ΑΓΙΑ (Γραφείο "Ε")
Του Νίκου Γουργιώτη
Ο Σύλλογος Γυναικών Ποταμιάς του Δήμου Αγιάς, με τη συνεργασία της Ομάδας Ιστορικής Έρευνας του Δήμου «Δημήτρης Κ. Αγραφιώτης», του Τοπικού Συμβουλίου Ποταμιάς και του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Αγιωτών «Μιλτιάδης Δάλλας», διοργανώνουν πνευματική βραδιά στην Ποταμιά, στον υπαίθριο χώρο «Καμάρα», αύριο Κυριακή 9 Αυγούστου, στις 8:30 το βράδυ, με σκοπό να τιμηθεί ο φιλόσοφος, ιστορικός και ποιητής Νίκος Ψημμένος (Ποταμίτης) για τη συνολική προσφορά του στα ελληνικά γράμματα και τις τέχνες.
Ομιλητές θα απευθύνουν χαιρετισμό στο τιμώμενο πρόσωπο. Επίσης, θα γίνουν αναφορές στη ζωή και στα συγγράμματά του, θα διαβαστούν αποσπάσματα από το φιλοσοφικό, ιστορικό και λαογραφικό του έργο, ενώ μέλη της θεατρικής ομάδας του «Μιλτιάδη Δάλλα» θα απαγγείλουν επιλεγμένα ποιήματά του. Όλων αυτών θα προηγηθεί εκδήλωση ανακήρυξης αίθουσας στο χώρο του παλαιού συνεταιρισμού ως αίθουσα πνευματικών εκδηλώσεων με την επωνυμία «Νίκος Κ. Ψημμένος».
Ο Νίκος Ψημμένος γεννήθηκε στις 9 Μαΐου 1935 στην Εμπεσό της Ακαρνανίας, γενέτειρα της μητέρας του Δήμητρας Μπαλάσκα. Τα πρώτα του γράμματα έμαθε στο μονοτάξιο Δημοτικό Σχολείο της Ποταμιάς, γενέτειρα του πατέρα του Κώστα Ψημμένου, και τα τελευταία του γράμματα στην Ιστορική Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βασιλείας στην Ελβετία.
Από το 1975 ως και το 2002 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στον Τομέα Φιλοσοφίας, του οποίου ίδρυσε το 1993 το Κέντρο Ερευνών Νεοελληνικής Φιλοσοφίας (Κ.Ε.ΝΕ.Φ.).
Στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας ευτύχησε να έχει δασκάλους τους μεγάλους ευρωπαίους φιλοσόφους Κάρλ Γιάσπερς, Μπάρτ, Φιν και Σάλμονυ.
Ο Νίκος Ψημμένος είναι καθηγητής Φιλοσοφίας, συγγραφέας φιλοσοφικών, ιστορικών και λαογραφικών θεμάτων, αλλά και ποιητής. Τα σημαντικότερα έργα του είναι τα εξής:
Στη Φιλοσοφία «Hegel – Heraklit – Verstandnis» ( Βασιλεία – Παρίσι 1978), «Η Ελληνική Φιλοσοφία από το 1453 ως το 1821» (2 τόμοι, Αθήνα 1988 – 89), «Μελετήματα Νεοελληνικής Φιλοσοφίας» (4 τόμοι, Ιωάννινα 2004 – 2008), «Για τον Μεθόδιο Ανθρακίτη» (Ιωάννινα 2007), «G.W.F. Hegel – Μελέτες για τη ζωή και το έργο του» (Αθήνα – Ιωάννινα 2009).
Σε συνεργασία με την κ. Σοφία Τακουρλή εξέδωσε το έργο του Κ.Μ. Κούμα « Εισαγωγή – Θεμελιώδης Φιλοσοφία» (Αθήνα 1997) και τα οκτώ τεύχη του εξαμηνιαίου ενημερωτικού περιοδικού «Τα νέα του ΚΕΝΕΦ» (Ιωάννινα, Άνοιξη 1998 – Φθινόπωρο 2001). «Σωκράτης, ένα Δοκίμιο και δώδεκα ερωτήματα για τη ζωή και το έργο του» (Ιωάννινα 2007). «Η κυριαρχία του Αριστοτελισμού», «Η επικράτηση της Νεωτερικής Φιλοσοφίας», μετάφραση του έργου του Ελβετού Olaf Gigon «Επίκουρος». Συνέγραψε επίσης επιστημονικά άρθρα, τα οποία δημοσιεύτηκαν στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα».
Η φιλοσοφική ιδεολογία του Ψημμένου είναι εμποτισμένη στις αρχές και τις ιδέες της Εγελιανής Φιλοσοφίας (Γκεόργκε Βίλχελμ Φρήντριχ Χέγκελ, Στουτγκάρδη 27/8/1770 – Βερολίνο 14/11/1831). Μερικά από τα σημεία αυτής είναι:
-Είναι απορριπτέα η ωφελιμιστική θεώρηση της ατομικής
ευδαιμονίας.
-Η υποταγή στη νομιμότητα πρέπει να είναι εθελουσία, ώστε να εκφράζεται ορθά η βούληση του κοινωνικού συνόλου.
-Εφαρμόζεται η λεγόμενη Διαλεκτική Θεωρία μέσω Θέσης, Αντίθεσης, Σύνθεσης.
-Το απόλυτο πνεύμα εκφράζεται μέσω τριών θεωρητικών ενασχολήσεων: Τέχνης, Θρησκείας, Φιλοσοφίας.
-Κατά τη μετάβαση προς την αληθινή ελευθερία το πολιτιστικό έργο της ανθρωπότητας πρέπει να συνεχίζεται υπό συνθήκες αδιατάρακτης ενότητας.
Στον τομέα της λαογραφίας – κριτική τέχνης το έργο του Ψημμένου είναι (όλα εκδόσεις «ΔΩΤΙΟΝ») : «Ερμηνευτικές Προσεγγίσεις Έργων Νεοελλήνων Χαρακτών» (Ιωάννινα 2012), «Προσεγγίσεις στο Έργο του Κώστα Ντιό» (Ιωάννινα 2010), «Συμβολή στο Τοπωνυμικό της Ποταμιάς» (Ιωάννινα 2005), «Το Χρονολόγιο της Ποταμιάς» (Ιωάννινα 2013), «Για τον Ρήγα», Δοκίμια, (Ιωάννινα 2011).
Στην ποίηση (επίσης όλα από τις εκδόσεις «ΔΩΤΙΟΝ»): «Ποτάμιοι Στίχοι» (1999), «Γέρνοντας» (1999), «Έρωτος Τροπαί» (2003), «Τα Λόγια της Ροδιάς μας» (2004), «Στης Ποταμιάς τα' αηδόνι – Ελεγεία» (2005), «Εν Σιατίστη» (2006), «Εμπεσών εν Εμπεσώ...» (2006), «Περί Βλεμμάτων» (2007), «Καλεπιστίου Γραφές» (2009), «Αχ, Πατρίδα μου» (2009), «Ποιήματα για τον Ρήγα» (2011), «Μπρος στο απέραντο γαλάζιο» (2012), «Μνήμες Ερατεινής Ζωής» (2013), «Αχ, Μικρή Πατρίδα μου» (2014). Και άλλες ακόμα συλλογές ποιητικές που είναι σε χειρόγραφο, έτοιμες προς έκδοση.
Όταν γράφει ή δημοσιεύει ποίηση ο Νίκος Ψημμένος υπογράφει πάντοτε ως Νίκος Ποταμίτης! Επέλεξε το φιλολογικό αυτό ψευδώνυμο από την μεγάλη του αγάπη και λατρεία για την πατρώα γη, την Ποταμιά. Το χωριό που πρωτοπήγε σχολειό, εκεί που έπαιξε, που χάρηκε σαν παιδί, που έκλαψε. Αυτές οι μνήμες και οι εικόνες του φέρνουν αφόρητη νοσταλγία και πόνο, που απλώνονται μέσα του και ριζώνουν βαθιά. Η ποίησή του έχει στοιχεία υπαρξιακής αγωνίας και βρίθει λυρισμού. Ολόκληρη η ποιητική του πράξη έχει «λόγον ηδυσμένον», δηλαδή ρυθμό, αρμονία, μουσικότητα.
Ο Νίκος Ψημμένος δημοσίευσε φιλοσοφικές μελέτες και πονήματα σε διεθνή περιοδικά με σύστημα κριτών, σε πρακτικά συνεδρίων και σε βιβλία μη διαδακτικά. Επίσης άρθρα επιστημονικά στα περιοδικά «Φιλοσοφία», «Ο Ερανιστής», «Δωδώνη», «Ηπειρωτικά Χρονικά». Διετέλεσε επιστημονικός υπεύθυνος σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα.
Η διδακτική του εμπειρία εμφαίνεται ως παρακάτω: Επιμελητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από (1979 – 1982), λέκτορας (1982 – 1984), επίκουρος καθηγητής (1984 – 1988), αναπληρωτής καθηγητής (1988 – 1995) και τακτικός καθηγητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο από το 1995 έως το 2005, οπότε και αποσύρθηκε.
(Το υλικό που αφορά τη ζωή και το έργο του Νίκου Ψημμένου επιμελήθηκε ο ποιητής, λογοτέχνης Αντώνης Περδικούλης)
