Λαογραφικές δράσεις στη Ραψάνη το όμορφο χωριό

Ο ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΜΗΝΑΣ ΕΚΛΕΙΣΕ ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΠΙΣΩ ΤΟΥ ΟΜΟΡΦΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Ραψάνης του Δ. Τεμπών και το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας – Ξενώνας Ραψάνης του Α.Π.Θ. για 5η χρονιά διοργάνωσαν δύο εβδομάδες λαογραφικών δράσεων του Προγράμματος «Μήγαρις είναι Άνοιξις, μήγαρις καλοκαίρι;», με το σύνθημα «Στη Ραψάνη όμορφο χωριό, Δημιουργικές σχέσεις ανθρώπων που μεταβάλλουν ένα φυσικό περιβάλλον σε πολιτισμικό» από τις 20 έως τις 31 Ιουλίου 2022.
Οι δράσεις απευθύνονταν σε παιδιά και ενήλικες, έχοντας ως βάση τη λαογραφική παράδοση του χωριού, τις ιστορίες, τα παραμύθια, τα τοπωνύμια, τις βρύσες, τα μονοπάτια, τα εξωκλήσια, αλλά και το παιχνίδι, τις κατασκευές, τη μουσική του τόπου. Εκμεταλλευόμενοι το φυσικό περιβάλλον του χωριού, οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στα όμορφα, γραφικά μέρη της κοινότητας της Ραψάνης. Φέτος όμως, βρεθήκαμε και σε άλλα χωριά του Δήμου μας, στον Πυργετό, σε μία προσπάθεια σύνδεσης των τόπων της ευρύτερης περιοχής που έχει τόσα κοινά. Εκλεκτοί καλεσμένοι και φέτος βρέθηκαν στο χωριό μας: η Καλοκαιρινού Φανή, διευθύντρια του Λαογραφικού και Ιστορικού Μουσείου Λάρισας - αρχαιολόγος-λαογράφος, η Κωνσταντίνα Κόντσα, επιστημονική υπεύθυνη του Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων - αρχαιολόγος, η Νικολέττα Νταγγάρα, πολιτιστική διαχειρίστρια του Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων, η Λένα Χαίδουτη, παραμυθού και mindest coach. Συνεργάτες μας στις φετινές δράσεις ήταν: ο Μορφωτικός Σύλλογος Ραψάνης, ο Σύλλογος Γυναικών Ραψάνης, ο Σύλλογος Γυναικών Πυργετού και η ομάδα των Περιπατητών Ραψάνης.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των δράσεων έγιναν από τη Χάιδω Πανταζή και τον Αλέξανδρο Γεωργίου. Γράφει η Χάιδω Πανταζή, βιβλιοθηκονόμος MSc, υπεύθυνη Δ.Β. Ραψάνης, στο απολογιστικό σημείωμα της: «Φέτος κάναμε πολλά. Περπατήσαμε στα μονοπάτια του παρελθόντος μας. Σε συνεργασία με τους περιπατητές της Ραψάνης, περίπατος στα βόρεια της Ραψάνης και ανακαλύψαμε την αρχή από το μονοπάτι που συνδέει τη Ραψάνη με τα ραψανιώτικα τσαΐρια και την Καλλιπεύκη «Μες του Πυργετού τον κάμπο και της θάλασσας τον άμμο...» Σε συνεργασία με τον Σύλλογο Γυναικών Πυργετού, περπατήσαμε στο εξωκλήσι του Άι Γιάννη στον Πυργετό και τα παιδιά ζωγραφίσαν με τη μέθοδο του επιχρωματισμού παλιές φωτογραφίες του χωριού. Παράλληλα έγινε αφήγηση του βιβλίου «Υπόσχεση» της Anna Conomos-Ντανιέλα Σταματιάδη, του οποίου η εικονογράφηση στηρίζεται σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες που επιχρωματίζονται. Το βιβλίο αναφέρεται στη φιλία δύο κοριτσιών στη Σμύρνη, μίας Τουρκάλας και μίας Ελληνίδας, που ο πόλεμος τις χωρίζει (με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή). Στο Μουσείο Οίνου και Αμπέλου Ραψάνης παρακολουθήσαμε Βιωματικό σεμινάριο καταγραφής και τεκμηρίωσης μουσειακών συλλογών με την Καλοκαιρινού Φανή, διευθύντρια του Λαογραφικού και Ιστορικού Μουσείου Λάρισας, σε συνεργασία με τον Μορφωτικό Σύλλογο Ραψάνης και τον Σύλλογο Γυναικών Ραψάνης, που μας κατατόπισε και μας βοήθησε στην οργάνωση των δικών μας μουσειακών συλλογών. «Τα δέντρα μας, οι ρίζες μας...»: Με οδηγό τα αιωνόβια δέντρα του χωριού, ψάξαμε τις ρίζες του τόπου μας. Με βάση το φωτογραφικό αρχείο της Βιβλιοθήκης, ανακαλύψαμε τα αιωνόβια δέντρα του χωριού μας και δημιουργήσαμε μια νοητή χρονογραμμή στην πλατεία της Ραψάνης, χρησιμοποιώντας τις παλιές φωτογραφίες. «Το οικογενειακό μας δέντρο...»: Ποιανού/-ης παιδί είσαι; Φτιάξαμε το οικογενειακό μας δέντρο, ζωγραφίζοντας με τη μέθοδο του επιχρωματισμού παλιές φωτογραφίες της οικογένειάς μας από το φωτογραφικό αρχείο της Βιβλιοθήκης μας. Παράλληλα, έγινε αφήγηση του βιβλίου «Υπόσχεση» της Anna Conomos-Ντανιέλα Σταματιάδη.
«Κι αν σου μιλώ με παραμύθια...»: Με την παραμυθού Λένα Χαιδούτη: Ξεκινήσαμε από την Κεντρική πλατεία και με περίπατο φτάσαμε στο εκκλησάκι του 1544, να ακούσουμε ιστορίες παλιές, με αγάπη καμωμένα.
«Ένας Μύλος ταξιδεύει!»: Εκπαιδευτική δράση για παιδιά: Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων. Τι σχέση μπορεί να έχει ένας φωτογράφος με το σιτάρι και το αλεύρι; Τι είναι το λίχνισμα; Πώς γίνεται να ταξιδέψει ένας Μύλος; Τι σχέση έχουμε εμείς με το σιτάρι και το αλεύρι; Ιστορίες μικρές και μεγάλες ξεπηδούν μέσα από την αφήγηση και το παιχνίδι για τον θεσσαλικό κάμπο, την αλευροβιομηχανία Παππά και πολλά πολλά ακόμα! Με ψαλίδι, κόλλα και χαρτί φτιάξαμε ένα μοναδικό κολλάζ με ιστορία και φαντασία!
Συντελεστές δράσης: Κωνσταντίνα Κόντσα, αρχαιολόγος-επιστημονική υπεύθυνη Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων, Νικολέττα Νταγγάρα, πολιτιστική διαχειρίστρια Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων, Δήμητρα Μοροσού, φοιτήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Δήμητρα Τζήτσκα, φοιτήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας».