Συνέντευξη στον Θανάση Αραμπατζή
«Ο ρατσισμός δηλητηριάζει τις κοινωνίες από τότε που ο Νεάτερνταλ συνάντησε τον homo sapiens. Η διαφορετικότητα φοβίζει. …Η πολυπολιτισμικότητα είναι αυτή που έχει αναπτύξει πολιτισμούς γιατί όταν ένας πολιτισμός συναντά κάποιον άλλον γεννιέται μία καινούργια ιδέα. Η πολυπολιτισμικότητα στη γερασμένη Ευρώπη θα μπορούσε να είναι η λύση στο δημογραφικό της» τονίζει σήμερα στην «Ε» ο Αιμίλιος Χειλάκης, με αφορμή την παράσταση «Οθέλλος» που θα παρουσιαστεί αύριο και μεθαύριο το βράδυ στο Κηποθέατρο Αλκαζάρ. Ο δημοφιλής ηθοποιός που ενσαρκώνει τον Ιάγο δίπλα στον Οθέλλο του Γιάννη Μπέζου, στη συνέντευξή του μιλάει για το «μουδιασμένο» κοινό μετά τον ενάμιση χρόνο αποχής, τους αρνητές των εμβολίων για τον κορονοϊό που κάνουν συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα, το γιατί επέλεξαν να ανεβάσουν Σαίξπηρ και συγκεκριμένα «ΟΘέλλο», αλλά και απαντά στην ερώτηση «αν το κακό θα θριαμβεύει πάντα». Λέει χαρακτηριστικά δε ο Αιμίλιος Χειλάκης ότι «Θα θριαμβεύει πάντα σε μία κοινωνία που είναι έτοιμη να διαιρεθεί, θα θριαμβεύει πάντα αυτός που θέλει να καταστρέψει τα πράγματα όπως εν προκειμένω ο Ιάγος. …Στη διαίρεση αυτό που μας ενώνει είναι η ομόνοια και η σύμπνοια, τα οποία δεν έχουμε και είμαστε ευκολοδιαίρετοι».
*Πώς είναι η επαφή με το κοινό μετά από έναν χρόνο αποχής;
-Είναι όπως περιμέναμε, υπάρχει προσμονή και από τα δύο μέρη για αυτή τη συνάντηση, και από μας φυσικά αλλά και από το κοινό για να παρευρεθεί σε μέρη -που άκουσον άκουσον- έχουν βαφτιστεί ως μη απαραίτητες δομές. Είναι παρόντες για να ακούσουν μεγάλες ιστορίες και αυτή είναι η δουλειά η δική μας να τους φέρουμε σε επαφή με μεγάλα κείμενα.
ΜΟΥΔΙΑΣΜΕΝΟ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
*Είναι μουδιασμένο το κοινό;
-Ναι είναι. Το κοινό είναι μουδιασμένο, είναι οργισμένο, έχει θυμό. Εμείς είμαστε πάντα συνεπείς σε σχέση με τη χωρητικότητα που μας δίνεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και από το Υπουργείο Υγείας, αλλά ο κόσμος δεν το ακολουθεί είτε επειδή στριμώχνεται είτε μπαίνει μέσα κι αν δεν δει απόσταση δύο μέτρων δεν θέλει να καθίσει. Επειτα είναι κι αυτή η πολυγλωσσία που κάθε μέρα αλλάζουν τα πράγματα...
*Αυτό πώς το αντιμετωπίζετε;
-Το αντιμετωπίζω όπως ο κάθε ένας Έλληνας πολίτης. Είμαι και εγώ θυμωμένος, είμαι και εγώ οργισμένος. Απλά πρέπει να περάσουμε κάποια στιγμή από τη φάση της άρνησης στη φάση της αποδοχής, ότι τα πράγματα συμβαίνουν και θα πρέπει εμείς οι ίδιοι να αναλάβουμε να σταματήσει η εξάπλωση του ιού. Τα ανοσιακά μας εργαλεία είναι ελάχιστα και πρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε. Όταν βλέπεις στο Σύνταγμα αρνητές ανοσιακών εργαλείων πραγματικά σταματάει το μυαλό. Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω τι σκέφτονται. Δεν μπορώ να καταλάβω αφού δεν θες το εμβόλιο φόρα τουλάχιστον μάσκα.
Ξαφνικά οι αρνητές του εμβολιασμού έχουν γίνει αρνητές του ιού. Πρέπει να καταλάβει ο κόσμος ότι το ένθεο και το ένθρησκο είναι απόλυτα σεβαστό, αλλά πρέπει να ξέρουμε ότι αυτό μας φέρνει πρώτα απ’ όλα σε επαφή όχι με κάτι υψηλότερο αλλά με το μέσα μας καταρχήν και με το κοινωνικό σύνολο. Δεν θα σε σώσει κανένας θεός από αυτό που έρχεται και επελαύνει.
ΓΙΑΤΙ ΤΟΝ ΟΘΕΛΛΟ
*Γιατί επιλέξατε τον Οθέλλο;
-Καταρχήν πρέπει να το πούμε ότι ο Οθέλλος δεν είναι τραγωδία της ζήλιας, είναι τραγωδία του Ξένου. Ετσι το έχουμε δει εμείς και έτσι το σπουδάσαμε. Προσπαθούμε να ανακαλύψουμε γιατί τόσο εύκολα οι χαρακτήρες διαβάλλονται από έναν διαβολέα της τάξεως του Ιάγου. Είμαστε απολύτως σίγουροι πια ότι ήταν απολύτως έτοιμοι να τους συμβεί το κακό. Ο Οθέλλος είχε την έλλειψη μέσα του ότι ενώ είναι ο μεγαλύτερος στρατηγός της Βενετίας δεν είναι λευκός. Θα ήθελε πάρα πολύ να είναι και λευκός να μπορεί να ανήκει εκεί που ουσιαστικά υπηρετεί.
Αλλά επειδή δεν τον δεχτήκανε ποτέ, τουλάχιστον προσπάθησε να μπει -αυτό που λέμε για πλάκα- σώγαμπρος στους λευκούς. Αυτό το πλήρωσε πολύ άσχημα γιατί ένας άνθρωπος που τον ζήλευε για την ικανότητά του τη στρατιωτική, τον χτύπησε σ’ αυτή του την αδυναμία, ο Ιάγος.
*Ο ρατσισμός δηλητηριάζει τις κοινωνίες από την εποχή που έγραψε ο Σαίξπηρ τον “Οθέλλο”, το 1603…
-Ο ρατσισμός δηλητηριάζει τις κοινωνίες από τότε που ο Νεάτερνταλ συνάντησε τον Homo sapiens. Η διαφορετικότητα φοβίζει. Η διαφορετικότητα είναι μη διαχειρίσιμη για αυτούς οι οποίοι είναι τεμπέληδες, για αυτούς που δεν μπορούν να βάλουν το μυαλό τους να δουλέψει. Η πολυπολιτισμικότητα όμως είναι αυτή που ουσιαστικά έχει κάνει τον κόσμο να κινείται, είναι αυτή που έχει φέρει τις αλλαγές στο σώμα του ανθρώπου τα τελευταία 200 χιλιάδες χρόνια και έχουμε φτάσει στον σύγχρονο άνθρωπο. Η πολυπολιτισμικότητα είναι αυτή που έχει αναπτύξει πολιτισμούς γιατί όταν ένας πολιτισμός συναντά κάποιον άλλον γεννιέται μία καινούργια ιδέα. Η πολυπολιτισμικότητα στη γερασμένη Ευρώπη θα μπορούσε να είναι η λύση στο δημογραφικό της. Είναι πολύ κακή η περίοδος για να μιλάς για το διαφορετικό, ή να θυμίζεις τα απολύτως αυτονόητα. Το μίσος είναι παρόν αυτό τον καιρό και πρέπει να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει. Έχουμε ξεχάσει να είμαστε άνθρωποι που έχουν συνυπάρξει με ανθρώπους. Εχουμε διαγράψει φιλίες, έχουμε διαγράψει συγγένειες γιατί προσπαθεί να κρατηθεί ο καθένας από τα μαλλιά του γιατί πνιγόμαστε. Για αυτό έχουμε μεγάλο πρόβλημα σαν κοινωνία γιατί δεν έχουμε μάθει να τείνουμε χείρα βοηθείας και ούτε να δεχόμαστε βέβαια.
ΕΙΜΑΣΤΕ «ΕΥΚΟΛΟΔΙΑΙΡΕΤΟΙ»
*Το κακό θα θριαμβεύει πάντα;
-Θα θριαμβεύει πάντα σε μία κοινωνία που είναι έτοιμη να διαιρεθεί, θα θριαμβεύει πάντα αυτός που θέλει να καταστρέψει τα πράγματα. Αν θέλω να δρέψω τους καρπούς όλου του οπωρώνα σου θα σε διαλύσω και θα συνεχίσω το καταστροφικό μου έργο. Θα διαιρέσω και θα βασιλέψω, ουσιαστικά αυτό κάνει ο Ιάγος.
Στη διαίρεση αυτό που μας ενώνει είναι η ομόνοια και η σύμπνοια, τα οποία δεν έχουμε και είμαστε ευκολοδιαίρετοι.
