ΕΔΙΠ του ΤΑΜ Π.Θ.
Συγκεκριμένα:
α) Η έκθεση-εγκατάσταση με τίτλο «Υφάνσεις της γης», που φιλοξενείται στον 4ο όροφο του Μύλου του Παππά κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, αντλεί από τις εκπαιδευτικές-ερευνητικές διαδικασίες του τμήματος μέσα από επιλεγμένες εργασίες των φοιτητ[ρι]ών του μαθήματος Εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική ΙΙ του ακαδ. έτους 2023-2024 με διδάσκουσες τις Φοίβη Γιαννίση (καθηγήτρια), Ανθή Κοσμά (διδάσκουσα), Ασπασία Κουζούπη (επίκουρη καθηγήτρια) και Ίριδα Λυκουριώτη (αναπληρώτρια καθηγήτρια).
Στον απόηχο των καταστροφικών πλημμυρών στη Θεσσαλία οι φοιτήτριες και οι φοιτητές χαράσσουν τις δικές τους διαδρομές περιπλάνησης στο Πηλιορείτικο δάσος, στην ανοιχτή ύπαιθρο του Βελεστίνου και σε άλλες τοποθεσίες της περιοχής, βιώνουν, ιχνηλατούν και αποτυπώνουν στοιχεία του τοπίου -μονοπάτια, ρέματα, βουνά, υπέδαφος κ.λπ.- και επιστρατεύουν το σχέδιο και τη μακέτα ως τρόπους καταγραφής και περιγραφής του, με σκοπό, μέσα από τα αποτελέσματα επιτόπιας έρευνας, να μας εξοικειώσουν και πάλι με το θεσσαλικό ανάγλυφο.
Το εν λόγω εκθεσιακό εγχείρημα καταγράφει την παραπάνω ερευνητική διαδικασία, προτείνοντας μια εκ νέου σκηνο-θέτηση σχεδίων και μακετών σε ένα διαφορετικό πλαίσιο, εκτός πανεπιστημίου. Επιχειρεί με αυτόν τον τρόπο να ανασυστήσει στον χώρο, συν-ομιλώντας ταυτόχρονα μαζί του, τον τρόπο που υψόμετρα και καμπύλες, υφές και τομές, ροές και αυλακώσεις μεταφράζονται μέσα από διαφορετικές γραφές και ετερόκλητα υλικά. Την επιμελητική ομάδα της έκθεσης-εγκατάστασης απαρτίζουν, εκτός από την κ. Παραφόρου, οι εξής: Μαριάννα Ζιώγα (απόφοιτη), η Ιουλία Καραλή (φοιτήτρια) και η Χαρά Παπουνίδου (φοιτήτρια), και στο σχετικό κείμενο αναφέρουν χαρακτηριστικά τα ακόλουθα:
«Η έκθεση-εγκατάσταση «Υφάνσεις της γης», ένα είδος πολυσυλλεκτικού τοπο-ειδικού έργου -μια έκθεση μες την έκθεση- αξιοποιεί ακριβώς αυτήν την παλίμψηστη όψη που φέρουν οι εργασίες (μακέτες, σχέδια) των φοιτητ[ρι]ών του ΤΑΜ, τον τρόπο που μέσα από αυτές αναδεικνύεται η έκταση, η επιφάνεια και το βάθος. Οι μακέτες και τα σχέδια τοποθετούνται και συν-αρθρώνονται στον 4ο όροφο του Μύλου του Παππά, στο έσχατο όριο του υφιστάμενου κτιρίου, σαν η αιώρηση αυτή να αποτελεί την ίδια την προέκταση των σχεδίων, πάνω από τον αστικό ιστό ως τα -όχι τόσο μακρινά- βουνά της γύρω περιοχής. Επανεδαφικοποιημένα με αυτόν τον τρόπο στον χώρο, μακέτες και σχέδια, δημιουργούν ποικίλους χωροταξικούς συνδυασμούς, αναπαριστώντας εκ νέου τις υψομετρικές της γης. Μακέτες σε διάφορα ύψη, σχέδια αιωρούμενα που λειτουργούν σαν παραπετάσματα και σχέδια τοποθετημένα στο έδαφος, οριστές του χώρου και της διαδρομής – αυλακώσεις της γης που υποβάλλουν την αίσθηση μιας νέας επιβλητικής τομής της».
Η έκθεση-εγκατάσταση «Υφάνσεις της γης» απαρτίζεται από επιλεγμένες εργασίες των εξής φοιτητ[ρι]ών: Αντωνόπουλος Αθανάσιος, Αποστολοπούλου Αγγελική, Αρχοντάκη-Παπαδάκη Σοφία, Ατσονίου Μαργαρίτα, Βαΐτσης Αντώνιος, Γιατρά Ιωάννα, Γκανούτα Ηλιάνα, Γκολφινοπούλου Γεωργία, Δασκαλάκη Ευτυχία, Δερμεντζή Εύα, Διαμαντή Μαρίλια, Δούναβη Παναγιώτα, Ζαρκανίτης Αιμίλιος, Καλλιδώνη Λητώ, Κεχαγιάς Νικόλαος, Κολιού Γεωργία, Κοντούρη Βασιλική, Κούκουρα Στυλιανή, Κούρα Στυλιανή, Κούρτη Ειρήνη, Λιανός Γεράσιμος, Μαστοράκη Ειρήνη, Μουρατίδου Χρυσούλα, Μπαλτάς Αλέξανδρος, Μπάμπαλης Γιώργος, Μποζίκη Κατερίνα, Μυλωνά Μαρία, Παπαδογιωργάκη Δέσποινα, Πλεσέα Κωνσταντίνα, Πούσια Μαρία-Κωνσταντίνα, Σαββίδης Μιχαήλ-Άγγελος, Σαμούχου Λυδία, Σταμούλος Γιάννης, Σολωμονίδης Χρήστος, Τζιάκου Λαμπρινή και Χονδρού Βασιλική.
β) Στην αναγνωστική performance με τίτλο «Βodenstandig, με τα πόδια βουτηγμένα στη γη», που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή αμφιθέατρο του Μύλου του Παππά. Με έναυσμα την σημασιολογική συνάφεια των λέξεων human (άνθρωπος) και humus (χώμα) συνυφαίνονται ποιητικά, δοκιμιακά και ειδησεογραφικά αποσπάσματα σε ένα κειμενικό κολάζ. Στη σύλληψη, τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της performance συμμετείχαν οι εξής: Βασιλεία Αποστολοπούλου (φοιτήτρια), Δήμητρα Γιάλβαλη (φοιτήτρια), Μαριάννα Ζιώγα (απόφοιτη) και Χαρά Παπουνίδου (φοιτήτρια).
Οι δράσεις του ΤΑΜ Π.Θ. κατά την 9η διοργάνωση του φεστιβάλ «Open Nights Off Art» εντάσσονται στο πλαίσιο του Εργαστηρίου Ιστορίας, Θεωρίας και Εννοιολογικού Σχεδιασμού για την Αρχιτεκτονική, την Πόλη και το Περιβάλλον (διευθύντρια Φοίβη Γιαννίση, καθηγήτρια).
Λεπτομέρεια σχεδίου (Διαμαντή Μαρίλια, Λιανός Γεράσιμος, Μαστοράκη Ειρήνη, Πλεσέα Κωνσταντίνα).
Φωτογραφία: Ανθή Κοσμά.