«...Η ζωή του ανθρώπου κινείται γύρω από το δίλημμα ασφάλεια ή ελευθερία. Ο καθένας μας, είτε το συνειδητοποιεί, είτε όχι, παιδεύεται μια ζωή ουσιαστικά μ’ αυτό το δίλημμα, σε κάθε λογής αποφάσεις» αναφέρει σήμερα σε συνέντευξή της στην «Ε» η Λαρισαία δικηγόρος και συγγραφέας Μαριάνθη Νταφούλη. Η κ. Νταφούλη, με αφορμή την παρουσίαση του πρώτου της βιβλίου με τίτλο «Ίκλι Αβρίκ» αύριο Παρασκευή και ώρα 8.30 μ.μ. στο ανοιχτό θέατρο «Θάλασσα» στη θέση «Πλατανιά» στη Βελίκα Ν. Λάρισας, στη συνέντευξή της μιλάει για το τι την ώθησε να γράψει το βιβλίο, τι σημαίνει ο τίτλος του βιβλίου και γιατί τον επέλεξε, τι σημαίνει απόδραση για την ίδια, τον τριπλό ρόλο της ως μητέρα, νομικός και συγγραφέας, αλλά και για τα παιδικά της χρόνια στον Πλατύκαμπο. Η συγγραφέας μιλώντας για τη Λάρισα αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «Η Λάρισα, ακόμη και τώρα που ζω στην Αθήνα πάνω από 20 χρόνια κι έχω ταξιδέψει σε όλα τα σημεία του ορίζοντα, εξακολουθεί να μου προκαλεί δέος, χωρίς να υπερβάλω, με τη ζωντάνια που έχει. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι Λαρισαίοι επιστρέφουν στη Λάρισα μετά τις σπουδές τους».
*Κυρία Νταφούλη, θέλετε να μας μιλήσετε για το πρώτο σας βιβλίο, το «Ίκλι Αβρίκ»;
-Είμαι ενθουσιασμένη μ’ αυτό απ’ τη στιγμή που έγραψα την πρώτη γραμμή και τώρα ακόμη περισσότερο. Διάβασα πολύ για τους Ρομά, έψαξα παλιές εφημερίδες και είδα ντοκιμαντέρ για τις ιστορικές αναφορές που υπάρχουν στο βιβλίο, περπάτησα ξανά και ξανά σε γειτονιές που δεν γνώριζα, όπως στη Δραπετσώνα που είναι μαζί με τον κάμπο οι χώροι εξέλιξης της πλοκής του βιβλίου. Σ’ αυτήν τη διαδρομή γνώρισα όμορφους ανθρώπους και δέθηκα μαζί τους. Και τώρα που - χάρη στον Μωβ Σκίουρο, τον εκδοτικό μου οίκο - το βιβλίο βρήκε δρόμο προς τους αναγνώστες, είμαι ακόμα πιο ενθουσιασμένη, γιατί με αφορμή αυτό ξαναδένομαι με παλιούς φίλους και γνωστούς και γνωρίζω καινούριους ανθρώπους που νιώθω ότι τους ξέρω από καιρό, όπως τον Θάνο, τη Χρυσούλα, τον π. Παύλο, τον Φώτη, που μαζί με τον Βασίλη και την Κρυσταλλία, που όντως ξέρω από παλιά, θα «μιλήσουν» ο καθένας με τον τρόπο του για το βιβλίο αύριο.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ή ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ;
*Ποιο ήταν το ερέθισμά σας για να γράψετε το βιβλίο;
-Είχα πάντα τη σκέψη ότι η ζωή του ανθρώπου κινείται γύρω από το δίλημμα ασφάλεια ή ελευθερία. Και νομίζω ότι ο καθένας μας, είτε το συνειδητοποιεί είτε όχι, παιδεύεται μια ζωή ουσιαστικά μ’ αυτό το δίλημμα, σε κάθε λογής αποφάσεις. Ακόμη κι όταν πρόκειται για μια τόσο απλή απόφαση όσο το αν θα πάρεις μαζί σου ομπρέλα μια συννεφιασμένη μέρα. Αναφέρεται σ’ ένα σημείο του βιβλίου: «Αυτοί οι φόβοι που δεν εκπληρώνονται και τους κουβαλάς μαζί σου τόσο καιρό, είναι αφόρητο βάρος, σαν μια ομπρέλα που σου βαραίνει την τσάντα μια συννεφιασμένη μέρα που τελικά δεν έβρεξε». Αυτό το δίλημμα μεταξύ ασφάλειας κι ελευθερίας κι οι δικοί μου φόβοι, που έπρεπε να ξεπεράσω, ήταν το ερέθισμα για να γράψω αυτό το βιβλίο.
*Είναι ένα βιβλίο αποδράσεων; Εξού και το «Βγες έξω» που σημαίνει το «Ίκλι Αβρίκ» του τίτλου στα ρομανί (τσιγγάνικα);
-Ακριβώς, είναι ένα βιβλίο αποδράσεων. Με την κυριολεκτική και τη μεταφορική έννοια. Το βιβλίο αναφέρεται σε ιστορικές αποδράσεις πολιτικών κρατουμένων από τα κελιά τους, στην απόδραση μιας πόρνης από τους οίκους ανοχής των Βούρλων, στον μύθο της Λίλιθ που, πριν την Εύα, έφυγε απ’ τον παράδεισο αναζητώντας τη γνώση.
Όλα αυτά συνδέονται, μέσα από μια κυκλική αφήγηση που κινείται μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος και μέσα από μια ιστορία έρωτα, με την απόδραση των ηρώων του βιβλίου από τους φόβους, τις ψευδαισθήσεις και τις προκαταλήψεις τους.
ΝΑ ΜΗΝ ΖΟΥΜΕ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΤΙΚΑ
*«Άμα το σκάει άνθρωπος πολύ το χαίρομαι. Όχι μόνο άμα το σκάει από φυλακή. Απ’ όπου κι αν το σκάει. Άμα το σκας, πάει να πει φυλακή ήταν εκεί που ήσουν», λέει η γιαγιά Ευδοκία σε κάποιο σημείο, εσείς με το βιβλίο αυτό το σκάσατε από την καθημερινότητά σας; Τι σημαίνει απόδραση για σας;
-Απόδραση για μένα είναι να δίνεις στον εαυτό σου χρόνο να σκεφτεί, γιατί πολύ συχνά ο ρυθμός της ζωής μάς παρασύρει και καταλήγουμε να ζούμε διεκπεραιωτικά. Ταξιδεύω με κάθε ευκαιρία και προς οποιονδήποτε προορισμό, χορεύω, ανεβαίνω στα βουνά, κολυμπάω και τον χειμώνα και περπατάω 1 με 2 ώρες στην Αθήνα, όπου ζω, για να πάω στη δουλειά μου. Κι όλα αυτά όχι επειδή είμαι αθλητικός τύπος, αλλά γιατί όταν κάνω αυτές τις δραστηριότητες έχω χρόνο να σκέφτομαι.
Αυτές τις σκέψεις που έκανα κολυμπώντας, ταξιδεύοντας, περπατώντας, τις έβαλα σε μια σειρά γράφοντας αυτό το βιβλίο. Νομίζω ότι δεν το έσκασα απ’ την καθημερινότητά μου μ’ αυτό το βιβλίο, απλώς την έκανα καλύτερη.
*Πόσο εύκολο είναι να αφήνετε στην άκρη τα δικόγραφα, τις οικογενειακές ανάγκες και να ασχολείστε με τη συγγραφή ενός βιβλίου;
-Ούτε δύσκολο, ούτε εύκολο. Απλά το απολαμβάνω. Και το να αφήνεις χώρο στην προσωπική σου απόλαυση, έχω την αίσθηση ότι σε κάνει κάπως καλύτερο σε όλα τα υπόλοιπα γιατί είσαι ικανοποιημένος άνθρωπος.
*Είστε ταυτόχρονα δικηγόρος και (τώρα) συγγραφέας. Πόσο δύσκολος είναι ο συνδυασμός και πού πέφτει το κύριο βάρος;
-Το κύριο βάρος πέφτει στα παιδιά μου, όποιος κι αν είναι ο πιθανός συνδυασμός των άλλων δραστηριοτήτων μου. Για να κάνω όλα όσα με γοητεύουν, αισθάνομαι ότι δεν φτάνει μια ζωή κι έτσι αναπόφευκτα κόβω απ’ τον ύπνο μου. Και μέσα σ’ αυτά που με γοητεύουν είναι και η δουλειά μου ως δικηγόρος και νομικός σύμβουλος, όσο απαιτητική κι αν είναι.
ΠΟΛΛΕΣ ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
*Η καταγωγή σας είναι από τον Πλατύκαμπο, οι διηγήσεις της ηρωίδας δε είναι για ένα καμποχώρι, πόσο τα δικά σας βιώματα και οι αλήθειες σας κρύβονται στο βιβλίο;
-Οι εικόνες της παιδικής μας ηλικίας «γράφουν» πάνω μας μ’ έναν ανεξίτηλο τρόπο και σ’ αυτές πιστεύω ότι ανατρέχουμε σε όλη την ενήλικη ζωή μας. Στο «Ίκλι Αβρίκ» υπάρχουν πολλές τέτοιες εικόνες, εικόνες του κάμπου, όπως το πλέξιμο των σκόρδων, το μάζεμα του βαμβακιού με το χέρι, το κάψιμο των καλαμιών, αλλά και ήχοι του κάμπου, ήχοι απ’ το μαλκότσι, τα τριζόνια και τα βατράχια. Δεν γράφουμε όμως την προσωπική μας ιστορία, γιατί αυτή μάλλον δεν ενδιαφέρει κανέναν, εκτός ίσως από 5-10 δικούς μας ανθρώπους. Θέλω να πω ότι σε κάθε έργο τέχνης υπάρχουν αυτοβιογραφικές αναφορές αναπόφευκτα, το ζήτημα όμως είναι πώς θα πλάσεις έναν μύθο που θα αφορά και άλλους ανθρώπους για να μοιραστείς τελικά τις σκέψεις σου ως συγγραφέας. Η αλήθεια μου λοιπόν κρύβεται κάτω από κάθε λέξη του βιβλίου, αλλά δεν έχει να κάνει τόσο με τα βιώματά μου, όσο με την κοσμοθεωρία μου.
*Επιλέξατε να παρουσιάσετε το βιβλίο σας στη Βελίκα. Γιατί; Τι σημαίνει αυτό το μέρος για σας;
-Παρόλο που δεν ζω στη Λάρισα από τα 18 μου, και είμαι ήδη 44, όλα αυτά τα χρόνια περνάω τα καλοκαίρια μου στη Βελίκα παλιότερα και τώρα στη Σωτηρίτσα, χωρίς καν να έχω σπίτι εκεί. Σ’ αυτό το μέρος ξεκουράζομαι, συγκεντρώνομαι και νιώθω να είμαι απόλυτα ο εαυτός μου. Οπότε ήταν πολύ λογικό για μένα η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου να γίνει εκεί.
ΜΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΔΕΟΣ Η ΛΑΡΙΣΑ
*Τι θυμάστε από τα παιδικά σας χρόνια στη Λάρισα και τον Πλατύκαμπο; Τα επισκέπτεστε τώρα, διαπιστώνετε αλλαγές;
-Λίγα χρόνια έζησα στη Λάρισα, τα περισσότερα τα έζησα στον Πλατύκαμπο και θυμάμαι τη Λάρισα ως τη μεγάλη πόλη δίπλα. Μου προκαλούσε σχεδόν δέος όταν ήμουν μικρή, γιατί αισθανόμουν, κι ακόμη αισθάνομαι, παιδί του χωριού. Στην εφηβεία, ζήλευα τα παιδιά της πόλης για τις δυνατότητες που πίστευα ότι είχαν. Στην ενήλικη ζωή μου κατάλαβα ότι είναι μεγάλη «προίκα» να έχεις μεγαλώσει στην κυριολεξία έξω. Ο Πλατύκαμπος, όταν ήμουν παιδί, ήταν χωριό, είχε τη δική του κοινωνική ζωή, κάθε Πέμπτη και Κυριακή, ειδικά το καλοκαίρι, όλοι έβγαιναν στην πλατεία, παίζαμε όλη μέρα έξω, πολλοί δρόμοι ήταν ακόμη χωματόδρομοι. Σήμερα, κι επιστρέφω συνεχώς στον τόπο μου, βλέπω ότι έχει εξελιχθεί σ’ ένα προάστιο της Λάρισας, με πολύ καλή ποιότητα ζωής, με πολλές ευκολίες. Η Λάρισα, ακόμη και τώρα που ζω στην Αθήνα πάνω από 20 χρόνια κι έχω ταξιδέψει σε όλα τα σημεία του ορίζοντα, εξακολουθεί να μου προκαλεί δέος, χωρίς να υπερβάλω, με τη ζωντάνια που έχει. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι Λαρισαίοι επιστρέφουν στη Λάρισα μετά τις σπουδές τους.
Συνέντευξη στον Θανάση Αραμπατζή
Νίκος Ντάγκας: Να εξερευνήσουμε νέα μονοπάτια...
Για το βιβλίο, αλλά και για τον πολιτισμό στον Δήμο Αγιάς γενικότερα, μίλησε στην «Ε» και ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού Νίκος Ντάγκας. Ο κ. Ντάγκας σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «Ο Δήμος Αγιάς στηρίζει τις δράσεις που δημιουργούν το πλαίσιο για έναν κοινωνικό διάλογο και δίνουν την ευκαιρία να συναντηθούμε, να ξαναγνωριστούμε, να ανταλλάξουμε απόψεις και προβληματισμούς, να μοιραστούμε σκέψεις και απορίες, ειδικά σήμερα που, λόγω των συνθηκών, ζούμε μια πρωτόγνωρη κοινωνική απομόνωση και μαζί μια βαθιά οικονομική κρίση. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, στην προσπάθειά μας για σύνθεση του πολιτισμού και του τουρισμού στην περιοχή μας και για εξερεύνηση νέων μονοπατιών, να μας αφήσει αδιάφορους μια αφήγηση για «δραπέτες», μια ιστορία για την απόδραση από τους φόβους και τις προκαταλήψεις. Η συγγραφέας μέσα από αυτό το βιβλίο αγγίζει συναισθήματα και δημιουργεί δρόμους αναζήτησης, κάτι που χαρίζει απλόχερα σε κάθε συνομιλητή της, σε κάθε συντροφιά».
