Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγάλη αναδρομική έκθεση του Γιάννη Γαΐτη θα φιλοξενείται στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, γράφει λοιπόν ο κ. Ζιώγας ότι: «Είναι γεγονός πως το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σου, το περνάς στην επιφάνεια, καθώς αιχμαλωτίζεσαι ανάμεσα σε έγνοιες καθημερινές και ασχολίες μη ουσιώδεις. Ώσπου μια μέρα, ξαφνικά, κοκαλώνεις με αφορμή κάτι βαθύ, μεστό από νόημα, όπως π.χ. όταν βγαίνεις από το μετρό, στον σταθμό Λαρίσης: εκεί αντικρίζεις τα ανθρωπάκια του Γιάννη Γαΐτη (1923-1984), γνωστού ζωγράφου, γλύπτη και χαράκτη. Ο Γαΐτης δημιούργησε γύρω στα 4.500 έργα, έργα τα οποία μαρτυρούν την επιθυμία του καλλιτέχνη να πιστέψεις σε ένα μέλλον που ο ίδιος δεν έζησε. Αφήνοντας την τελευταία του πνοή στα 61, στις 22 Ιουλίου 1984, «το ευάλωτο ποιόν του φαντάζει ξαφνικά σαν μια δύναμη έμμεση και μη συμβατική, η απομόνωσή του σαν βαθύτερη αλληλεγγύη ή φαντασιοπληξία του σαν ο συντομότερος δρόμος που οδηγεί στην πραγματικότητα»[1].
Ο Γαΐτης έλεγε πως ο κόσμος δεν θέλει να βλέπει τον εαυτό του ως ανθρωπάκι, παρά το ότι όντως είναι. Τυποποιημένα λοιπόν ανθρωπάκια, υπάκουα, παθητικά, δίχως πρόσωπο, σαν τα τακτοποιημένα αντικείμενα στα ράφια του σούπερ μάρκετ.
Τα ανθρωπάκια του Γαΐτη από τη μια, απευθύνονται στον άνθρωπο που καταναλώνει και που αρέσκεται να αυτοπροσδιορίζεται μέσα από τα προϊόντα που καταναλώνει, κι από την άλλη, διυλίζουν την έννοια της εξατομίκευσης, η οποία ουκ ολίγες φορές στέκει ως ασφαλές άλλοθι για κάθε είδους απραξία. Ο Γαΐτης οξύνει τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη έρχεται αντιμέτωπη με την πραγματικότητα, φτάνοντας να πει: «Φροντίστε να σωθείτε. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα άλλο εγώ εκτός από αυτήν τη μαρτυρία». Ξέρει καλά πως η ζωή θα ήταν αφόρητη χωρίς τις δυνάμεις που την αρνούνται, όμως, σε αντίθεση με τη γενιά του ’30, βάζει τέλος στη νοσταλγία του παρελθόντος, κι αυτό διότι η σκέψη του, δηλαδή, «η σκέψη που υπερβαίνει και αμφισβητεί το «θέλω-να-πω» και το «θέλω-να-με-ακούσω-να-μιλώ» τίθεται ως εκείνη ακριβώς η σκέψη που δεν επαναπαύεται σε καμία αντίθεση μεταξύ του έξω και του μέσα»[2].
Η περίπτωση του Γαΐτη αφορά εκείνον τον καλλιτέχνη που ενστερνίζεται τον Κούντερα όταν ομολογεί στον Πέπλο του: «Φαντάζομαι όλο αγωνία τη μέρα που η τέχνη θα πάψει να αναζητεί το ανείπωτο και θα ξαναμπεί υπάκουα στην υπηρεσία της συλλογικής ζωής, η οποία θα απαιτεί από αυτήν να εξωραΐσει την επανάληψη και να βοηθήσει το άτομο να βουλιάξει, εν ειρήνη και αγαλλιάσει, στην ομοιομορφία της ύπαρξης»».
[1] Νόρμαν Μάνεα, ΠΕΡΙ ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΩΝ, εκδ. Άγρα
[2] Derrida, ΘΕΣΕΙΣ, εκδ. Πλέθρον
