Ο εβδομηντάχρονος Αρμένιος Αρτέμ Αμπαριάν, γεννημένος στην Ελλάδα, άνθρωπος με διπλή ταυτότητα, καταγράφει τη ζωή του σε μια επιστολή που απευθύνει στον γιο μιας συμμαθήτριάς του. Αναζητώντας ως νέος έναν δικό του παράδεισο, γίνεται ένα από τα ανώνυμα θύματα της Ιστορίας. Σε αυτήν τη μαρτυρία της ζωής του κουβαλάει τον αιώνα του. Και μιλώντας για τα δικά του βάσανα, εξιστορεί τις χαμένες προσδοκίες και τον διωγμό εκατομμυρίων ανθρώπων, που βρέθηκαν να ζουν όταν κυνικές εξουσίες και ιδεολογίες χώρισαν αγαπημένους, έστυψαν ψυχές, συνέτριψαν προσδοκίες και κατέστρεψαν ζωές. Έχοντας περάσει από λογής λογής καταστάσεις ως διωγμένος, ξένος, εκπατρισμένος, εξόριστος, φυλακισμένος, πρόσφυγας, νεοφερμένος και μετανάστης, δίνει φωνή στα ανώνυμα θύματα και στους νικημένους σε χαμένες μάχες. Τώρα γνωρίζει ότι η Ιστορία αδιαφορεί για τα μεμονωμένα άτομα, που πλέον υποχρεώνονται να «κατασκευάζουν» ένα παρόν στο οποίο έχουν υποταχτεί το παρελθόν και το μέλλον τους.
«Φοβάμαι μη γυρίσεις με τα φτερά τσακισμένα. Ξένος, παντάξενος θα είσαι. Θα ρωτάν ποιος είσαι εσύ ο ξένος. Εμείς δεν έχουμε πατρίδα».
Και είπα: «Έχω πατρίδα. Είν’ εκεί όπου φύτεψα με τα λόγια το δικό μου αμπέλι κι όπου άφησα θαμμένο ένα κιούπι κρασί, έξι βήματα απ’ τη ρίζα».
-----------------------------------------
Ο Θωμάς Ψύρρας γεννήθηκε το 1954 στον Τύρναβο της Θεσσαλίας. Σπούδασε Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπήρξε εκδότης του εκπαιδευτικού περιοδικού Σημείο, µέλος της ομάδας του περιοδικού Αυτό και του περιοδικού Γραφή. Μελέτες και άρθρα του δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά Γραφή, Σημείο, Αντί και στις εφημερίδες Ελευθερία, Αυγή, Ελευθεροτυπία και Καθημερινή. Κείμενά του ανθολογήθηκαν στα σχολικά βιβλία των νέων ελληνικών. Μεταξύ άλλων έχει εκδώσει το μυθιστόρημα «Μαράν Αθά», το οποίο παρουσιάστηκε το 2009 στο θέατρο σε σκηνοθεσία του Δήμου Αβδελιώδη µε πρωταγωνίστρια τη Γιασεµή Κηλαηδόνη. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορούν τα βιβλία του «Κιλελέρ στον ήλιο μοίρα» (2010) και «Θα βοσκήσω το μαύρο» (2017).