Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές παραγωγές του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, σε συμπαραγωγή με τη Ηomemade Films και σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ένα μοναδικό κινηματογραφικό έργο που διατρέχει επτά δεκαετίες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και της πικρής εμπειρίας της εβραϊκής της κοινότητας.
Τον Ιούλιο του 2021, «Η πόλη και η πόλη» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε μια αρχική μορφή εικαστικής εγκατάστασης με τρεις οθόνες σε ταυτόχρονη προβολή στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η παραγωγή υλοποιήθηκε με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για τη δημιουργία του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνει: «Είμαστε ευτυχείς για τη συμμετοχή της ταινίας «Η πόλη και η πόλη» στο διαγωνιστικό τμήμα Encounters του Φεστιβάλ του Βερολίνου. Θα ήθελα να συγχαρώ τους δημιουργούς της Χρήστο Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα για το πρώτο πολύ σημαντικό βήμα στη διεθνή πορεία της ταινίας, τη συμμετοχή στη φετινή Μπερλινάλε. «Η πόλη και η πόλη» αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές μας αναθέσεις για το επετειακό πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για το 1821 και υλοποιήθηκε χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο της συνεργασίας μας με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και σε συμπαραγωγή με τη Ηomemade Films. Ευχόμαστε η ταινία να έχει τη διεθνή πορεία και την καταξίωση που της αξίζει».
Ο Χρήστος Πασσαλής (ομάδα blitz, Luzerner Theater κ.ά.) και ο Σύλλας Τζουμέρκας («Χώρα προέλευσης», «Η έκρηξη», «Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών») επιστρέφουν δημιουργικά στη γενέτειρά τους και συσκηνοθετούν μια ταινία κοφτερή σαν μαχαίρι, δομημένη σε έξι κεφάλαια, έναν πρόλογο και έναν επίλογο. Γυρισμένη σε μόλις 14 μέρες, με μια εξαιρετική ομάδα καλλιτεχνικών συντελεστών και πολυαγαπημένων, αλλά και πρωτοεμφανιζόμενων ηθοποιών, «Η πόλη και η πόλη» θαμπώνει τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και ταινίας-δοκιμίου.
Τη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Homemade Films, με τη συνεργασία του Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης, υπογράφει η Μαρία Δρανδάκη και την επιμέλεια ο Ορέστης Ανδρεαδάκης.
Το πολυπρόσωπο ensemble cast της ταινίας απαρτίζουν οι Βασίλης Κανάκης, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Aγγελική Παπούλια, Αργύρης Ξάφης, Νίκη Παπανδρέου, Βασίλης Καραμπούλας, Θέμις Μπαζάκα, Μαρία Φιλίνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Fritz Fenne, Jakob Leo Stark, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Άρης Αρμαγανίδης, Ζωή Σιγαλού, Μαρίνα Σιώτου, Δανάη Πριμάλη, Μιχάλης Κίμωνας, Λεονάρδος Μπατής, Βάσια Μπακάκου και πολλοί ακόμα επαγγελματίες και ερασιτέχνες ηθοποιοί.
Ο Χρήστος Πασσαλής και ο Σύλλας Τζουμέρκας σημειώνουν: «Δύο πόλεις συνυπάρχουν στο ίδιο κάδρο: η πόλη της Θεσσαλονίκης του προηγούμενου αιώνα και η πόλη όπως είναι σήμερα. Ο χώρος και ο χρόνος πλέκονται με αινιγματικό τρόπο: η χαμένη πόλη, οι αγωνιζόμενοι, ταπεινωμένοι, για πάντα χαμένοι κάτοικοί της συνυπάρχουν δίπλα στους σύγχρονους κατοίκους. Δύο ρεύματα σχηματίζονται: Το πρώτο είναι το σύγχρονο, αυτό της καθημερινότητας. Το άλλο βασίζεται στην αληθινή εμπειρία και τα σκληρά γεγονότα μιας καλά θαμμένης εποχής – μιας εποχής που άφησε πίσω της ανοιχτές πληγές, αλλά και τα ίχνη μιας χαμένης Εδέμ. Τα δύο ρεύματα, το σύγχρονο και το άλλο, συναντιούνται και συνδιαλέγονται στις ρωγμές – όπως σ’ ένα όνειρο».
Η πόλη και η πόλη υποστηρίχθηκε από το Claims Conference – The Conference of Jewish Material Claims Against Germany, το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, το Rosa Luxemburg Stiftung – Office in Greece, το ΕΚΟΜΕ, τo Kέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, το MOMus, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης.