Η Μονή ιδρύθηκε και οργανώθηκε από τον οσιομάρτυρα Άγιο Δαμιανό, τον εν Κισσάβω, το 1550 περίπου. Αφού ο Άγιος Δαμιανός εγκαταστάθηκε ως ασκητής στο όρος Κίσσαβος συνάχθηκαν γύρω του κάποιοι μοναχοί για τους οποίους έκτισε το Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου αξιοποιώντας και παλαιότερα κτίσματα του 10ου αιώνα που ανήκαν στο γνωστό «Όρος των Κελλίων». Λειτούργησε μέχρι το 1897 μ.Χ., οπότε καταστράφηκε από τους Τούρκους και διαλύθηκε ως καθίδρυμα το 1900 περίπου.
Το 1980 ανασυστάθηκε από ομάδα μοναχών που προσπάθησαν να αναστηλώσουν χωρίς επιτυχία και εγκατέλειψαν.
Το 2004 μετατράπηκε σε γυναικεία Μονή με ενέργειες της σημερινής μοναστικής αδελφότητας, η οποία εγκαταστάθηκε το 2000 με τις ευλογίες του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αγιάς κ. Ιγνατίου.
Το 2005 εκπονήθηκε μελέτη για την Αναστήλωση της Παλαιάς Μονής από την κ. Θεοχαρίδου και τον Οκτώβριο του 2016 άρχισε η αναστήλωση, η οποία έχει μερικώς, αλλά επαρκώς ολοκληρωθεί.
Η Μονή, κατά τα παραδοσιακά πρότυπα αναπτύσσεται γύρω από το Καθολικό, το αφιερωμένο στον Τίμιο Πρόδρομο. Ο Ναός είναι μια απλή βασιλική με δίρριχτη στέγη και το εσωτερικό του κοσμείται με αξιόλογες και πρωτότυπες νωπογραφίες. Περιμετρικά του Ναού βρίσκονταν τα κελλιά των μοναχών, τα εργαστήρια και οι βοηθητικοί χώροι, χώρος υποδοχής των προσκυνητών, καθώς και ένα παρεκκλήσιο του Αγίου Δημητρίου.
Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν οι:
- Σταυρούλα Σδρόλια, δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας, προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας, με θέμα: «Η μονή Προδρόμου Ανατολής και η σημασία της για την τέχνη του 16ου αιώνα».
- Ελένη Τσιμπίδα, δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων, με θέμα: «Εικονογραφικοί κύκλοι στον εντοίχιο διάκοσμο του καθολικού της μονής Προδρόμου Ανατολής».
-Ρίζος Κομήτσας, πρώην δήμαρχος, με θέμα «Οι κάτοικοι της Ανατολής και ο συναισθηματικός δεσμός ανάμεσα στους κατοίκους και την Ιερά Μονή».
-Μοναχή Θεοδέκτη, ηγουμένη της Ιεράς Μονής.
Στο φουαγιέ του αμφιθεάτρου λειτουργεί έκθεση φωτογραφιών με θέμα την Ιερά Μονή πριν και μετά την αναστήλωση, η οποία θα διαρκέσει έως τις 16 Δεκεμβρίου 2019.
