Του Θανάση Αραμπατζή
Την πορεία της Δημοτικής Επιχείρησης Υδρευσης Αποχέτευσης Λάρισας και μέσα από αυτή την ιστορία της ίδιας της Λάρισας καταγράφει με το πολυσέλιδο έργο του «Λάρισα. Φως και Νερό» ο δρ Γιάννης Ρούσκας. Ο κατά τον Νίκο Παπαθεοδώρου «αγαπητός φίλος της Λάρισας» κ. Ρούσκας δημιούργησε ένα ιστορικό έργο και συλλεκτικό τόμο που «ψηλαφεί» μια πορεία δεκαετιών, από την ίδρυση της Εταιρείας Ηλεκτρισμού και Ύδρευσης Λαρίσης το μακρινό 1925 και τον ΟΥΗΛ, μέχρι τις μέρες μας, και ταυτόχρονα προσφέρει στον αναγνώστη την απαραίτητη γνώση, όχι μόνο της ιστορικής διαδρομής μιας πόλης και της σημαντικής δημοτικής της επιχείρησης, αλλά την ουσία των ίδιων των ανθρώπων και της αέναης δημιουργικότητάς τους. Το βιβλίο ένα μνημειώδες έργο λαρισογνωσίας συμβάλλει στη «γνωριμία» με το εγγύς παρελθόν της πόλης, αλλά και στη διατήρηση της ιστορικής συλλογικής μνήμης, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι είναι μια έκδοση της Δημοτικής Επιχείρησης Υδρευσης Αποχέτευσης Λάρισας και θα κυκλοφορήσει σε περιορισμένα αντίτυπα.
«Με σισύφεια υπομονή, σχολαστική έρευνα των πηγών και συστηματική δουλειά, παρουσιάζει στο βιβλίο του όλα τα στάδια και τη μετεξέλιξη του Οργανισμού Ύδρευσης και Ηλεκτροφωτισμού στη μετέπειτα ΔΕΥΑΛ, παραθέτοντας στοιχεία από εκατοντάδες συνεδριάσεις των δημοτικών συμβουλίων της πόλης, δημοσιεύματα εφημερίδων και στοιχεία που εντόπισε στις ιστορικές πηγές. Στην πραγματικότητα ωστόσο παρουσιάζει την ιστορία της Λάρισας, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα στον χρόνο, έχοντας ένα ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο: Το νερό!» αναφέρει στον πρόλογό του ο δήμαρχος Λάρισας και πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ Απόστολος Καλογιάννης, που σημειώνει επίσης ότι «πρόκειται για ένα ιστορικό έργο που μαζί με την πορεία της ΔΕΥΑΛ καταγράφει και την ιστορία της ίδιας της Λάρισας του χθες και του σήμερα, τους δρόμους και τα σοκάκια που «φιλοξενούν» τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, ακόμα και χρονογραφήματα άλλων εποχών που περιγράφουν τα ευεργετήματα που πρόσφερε στην πόλη το νερό και το φως. Πράγματα που σήμερα μοιάζουν αυτονόητα και κατακτήθηκαν με κόπο, χρόνο και χρήμα χάρη στην αδιάκοπη προσπάθεια των κατοίκων της πόλης μας». Ο Γιάννης Ρούσκας, διδάκτωρ Νεότερης Ιστορίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού εν αποστρατεία, αναφέρει πως «Το 1925 στάθηκε χρόνος ορόσημο στην ιστορία της Λάρισας, επειδή τότε δόθηκε λύση στο πρόβλημα της ύδρευσης και του ηλεκτροφωτισμού της πόλης. Η ιστορία της Οικονομίας αξίζει να ασχοληθεί με τη Λαρισαϊκή Εταιρεία Ηλεκτροφωτισμού και Ύδρευσης, διότι στη μακραίωνη και πολυτάραχη νεότερη ιστορία της Θεσσαλίας δύο κρουνοί γνώσης θα πλημμυρίσουν και δύο φωτοβόλοι λαμπτήρες θα φωτίζουν την εγχρήματη συναλλακτική οικονομία της: ο Συνεταιρισμός στα Αμπελάκια και η Εταιρεία Ηλεκτροφωτισμού και Ύδρευσης στη Λάρισα. Και οι δύο αυτοί πρωτότυποι και μοναδικοί οικονομικοί οργανισμοί, θεσσαλικά καθαρά επινοήματα, αφού άνθισαν, μαράθηκαν και διαλύθηκαν από Θεσσαλούς πολέμιους. Η ύδρευση και ο ηλεκτροφωτισμός αποτελούν αφετηρία εκπληκτικής προόδου και λαμπρής ανάτασης για μια πόλη. Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει, ότι η άνοδος και η πρόοδος της Λάρισας αρχίζει με την εμφάνισή τους στην πόλη».
Για τον δρόμο της έρευνας που ακολούθησε ο Γιάννης Ρούσκας θα σημειώσει ότι «Έγινε προσπάθεια να μην εξαντληθεί η έρευνα στη γραφικότητα των σακάδων, στα κιούπια και την περιγραφή εγκαινίων, αλλά να συμπεριλάβει κυρίως την παρουσίαση ενός αγώνα σε όλα τα στάδια και την κλίμακα των μορφών διεξαγωγής του, ο οποίος περιλαμβάνει: συμφωνίες, αλλά και συγκρούσεις στο παρασκήνιο, μέσα από συνεδριάσεις, συσκέψεις και ομιλίες χιλιάδων ωρών από εκατοντάδες ομιλητές, συγκρούσεις στο παρασκήνιο μαζί με ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, ατελείωτα χιλιόμετρα από ταξίδια αντιπροσωπειών στην πρωτεύουσα με παραστάσεις, «ενώπιον διαρκώς εναλλασσόμενων αρμοδίων ουσιαστικά αναρμοδίων!», εργολάβους που «θυσιάζονταν!» για το καλό της πόλης και άφηναν σκουριασμένους σωλήνες στα εργοτάξια της και αντί να προβούν σε έργα αντιπλημμυρικά και άπλετου φωτός στους δρόμους της, πλημμύριζαν με άπλετο χρήμα τις... τσέπες τους, σακάδες και βυτία που πάνω τους σκόνταφτε η υγεία και η ανάπτυξη της πόλης, βόθρους που πάλευαν να διατηρήσουν το... άρωμά τους, αλληλογραφία που καταβρόχθισε τεράστιους όγκους χαρτιού και μελάνης, συλλαλητήρια φορέων και πολιτών χωρίς αρμόδιους και διαφωνούντες στην... καταμέτρησή τους, γιατί δεν υπήρχαν απόντες. Τέλος, ο αγώνας και η νικηφόρα έκβασή του, ήταν εκτός των άλλων, καρπός των μεγάλων αρετών και των ψυχικών προτερημάτων, της υπομονής και του πείσματος, του θάρρους μέχρι παρατολμίας και της αγάπης για την πόλη μέχρι «αφοσίωσης», με τα οποία ήταν προικισμένοι οι ταγοί της πόλης».
Ο συγγραφέας της «εγκυκλοπαίδειας» της λαρισαϊκής ιστορίας θα σημειώσει σχετικά με το τι θα διαβάσει ο Λαρισαίος στις σελίδες του βιβλίου «Λάρισα. Φως και Νερό» ότι «Περπατώντας στους δρόμους της χρονογραφικής ιστορίας για την ύδρευση και τον ηλεκτροφωτισμό της πόλης τους, οι Λαρισαίοι θα διαβάσουν το χρονικό, θα διασκεδάσουν με ασυνήθιστα γεγονότα, θα χαρούν με ιστορικές στιγμές, σημαντικές για την τοπική ιστορία, θα θαυμάσουν τους άξιους συμπολίτες τους για τις μεγάλες αποφάσεις και το θάρρος τους και θα εκτιμήσουν την εργατικότητα και τον ένθερμο ζήλο εκείνων που εργάστηκαν για να υλοποιηθεί και να λειτουργήσει αυτή η προσπάθεια. Πιστεύουμε ότι η ανάγνωσή της θα γίνει... νεράκι, όπως λέγαμε παλιά στο σχολείο, για να σβήσει τη δίψα... της γνώσης γύρω από την ιστορία της ύδρευσης και του ηλεκτροφωτισμού της Λάρισας. Πιστεύουμε ακόμα, ότι θα είναι ευχάριστη, αισιόδοξη, εποικοδομητική και ελπιδοφόρα και θα τους κάνει να σκεφτούν ό,τι καλύτερο για τα ενενήντα οχτώ χρόνια της εταιρείας τους, του δικού τους Ο.Υ.Η.Λ., της δικής τους Δ.Ε.Υ.Α.Λ.».
* Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με το βιβλίο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τον συγγραφέα δρ Γιάννη Ρούσκα στο τηλέφωνο 6974-223.527.
