Η ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 25 Αυγούστου, στις 11 το πρωί, στο Δημοτικό Σχολείο της σημερινής Σκαμνιάς, φιλοδοξεί να αναδείξει τα γεγονότα του 1943 που έσβησαν από τον χάρτη την Παλιά Σκαμνιά, σε μια από τις αμέτρητες επιχειρήσεις καταστροφών, ισοπέδωσης χωριών και εξόντωσης πληθυσμών της φασιστικής και ναζιστικής κατοχής ανά την Ελλάδα.
Καλεσμένη, κεντρική ομιλήτρια της εκδήλωσης είναι η δρ Βασιλική Λάζου, ιστορικός, διδάσκουσα στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Για τη σημασία της ημερίδας θα μιλήσει η πρόεδρος του Συλλόγου Τούλα Μουγδή.
Τα ιστορικά γεγονότα θα τα ζωντανέψουν διηγώντας τα, ο παπα-Νικόλας Πνευματικός, ο Σοφοκλής Αλεξανδρής, ο Κωνσταντίνος Μουγδής, ο Ιωάννης Τσιαπάλης, Σκαμνιώτες που τα βίωσαν και τα κρατούν ακόμη καλά στη μνήμη τους- 92, 96, 98 χρονών σήμερα, φέρνοντας φωνές από το παρελθόν για τις φασιστικές και ναζιστικές αγριότητες και φρικαλεότητες. Αποσπάσματα από καταγραφές των γεγονότων θα διαβάσουν οι Νικόλαος Πνευματικός, Κωνσταντίνα Λιάπη, Αρχοντία Γιαννακάκη, Θεολογία Γουγούλα, μέλη του Συλλόγου.
Παράλληλα θα ζωντανέψουν οι αγριότητες στα γειτονικά χωριά Καρυά, Κρυόβρυση, καθώς και τα ολοκαυτώματα της Τσαριτσάνης, του Δομένικου και του Σαρανταπόρου, με ομιλίες από τους εκπροσώπους τους Δημήτριο Ζυγούρη, Απόστολο Ποντίκα, Νικόλαο Κουτσομάρκο, Γεώργιο Νικολούλη και Ιωάννη Ντάλλα, αντίστοιχα.
Η φιλόλογος και γραμματέας του Συλλόγου «Φίλοι του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης Λάρισας», Αποστολία Καρρά, θα μιλήσει για την παιδαγωγική αξιοποίηση της συλλογικής μνήμης, στον αγώνα για την Ειρήνη, τη Δημοκρατία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Μεταξύ αυτών που θα χαιρετίσουν την εκδήλωση είναι ο πατέρας Βασίλειος Παπανικολάου από την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Σπαρμού Ελασσόνας, στην οποία φυλάσσονται σήμερα εικόνες και κειμήλια της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας Παλιάς Σκαμνιάς, στολίδι κάτω από την κορυφή «Εννέα Πύργοι» του Ολύμπου, μοναδικό σωσμένο κτίσμα από τη λαίλαπα του ναζισμού. Θα χαιρετίσει επίσης ο αρχιτέκτονας Βασίλειος Τσολάκης, ο οποίος με πολύ μεράκι ανέδειξε σε ντοκιμαντέρ την ιστορία του τόπου.
Όλη την εκδήλωση θα την εμπλουτίσει μουσικά, η χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου Καλλιθέας Ελασσόνας υπό τη διδασκαλία της Γεωργίας Αποστολάρα.
Την επιμέλεια της οργάνωσης, καθώς και τον συντονισμό της ημερίδας, έχει η εκπαιδευτικός Αρχοντία Γιαννακάκη, μέλος του Συλλόγου των απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών.
Αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗ 25-8-2024
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 11:00-11:30
-Η ανάδειξη των θηριωδιών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου / Η περίπτωση της Σκαμνιάς
Αρχοντία Γιαννακάκη, Εκπαιδευτικός, Μέλος του Συλλόγου Απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών, Συντονίστρια της Ημερίδας
-Χαιρετισμοί
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ11:30-11:50
-Τα «Αντίποινα» των κατακτητών εναντίον του άμαχου πληθυσμού των χωριών του Ολύμπου
Βασιλική Λάζου, Δρ Ιστορίας, Διδάσκουσα Τμήματος Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ.
Α’ ΜΕΡΟΣ: ΜΝΗΜΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΣΚΑΜΝΙΑΣ ΚΑΙ Η ΜΑΡΤΥΡΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ 11:50-12:45
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
-Η ολοσχερής καταστροφή της Σκαμνιάς Ολύμπου στις 20 Απριλίου 1943
Τούλα Μουγδή, Εκπαιδευτικός, Πρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών
-Προφορικές-ζωντανές βιωματικές μαρτυρίες και μνήμες της Παλιάς Σκαμνιάς
1. Η ζωή στην Παλιά Σκαμνιά /Το Δημοτικό Σχολείο, Η εκκλησία, Τα πανηγύρια: διηγείται ο παπα-Νικόλας Πνευματικός
2. Ο βομβαρδισμός της Σκαμνιάς στις 5 Μαρτίου 1943: διηγείται ο Σοφοκλής Αλεξανδρής
3.Το κάψιμο και η ολοσχερής καταστροφή της Παλιάς Σκαμνιάς 18-20 Απριλίου 1943: διηγείται ο Κωνσταντίνος Μουγδής
4. Η Σκαμνιά του Ολύμπου/ Βιώματα της περιόδου 1940-1944: παρουσιάζει ο Ιωάννης Τσιαπάλης, Ερευνητής, Πρώτος Πρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών.
-Η Παλιά Σκαμνιά μέσα από τις καταγραφές / Αποσπάσματα από τα βιβλία: του ανέκδοτου βιβλίου του Σκαμνιώτη δασκάλου κατά την περίοδο της κατοχής στη Σκαμνιά, Δημητρίου Ζήση Μουγδή, των ανέκδοτων βιωματικών ποιημάτων του Σκαμνιώτη ερευνητή, Ιωάννη Τσιαπάλη και του βιβλίου «Έτσι ήταν», του Σκαμνιώτη ομότιμου καθηγητή της Ιατρικής ΑΠΘ, Ιωάννη Αγοραστού.
Διαβάζουν: Νικόλαος Πνευματικός, Κωνσταντίνα Λιάπη, Αρχοντία Γιαννακάκη, Θεολογία Γουγούλα, Μέλη του Συλλόγου Απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών.
Β’ ΜΕΡΟΣ: ΣΥΝΔΕΣΗ ΘΗΡΙΩΔΙΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ, ΣΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΡΥΑΣ, ΚΡΥΟΒΡΥΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΜΑΡΤΥΡΙΚΕΣ ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗΣ, ΔΟΜΕΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟΥ12:45-13:30
1. Η Κρυόβρυση (Πουλιάνα) στις φλόγες της γερμανικής κατοχής,
Απόστολος Ποντίκας, Φιλόλογος, Δρ Ιστορίας, Θεολόγος, Δάσκαλος Πολιτικών Επιστημών, Αρθρογράφος, Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος
2. Οι αγριότητες των Γερμανών κατακτητών στην Καρυά,
Δημήτριος Ζυγούρης, Εκπαιδευτικός, Ειδικός Παιδαγωγός, Ιστορικός ερευνητής
3. Το ολοκαύτωμα του Δομένικου από τις ιταλικές δυνάμεις κατοχής,
Γεώργιος Νικολούλης, Πρόεδρος της Μαρτυρικής Κοινότητας Δομένικου
4. Μνήμες 1943-1944 στη μαρτυρική Τσαριτσάνη από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς κατακτητές,
Νικόλαος Κουτσομάρκος, Φαρμακοποιός, Μέλος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών «Ελληνικά Ολοκαυτώματα»
5. Ματωμένο Σαραντάπορο: 1943-Πυρπόληση του χωριού, Νεκρά ζώνη, Εκτελέσεις αμάχων /Ιανουάριος 1944-Εκτέλεση αμάχων στη θέση «Μελίσσι»,
Ιωάννης Ντάλλας, Ερευνητής, Μέλος του τοπικού Συμβουλίου της Μαρτυρικής Κοινότητας Σαρανταπόρου.
Γ’ ΜΕΡΟΣ: Η ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ 13:30-14:00
-Η παιδαγωγική αξιοποίηση της συλλογικής μνήμης στην κατεύθυνση της Ειρήνης και της Δημοκρατίας: Μουσείο Εθνικής Αντίστασης Λάρισας
Αποστολία Καρρά, Εκπαιδευτικός, Γραμματέας του Συλλόγου «Φίλοι του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης Λάρισας»
-Απολογισμός Ημερίδας / Συμπεράσματα / Η Σκαμνιά σήμερα ως τόπος και ως παράδειγμα
Αρχοντία Γιαννακάκη, Εκπαιδευτικός, Μέλος του Συλλόγου Απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών.