τα σημερινά και τα επόμενα. Εκεί στηρίζεται η μεγαλοσύνη του» τονίζει σήμερα στην «Ε» ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Θανάσης Λάλας με αφορμή το νέο του βιβλίο με τίτλο «Ανδρέας Παπανδρέου. Δεν μετανιώνω για ό,τι κι αν έζησα, γι’ αυτό αποφασίζω να σ’ τα διηγηθώ… Ψίθυροι από το Δωμάτιο της Εξουσίας» (εκδόσεις «Αρμός»), που θα παρουσιαστεί μεθαύριο Τρίτη στις 8 μ.μ. στο «Χατζηγιάννειο» Πνευματικό Κέντρο. Ο Θανάσης Λάλας στη συνέντευξή του μιλάει για το πώς προέκυψαν το βιβλίο και οι δεκάδες ώρες ηχογραφημένων συνομιλιών με τον Ανδρέα Παπανδρέου, την πεποίθηση του Ανδρέα ότι το ηχογραφηθέν υλικό θα μπορούσε κάποια στιγμή να παρουσιαστεί (όπερ και εγένετο), ότι ο καλός συνεντευξιαστής και γενικότερα συνομιλητής είναι πάνω από όλα ο καλός ακροατής, την εμπειρία του από το «Δωμάτιο της Εξουσίας», αλλά και το αν ο Ανδρέας Παπανδρέου θα μπορούσε σήμερα να διαμορφώσει ένα καλύτερο σήμερα και αύριο για τη χώρα. Όταν δε, η «Ε» ζήτησε από τον Θανάση Λάλα να της διηγηθεί μια ιστορία που δεν υπάρχει στο βιβλίο, απάντησε πως «…αν έρθετε την Τρίτη στην εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου, σας υπόσχομαι ότι θα διηγηθώ μια ενδιαφέρουσα ιστορία μου με τον Ανδρέα Παπανδρέου και θα την αφιερώσω ειδικά σε σας και στην “Ελευθερία” που θεωρώ μία από τις σημαντικότερες εφημερίδες στην Ελλάδα, τοποθετώντας την πλάι στις δυο-τρεις καλύτερες πανελλαδικές εφημερίδες.
* Κύριε Λάλα, πώς προέκυψε το βιβλίο; Πώς προέκυψαν οι δεκάδες ώρες ηχογραφημένων συνομιλιών;
- Με αφορμή μια αρχική συνέντευξη, συνεχίσαμε να συναντιόμαστε και να συνομιλούμε μεταξύ μας για αρκετά χρόνια. Οι συνομιλίες μας καταγράφονταν στο μαγνητόφωνο, γιατί ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου θεωρούσε ότι το υλικό των διαλόγων μας θα μπορούσε κάποια στιγμή να έχει ενδιαφέρον να παρουσιαστεί. Αναπτύχθηκε μεταξύ μας μια σχέση εμπιστοσύνης που μου επέτρεψε να ρωτάω και πράγματα που δύσκολα εκστομίζονται μέσα στο Δωμάτιο της Εξουσίας. Αυτό οδήγησε σε μια αποκαλυπτική εξομολόγηση. Το υλικό αυτών των συνομιλιών αριθμεί 50 ώρες! Υπάρχει πολύ υλικό που δεν περιλήφθηκε σε αυτήν την πρώτη έκδοση.
* Τι ήταν αυτό που δεν τον ρωτήσατε και κοιτώντας πίσω πιάνετε τον εαυτό σας να λέει: «Να πάρει, θα έπρεπε να τον ρωτήσω κι αυτό»;
- Με κάθε συνομιλητή, πόσο μάλλον με έναν τόσο καλλιεργημένο και διαθέσιμο να απαντήσει σε κάθε ερώτηση, ο διάλογος δεν έχει τέλος. Αυτό που λέω έντονα τελευταία όταν μιλάμε για την τέχνη της συνέντευξης και για την τέχνη της ουσιαστικής συνομιλίας, είναι ότι ο καλός συνεντευξιαστής και γενικότερα συνομιλητής, για μένα, είναι πάνω από όλα ο καλός ακροατής. Τις περισσότερες φορές ο συνεντευξιαστής περιορίζεται στα έτοιμα ερωτήματά του, ενώ η ενδιαφέρουσα συνομιλία στηρίζεται στην ικανότητα να βρίσκεις τις επόμενες ερωτήσεις που κρύβονται στις απαντήσεις που ακούς. Η καλή ερώτηση κρύβεται πάντα στις απαντήσεις!
ΦΩΣ Η ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ
* Αν ήταν εν ζωή ο Ανδρέας Παπανδρέου και ενεργός πολιτικά, θα μπορούσε να «διαμορφώσει» ένα καλύτερο παρόν και μέλλον για τη χώρα;
- Η σπουδαιότητα ενός μυαλού, μιας ψυχής, ενός ανθρώπου, έχει σχέση με τον χρόνο. Τα σπουδαία μυαλά και η καλλιέργεια του πνεύματος διεκδικούν πάντα τη “διαχρονικότητα” των λεγομένων και των πράξεών τους. Από αυτήν την οπτική, νιώθω ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου και σήμερα είναι επίκαιρος και αν διαβαστεί προσεχτικά η σκέψη του είναι «φως» που φωτίζει και τα σημερινά και τα επόμενα. Εκεί στηρίζεται η μεγαλοσύνη του.
* Δεν κρυφοκοιτάξατε απλά στο «Δωμάτιο της εξουσίας», ήσασταν εντός του. Το νιώσατε; Σας επηρέασε η «εγγύτητα» με την εξουσία;
- Η εμπειρία μου από το Δωμάτιο της Εξουσίας, έχει να κάνει με τις αισθήσεις. Το Δωμάτιο της Εξουσίας για τους προσωρινούς κάτοικούς του επιφυλάσσει μεθοδική κόπωση και τύφλωση. Δύσκολα αποφεύγει κανείς να απωλέσει τις βασικές του αισθήσεις. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα!
ΤΟ ΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟ ΚΑΙ Η ΦΘΟΡΑ
* Πολλοί χρεώνουν στον Ανδρέα Παπανδρέου την οικονομική -αλλά και την ηθική- κρίση της χώρας… Εσείς που τον ζήσατε από κοντά, πιστεύετε ότι εμπεριέχεται αλήθεια στα παραπάνω;
- Κάθε προσπάθεια αλλαγής του κατεστημένου έχει θετικά, αλλά και πολλά αρνητικά. Καμιά αλλαγή δεν γίνεται εκ του ασφαλούς! Κακά τα ψέματα.
* Έχετε πάρει 3.500 συνεντεύξεις. Ήταν στο δικό σας top-10 των πιο ενδιαφερουσών συνεντεύξεων αυτές που κάνατε μαζί του; Αν ναι, πείτε μου τις άλλες 9, αν όχι θα ήθελα να ακούσω το top-10 σας...
- Κάθε συνομιλία για μένα είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Σε μια ειλικρινή συνομιλία υπάρχει πάντα σπουδαίο υλικό για αυτούς που ψάχνουν να βρουν έναν δρόμο στη ζωή τους, τον δικό τους δρόμο. Οι ψυχές και το μυαλό των ανθρώπων δεν αξιολογούνται, βιώνονται.
Η ΑΝΕΚΔΟΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η «Ε»
* Θα θέλατε να μας πείτε μια ιστορία του Ανδρέα Παπανδρέου; Ιδανικά μια που δεν περιέχεται στο βιβλίο και θα τη συμπεριλάβετε στη συνέχεια στο επόμενο βιβλίο που έχετε πει ότι θα εκδώσετε για τον Ανδρέα Παπανδρέου…
- Δεν θέλω τώρα να μιλήσω για τα επόμενα, αλλά αν έρθετε την Τρίτη στην εκδήλωση που γίνεται στη Λάρισα για την παρουσίαση του βιβλίου, σας υπόσχομαι ότι θα διηγηθώ μια ενδιαφέρουσα ιστορία μου με τον Ανδρέα Παπανδρέου και θα την αφιερώσω ειδικά σε σας και στην “Ελευθερία» που θεωρώ μία από τις σημαντικότερες εφημερίδες στην Ελλάδα, τοποθετώντας την πλάι στις δυο-τρεις καλύτερες πανελλαδικές εφημερίδες. Θέλω να σας πω επ’ ευκαιρία ότι χαίρομαι πολύ που θα έρθω στη Λάρισα και θα ακούσω να μιλάνε φίλοι που διαβάσανε το βιβλίο, όπως ο Κώστας Λάνταβος.