Οι «Μικρές Τελετουργίες» της Αθανασίας Παπατζέλου

Γράφει η Αριστέα Τσάντζου
«Μικρές Τελετουργίες» ονομάζεται η έκθεση της visual artist Αθανασίας Παπατζέλου (εικαστικός, γλύπτης, χαράκτης), που φιλοξενείται στον χώρο της Connectiva.

Ο θεατής περιηγείται από έργο σε έργο, όπως ακριβώς σαν να γυρίζει μία-μία τις σελίδες ενός βιβλίου και παρακολουθεί την αναπαράσταση πολλών «μικρών τελετουργιών», ένα σύνολο «κινήσεων» με συμβολικό χαρακτήρα που διαθέτουν ενέργεια και ροή και που όλες μαζί ανασυνθέτουν την πιο αρχέγονη ιστορία της ανθρωπότητας: τον έρωτα, τη δημιουργία, τη ζωή.
Η Παπατζέλου συγχωνεύει τη δυτική σύγχρονη τέχνη με την αισθητική και τη φιλοσοφία της κλασικής γιαπωνέζικης τέχνης και πετυχαίνει να δημιουργήσει μια έκθεση με πολύ ιδιαίτερο προσωπικό ύφος, με το ονειρικό στοιχείο να παραπέμπει στο ρεαλιστικό και αντίστροφα. Περιγράμματα, χρωματικές ή ασπρόμαυρες συνθέσεις αποπνέουν μια ανάμεικτη αίσθηση περίτεχνης φυσικότητας και έντονης σχηματοποίησης. Τα έργα εστιάζουν στην ανθρώπινη μορφή και στο τοπίο, που, στις περισσότερες περιπτώσεις, αποδίδονται συγκερασμένα: η ανθρώπινη καρδιά γίνεται ήλιος, ανατολή, τα αντεστραμμένα πόδια μιας γυναίκας γίνονται κεραίες μιας πεταλούδας. Η μερική απεικόνιση του ανθρώπου αποκτά συμβολική ιδιότητα, γίνεται ροή, ενέργεια, συναίσθημα, σκέψη, απορία, γίνεται ποιητικό αφήγημα μιας κοσμογονίας.
Χαράζοντας με επιδεξιότητα χειρούργου, πλέγματα και πολυεπίπεδα, η Παπατζέλου εισάγει την τρίτη διάσταση στα έργα της, προσδίδοντάς τους βάθος: βυθοί ή ουράνιοι θόλοι γίνονται ορίζοντες και μας μεταφέρουν στο βάθος του παρελθόντος και του μέλλοντος, σ’ ένα ταξίδι που απαράμιλλο θα συνεχίζεται με το ίδιο τελετουργικό: μάτι, χείλια, φιλί, χέρι, καρδιά, έμβρυο, σύμβολα του κύκλου της ζωής, του αέναου κύκλου της δημιουργίας.
Με ιδιαίτερη δεξιοτεχνία η εικαστικός θα δέσει τη φόρμα με το περιεχόμενο των έργων της. Αντί για καμβά, κορνίζες από ξύλο και γυαλί περιβάλλουν σαν να «προστατεύουν» τα χάρτινα, δαντελωτά και λεπτεπίλεπτα χαρακτικά, σαν να προστατεύουν το «εύθραυστο» της ύπαρξης, σαν να διαιωνίζουν το εφήμερο. Οι κορνίζες της είναι «φακός», ένα μάτι όπως εκείνο που δεσπόζει αρχιτεκτονικά στο κέντρο της έκθεσης, ένα «μάτι» που κοιτάζει, διεισδύει, ρίχνει φως και αναδύει την ουσία της ύπαρξης: ο άνθρωπος, μυστήριο ή θαύμα της ζωής. Ο άνθρωπος είναι δημιουργία του έρωτα. Ο έρωτας δημιουργεί τον άνθρωπο που είναι έρωτας, δηλαδή αγάπη για δημιουργία. Έρωτας είναι μια σταγόνα αέρα που επιφέρει δημιουργία, μοιάζει να ψιθυρίζει η δημιουργός.
Οι κορνίζες της Παπατζέλου είναι βιτρίνες που προβάλλουν την ομορφιά της ζωής.