Πάμε θέατρο για να ακούσουμε ιστορίες που θα μας συγκινήσουν και θα ενεργοποιήσουν τη φαντασία μας, ιστορίες που θα μας γεννήσουν ερωτήματα για την ίδια μας την ύπαρξη. Το θέατρο καταπιάνεται ως επί το πλείστον με τον έρωτα, τον θάνατο και την εξουσία. Οι ηθοποιοί λοιπόν, καλούμε το κοινό σε ένα ιδιότυπο ραντεβού, σε συγκεκριμένη ημέρα, ώρα και τοποθεσία με σκοπό να του αφηγηθούμε αυτές τις ιστορίες, να τις μοιραστούμε, να τις κοινωνήσουμε. Ψεύτικες ιστορίες, που το κοινό πρέπει να πιστέψει και η δουλειά μας, ως ηθοποιοί, είναι να τις «ντύσουμε» με όσο το δυνατόν περισσότερες αλήθειες (μας). Και εκεί το σώμα παίζει καθοριστικό ρόλο. Το στόμα λέει συνέχεια ψέματα, το σώμα όμως ποτέ.
Ο ηθοποιός πρέπει να είναι πολύ καλός κλέφτης και πολύ καλός μάγος. Ως τέτοιος λοιπόν, πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση, ενεργοποιώντας κάθε δυνατή κίνηση του σώματός του. Αν σκεφτούμε ένα ζώο θηρευτή λίγο πριν επιτεθεί στο θήραμά του. Υπάρχει ένας χρόνος που πριν επιτεθεί, ζυγίζει το θήραμα, παρατηρεί τις αδυναμίες του και το περιβάλλον και οργανώνει την επίθεσή του ώστε να είναι αποτελεσματική. Σε μία παρόμοια κατάσταση βρίσκεται και ο ηθοποιός όταν εκτελεί τις δράσεις του πάνω στη σκηνή.
Ζυγίζει τους στόχους του, παρατηρεί και μελετάει τα εμπόδια που καλείται να αντιμετωπίσει ώστε να τους πετύχει και πυκνώνει τον χώρο και τον χρόνο. Αυτό απαιτεί ένα ενεργοποιημένο σώμα σε κατάσταση εγρήγορσης. Στη συνέχεια καλείται να επαναλάβει με ακρίβεια όλη αυτήν τη διαδικασία ξανά και ξανά σαν να είναι η πρώτη φορά.
Η στιγμή της μεταμόρφωσης του δρώντος προσώπου επί σκηνής είναι ένας συνδυασμός τεχνικής, εκπαίδευσης και μύησης. Στις παραστάσεις, καλούμε τον κόσμο όχι για να του πούμε την αλήθεια αλλά για να μοιραστούμε ερωτήματα και να αναρωτηθούμε όλοι μαζί. Ως ηθοποιοί εκπαιδευόμαστε και μαθαίνουμε τεχνικές ώστε να θέσουμε ερωτήσεις με έναν τρόπο αρχέγονο, φυσιολογικό, ξεχασμένο. Ο ηθοποιός δεν είναι φως, δεν είναι σωτήρας, είναι άνθρωπος. Ένας άνθρωπος εκπαιδευμένος να «κλέβει» συμπεριφορές, να μαγεύει και να αναπαριστά συμβάντα της ίδιας της ζωής, τοποθετημένα σε άλλους χρόνους και χώρους, σε στιγμές πυκνές και με βαθιές ανάσες.
Ζούμε σε έναν κόσμο, ο οποίος κινείται με απίστευτες ταχύτητες. Σε αυτόν τον κόσμο, το να σταθείς και να πεις μία ιστορία απαιτεί τεράστια πειθαρχία και ενέργεια. Η τεχνολογία έχει μπει σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής, οι πληροφορίες διαδίδονται ταχύτατα, οι φυσικές μας ανάγκες έχουν αντικατασταθεί με τεχνητές και έχει κυριαρχήσει πλέον το χρήμα ως ο θεός των πάντων, ως η λύση σε κάθε μας πρόβλημα.
Στο θέατρο λοιπόν, εμείς οι καλλιτέχνες και εμείς όλοι/ες ως κοινό έχουμε υποχρέωση να διατηρήσουμε αυτό το ακαταμάχητο πνεύμα της παράστασης, να μαγευτούμε, να αναρωτηθούμε και να συγκινηθούμε. Να εστιάσουμε στις ανθρώπινες σχέσεις και να ορίσουμε από την αρχή έννοιες αρχέγονες όπως αυτή της συνύπαρξης, της αμφισβήτησης, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης.
Του Ηρακλή Τζαφέτα
* Ο Ηρακλής Τζαφέτας είναι ηθοποιός του Θεσσαλικού Θεάτρου και ιδρυτής του Θεατρικού Εργαστηρίου «+ΠΛΗΝ»
