Η συνέντευξη:
* Ποια ήταν η αφορμή για το βιβλίο «Άνθρωπος 4.0;»
- Τα τελευταία χρόνια η σκέψη να γράψω ένα βιβλίο για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση τριγύριζε συνεχώς στο μυαλό μου. Ξέρετε, λόγω της επαγγελματικής μου ενασχόλησης παρακολουθώ συστηματικά τις τεχνολογικές εξελίξεις και πιστεύω πραγματικά στη δύναμη της τεχνολογίας. Θεωρώ ότι η σοφή διαχείριση της τεχνολογικής προόδου μπορεί να αποτελέσει βασικό συστατικό για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου. Ωστόσο, παρότι η σκέψη για το βιβλίο προϋπήρχε, οι συνθήκες δεν ήταν ευνοϊκές. Αφορμή για να γράψω το «Άνθρωπος 4.0» στάθηκε η κατακόρυφη άνοδος των ψηφιακών εκθέσεων, των τηλεδιασκέψεων, της τηλεργασίας και -φυσικά- της υποχρεωτικής καραντίνας που βιώσαμε με την εξάπλωση του κορονοϊού το 2020. Μέσα σε αυτήν τη δύσκολη για όλους μας συγκυρία και με την αρωγή πολλών φίλων, επιστημόνων και συνεργατών, κατάφερα να ολοκληρώσω το βιβλίο, το οποίο αποτελεί το απαύγασμα σκέψεων, συμπερασμάτων, μελέτης και εμπειρίας. Φυσικά, το ταξίδι μου στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση ξεκίνησε πολύ πιο νωρίς και συγκεκριμένα κάπου γύρω στο 2005, όταν επισκέφτηκα τη Σουηδία και διαπίστωσα την τεράστια επίδραση που θα έχει η ρομποτική στην παγκόσμια παραγωγή. Η εξάπλωση της πανδημίας όμως ήταν μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδος για την εξέλιξη της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, καθώς πριν από αυτή είχαμε γραμμική ανάπτυξη της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, ενώ με το πέρας της Covid-19 θα έχουμε εκθετική ανάπτυξη. Όλα αυτά καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και να εντατικοποιήσουμε τον δημόσιο διάλογο γύρω από την ορθή διαχείριση και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
* Υπάρχει εξοικείωση με την έννοια της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης;
- Ο όρος «4η Βιομηχανική Επανάσταση» θεμελιώθηκε από τον Κλάους Σβαμπ, τον ιδρυτή του World Economic Forum, ο οποίος θέλοντας να τονίσει το μέγεθος της αλλαγής που επίκειται, είπε ότι η 4η Βιομηχανική Επανάσταση δεν αλλάζει το τι κάνουμε, αλλά το ποιοι είμαστε. Πράγματι, η 4η Βιομηχανική Επανάσταση θα αλλάξει τις συνθήκες της ζωής μας, τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις και θα διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο στην παγκόσμια οικονομία. Γι’ αυτό άλλωστε αποτελεί και το επίκεντρο συζητήσεων και συνεδρίων σε διεθνές επίπεδο τα τελευταία χρόνια, κάτι που δεν ισχύει στη χώρα μας. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει εξοικείωση με την έννοια της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, το οποίο ευελπιστώ να αλλάξει στο προσεχές διάστημα. Η Ελλάδα πρέπει και μπορεί να έχει έναν ενεργό ρόλο στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, διότι η πληροφορική και η τεχνολογία εν γένει δημιουργεί αναπτυξιακές προοπτικές για χώρες με μικρές παραγωγικές δυνατότητες.
* Είμαστε έτοιμοι για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση;
- Βρισκόμαστε σε μία αρχική φάση της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης κατά την οποία θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο σπόρος της μπολιάζεται τώρα και εμείς θα δρέψουμε τους καρπούς της σε μερικά χρόνια. Πρόκειται για μία μακράς διάρκειας διαδικασία που θα αλλάξει πολλά και κυρίως τον ίδιο τον άνθρωπο μέσω της ανάπτυξης της τεχνολογίας. Και ακριβώς επειδή αφορά την τεχνολογία, κάποιοι είναι περισσότερο έτοιμοι και κάποιοι λιγότερο. Υπάρχουν δηλαδή οι ψηφιακοί μετανάστες και οι ψηφιακοί ιθαγενείς. Οι ψηφιακοί μετανάστες είμαστε όσοι γεννηθήκαμε τη δεκαετία του ’70, του ’80 και του ’90, δηλαδή οι γενιές Χ και Υ, οι οποίοι μεγαλώσαμε σε έναν φυσικό κόσμο, γνωρίσαμε στη συνέχεια τον ψηφιακό και εγκατασταθήκαμε ως μετανάστες στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Από την άλλη πλευρά, οι επόμενες γενιές γεννήθηκαν μέσα στις τεχνολογικές εξελίξεις και τις αντιμετωπίζουν ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς τους, και όχι ως μία αλλαγή στην οποία πρέπει να προσαρμοστούν, όπως οι ψηφιακοί μετανάστες. Η σημαντική αυτή διαφορά διαμορφώνει και ένα διαφορετικό επίπεδο ετοιμότητας με αποτέλεσμα οι ψηφιακοί ιθαγενείς να είναι πιο έτοιμοι για τις επερχόμενες αλλαγές της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης απ’ ό,τι οι ψηφιακοί μετανάστες.
* Στο βιβλίο σας σημειώνετε πως πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στο κομμάτι του ανθρώπου και της χρήσης της τεχνολογίας. Να μην απορροφηθούμε εντελώς από αυτήν. Ποιοι οι κίνδυνοι για όσους στραφούν εξ ολοκλήρου προς την τεχνολογία;
- Οι κίνδυνοι από την υπέρμετρη και ανεξέλεγκτη χρήση της τεχνολογίας είναι δεδομένοι. Ιδιαίτερα για τις νέες ηλικίες, η εξάρτηση από το κινητό και τον υπολογιστή δείχνει να είναι συνεχώς αυξανόμενη, γεγονός που εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Θυμάμαι όταν ήμασταν παιδιά, μας απαγόρευαν να βγούμε να παίξουμε με τους φίλους μας ή να φάμε σοκολάτα ως τιμωρία, πλέον η αντίστοιχη τιμωρία είναι το παιδί να στερηθεί το κινητό του. Επομένως ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία εξάρτηση και ως γνωστόν η εξάρτηση, δεν οδηγεί ποτέ σε καλό. Το ζητούμενο είναι να μην υπάρχει εξάρτηση αλλά στοχευμένη χρήση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Φυσικά οι κίνδυνοι δεν είναι μόνο αυτοί και δεν εντοπίζονται μόνο στους νέους. Υπάρχουν πολλοί θιασώτες των νέων τεχνολογιών, οι οποίοι βλέπουν μόνο τα θετικά σημεία των νέων τεχνολογιών, με αποτέλεσμα να τις θεοποιούν και να αποκλίνουν από τις αρχές και τις αξίες των ανθρώπων. Αυτοί ονομάζονται μετανθρωπιστές και εντοπίζονται κατά κύριο λόγο στη Σίλικον Βάλεϊ των ΗΠΑ. Σε αντίθεση με την προσέγγισή τους, θα πρέπει να αναγνωρίζουμε τα αρνητικά σημεία και τις αδυναμίες των νέων τεχνολογιών, ώστε να είμαστε σε θέση να τις διαχειριστούμε βέλτιστα και να μην ξεφεύγουμε από τον στόχο μας, ο οποίος είναι η βελτίωση του επιπέδου ζωής των ανθρώπων.
* Ποιο το μεγαλύτερο στοίχημα της 4ης Βιομηχανικής Επανάσταση;
- Το μεγάλο στοίχημα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης είναι η πρόοδος και η ποιοτική βιωσιμότητα της ανθρωπότητας, κάτι που για να γίνει πραγματικότητα πρέπει ολόκληρος ο κόσμος να επιχειρήσει βήματα προς τα εμπρός. Απαραίτητο στοιχείο για να κερδίσουμε το στοίχημα αυτό είναι η σοφή διαχείριση της γνώσης, δηλαδή να μπορούμε να διακρίνουμε τη φωτεινή από τη σκοτεινή πλευρά της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η φωτεινή υποδεικνύει την εποικοδομητική ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών που στόχο έχουν τη βελτίωση της ζωής του ανθρώπου, ενώ η σκοτεινή πλευρά υποδεικνύει την καταστροφική τροχιά που δύναται να πάρει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση, αν οι νέες τεχνολογίες αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα και με αποκλειστικό σκοπό την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Κυρίαρχος στόχος της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης θα πρέπει να είναι η βελτίωση του επιπέδου της ζωής των ανθρώπων σε τέτοιον βαθμό, ώστε να μετονομαστεί σε Ανθρωπιστική Επανάσταση.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Οι Εκδόσεις Κλειδάριθμος σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχάνων, το Ινστιτούτο Επιχειρηματικού Μέλλοντος (Business Future Institute), το Μητροπολιτικό Κολλέγιο και το Βιβλιοχαρτοπωλείο Άνεμος, διοργανώνουν την παρουσίαση του βιβλίου του Δημήτρη Λακασά, σε επιμέλεια Δημήτρη Γούλια, με τίτλο «Άνθρωπος 4.0», αύριο Τρίτη 2 Νοεμβρίου στις 7.30 το απόγευμα στο ξενοδοχείο Divani Palace Larissa.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:
-Κώστας Αγοραστός, περιφερειάρχης Θεσσαλίας, αν. καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
- Αχιλλέας Νταβέλης, πρόεδρος ΣΘΕΒ.
- Κυριάκος Λουφάκης, πρόεδρος Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας (διαδικτυακά).
- Βασίλης Γερογιάννης, καθηγητής, πρόεδρος του Τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
- Νικόλαος Παπαγεωργίου, πρόεδρος ΤΕΕ-ΤΚΔΘ.
- Έλενα Μπάρδα, ακαδημαϊκή διευθύντρια Μητροπολιτικού Κολλεγίου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια.
- Δημήτρης Λακασάς, CEO Olympia Electronics, συγγραφέας.
- Δημήτρης Γούλιας, οικονομικός αναλυτής ΣΕΒΕ.
Χαιρετισμό θα απευθύνουν οι:
- Γιάννης Φαλδαμής, Εκδόσεις Κλειδάριθμος (διαδικτυακά).
- Απόστολος Καλογιάννης, δήμαρχος Λάρισας.
- Σωτήρης Γιανακκόπουλος, πρόεδρος Επιμελητηρίου Λάρισας.
- Ηλίας Κοτσιμπογεώργος, πρόεδρος Οικονομικού Επιμελητηρίου Θεσσαλίας.
- Τάσος Γούσιος, ιδρυτικό μέλος Business Future Institute.
Την εκδήλωση θα συντονίζει η γενική διευθύντρια του ΣΘΕΒ κ. Έλενα Καματέρη.Η συμμετοχή στην εκδήλωση θα γίνεται με κράτηση στη φόρμα https://forms.gle/hsCCEoKgShFHx46d8. Θα τηρηθούν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προφύλαξης από την Covid-19.
