Οι «φάροι» της ελληνικής ψυχής

ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Η ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΑ «ΦΥΛΑΚΙΑ ΓΡΑΜΜΗΣ ΜΕΛΟΥΝΑΣ»

Στα ψηλότερα σημεία της Μελούνας, Έλληνες και Τούρκοι έχτισαν φυλάκια για να προασπίσουν τον χώρο τους.Τα φυλάκια αυτά έπαιξαν πρωτεύοντα ρόλο στη στρατιωτική ιστορία της Ελλάδας.Σήμερα στέκονται ως φάροι να δείχνουν τι σημαίνει ελληνική ψυχή, περιλαμβάνονται στην έκθεση Φυλάκια Γραμμής Μελούνας «Λάρισα 1881 – 1912», 31 χρόνια μεθοριακή πόλη, που εγκαινιάστηκε χθες το βράδυ στο Λαογραφικό Μουσείο Λάρισας.

Οι σύγχρονες φωτογραφίες του Γιάννη Σκουλά εστιάζουν σε θέματα ιστορικής κληρονομιάς και στον εντοπισμό, τη φωτογράφιση και τη μελέτη των κτιριακών κατάλοιπων των τριών διαδοχικών μεθοριακών σταθμών μεταξύ της Ελλάδας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1832, 1881, 1897). Μέσα από τις φωτογραφίες των φυλακίων αναδεικνύεται η μεθόριος που διάβηκαν τα ελληνικά στρατεύματα το 1912 και η οποία ξεκινούσε από την περιοχή Ν. Πλαταμώνα με κατάληξη στον Αμβρακικό κόλπο.Οι φωτογραφίες δεν απαθανατίζουν απλώς κτίρια, αλλά αναδεικνύουν την αύρα τους, γεφυρώνουν τον χρόνο, διαπερνούν τη γραμμή που χωρίζει το παρόν με το παρελθόν.
Κατά τον χαιρετισμό του ο διοικητής της 1ης Στρατιάς Δημόκριτος Ζερβάκης τόνισε ότι «ανοίγουμε ένα παράθυρο στο παρελθόν για να μας δείξει το μέλλον. Από τη Μελούνα ξεκίνησε η νικηφόρα πορεία των Βαλκανικών πολέμων. Στιγμές που γέμισαν την Ελλάδα με ήρωες και αυτό είναι το μήνυμα της ημέρας».
Την προσπάθεια του Στρατού να συμμετέχει με εκδηλώσεις μέσα στην κοινωνία εξήρε κατά τον χαιρετισμό του ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός προσθέτοντας για το θέμα της έκθεσης ότι «χωρίς ιστορική μνήμη δεν έχουμε μέλλον. Το μόνο που μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα είναι η μνήμη. Για εμένα μνήμη χωρίς ελπίδα είναι ελπίδα χωρίς μνήμη».
Για μια ιδιαίτερη έκθεση έκανε λόγο ο δήμαρχος Λαρισαίων Απόστολος Καλογιάννης «τα οχυρά της Μελούνας στέκονταν πάντα εκεί, είναι μεγάλη προσφορά της 1ης Στρατιάς και του διοικητή της η έκθεση αυτή. Η ιστορική μνήμη είναι αναγκαία, πρέπει να γυρίζεις το κεφάλι σου πίσω να βλέπεις , να συμπεραίνεις, να εκτιμάς για να διαμορφώνεις το μέλλον».
Η διευθύντρια του Μουσείου Φανή Καλοκαιρινού υπογράμμισε ότι «η έκθεση αποτελεί μια σύζευξη ιστορικών αρχείων της 1ης Στρατιάς, ιστορικών κειμηλίων από τις συλλογές του μουσείου και σύγχρονων φωτογραφιών από τον Γιάννη Σκουλά. Με την ελληνοτουρκική συνθήκη 20 Ιουνίου/2 Ιουλίου 1881 η Θεσσαλία πλην της επαρχίας Ελασσόνας και της επαρχίας της Άρτας παραχωρήθηκε στην Ελλάδα. Η έκθεση ξεκινά με τις φωτογραφίες του Γιάννη Σκουλά ο οποίος προϊδεάζει με τον πλέον εύστοχο τρόπο και οδηγεί τον επισκέπτη να αντιληφθεί πως οι μάχες και οι νίκες του ελληνικού Στρατού οδήγησαν στην αλλαγή της συνοριακής γραμμής αλλά και στον εν γένει μετασχηματισμό της κοινωνίας της Λάρισας και της ευρύτερης περιοχής. Αντικείμενα από το αρχείο του μουσείου συνθέτουν την εικόνα της Λάρισας μετά την απελευθέρωση που από τουρκόπολη μετατρέπεται σε ένα αστικό κέντρο δομημένο και οργανωμένο με βάση τις αρχές της Ευρώπης και του νεοκλασικισμού. Στη συνέχεια αναπτύσσεται ενότητα που αφορά στον άνδρα, τον στρατιώτη». Ακολούθησε ξενάγηση από τον φωτογράφο Γιάννη Σκουλά.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων εκπρόσωπος της Μητρόπολης Λαρίσης και Τυρνάβου, ο διοικητής ΑΤΑ Γ. Μπλιούμης, ο ΓΕΠΑΔ Θεσσαλίας Β. Καραπιπέρης, ο διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Θεσσαλίας Κων. Σκούπρας, ο δήμαρχος Τυρνάβου Παν. Σαρχώσης, αντιδήμαρχοι, αντιπεριφερειάρχες, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι φορέων, ο διευθύνων σύμβουλος της «Ε» Γ. Μιχαλόπουλος.
Την περιοδική έκθεση διοργάνωσαν η 1η Στρατιά / EU – OHQ και η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών - Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας.
Αύριο Δευτέρα 12 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ημερίδα, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης θα υλοποιούνται θεματικές ξεναγήσεις και άλλες δράσεις για σχολεία και ιδιώτες.
Ζωή Παρμάκη