Τις εργασίες του Συνεδρίου, το οποίο θα συνεχιστεί και σήμερα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη και από ώρα 10 π.μ. έως 1 μ.μ., και μετά από τους χαιρετισμούς του αντιπεριφερειάρχη Απ. Μπέμπη και του δήμαρχου Τεμπών Κ. Κολλάτου αλλά και την ανάγνωση των χαιρετισμών που απέστειλαν οι βουλευτές κ. Χαρακόπουλος και Κέλλας, άνοιξε ο εκδότης του Θεσσαλικού Ημερολογίου Κώστας Σπανός. Η εισήγηση του κ. Σπανού αφορούσε στα ιστορικά στοιχεία για τη Ραψάνη του 16ου αιώνα, σχετικά με κατάσταση της Ραψάνης την περίοδο 1506-1670, με βάση τις απογραφές των Οθωμανών, οι οποίες διενεργήθηκαν τα έτη 1506, 1521 και 1570. Ανάμεσα σε άλλα o φιλίστωρ συνταξιούχος εκπαιδευτικός τόνισε: «Το 1485 στη Ραψάνη ζούσαν κατά προσέγγιση, 210 άτομα. Ο ζαΐμης είσπραξε από τους Ραψανιώτες 2.800 άσπρα (άσπρο=1/120 του γροσίου). Από τα θεσσαλικά χωριά του ζιαμετίου του Πλαταμώνα, μόνο το Λασποχώρι (Ομόλιο) απέδωσε μεγαλύτερη πρόσοδο από τη Ραψάνη στον ζαΐμη (4.188 άσπρα), προφανώς λόγω της μεγαλύτερης γεωργικής παραγωγής του. … Το 1506 ζούσαν στη Ραψάνη γύρω στα 330 άτομα. Συγκριτικά με τα δεδομένα του 1485, ο πληθυσμός της Ραψάνης αυξήθηκε. Οι Ραψανιώτες καλλιεργούσαν σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη (βρίζα), κεχρί, βίκο και λινάρι, είχαν αμπέλια, μελίσσια, 822 πρόβατα, κατά μέσον όρο 12 περίπου πρόβατα κάθε οικογένεια, και εξέτρεψαν μεταξοσκώληκες. Ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια πριν από το 1506, τουλάχιστο. … Στην απογραφή του 1570 στη Ραψάνη ζούσαν γύρω στα 850 άτομα. Από τα δεδομένα της απογραφής προκύπτουν δύο νέα, άγνωστα στοιχεία, α) Κάποιοι Ραψανιώτες ασχολούνται με το ψάρεμα στον ποταμό Λυκοστέμ, δηλαδή στον Πηνειό, σχηματίζοντας νταϊλιάνια, δηλαδή μικρά φράγματα τα οποία διευκολύνουν τη σύλληψη των ψαριών, β) Κάποιοι Ραψανιώτες καλλιεργούσαν βαμβάκι, γ) Τη χρονιά αυτή, στην περιοχή της Ραψάνης υπήρχε ένα μοναστήρι στο όνομα της Αγίας Τριάδας, οι καλόγεροι του οποίου εκμεταλλεύονταν έναν ελαιώνα». Ακολούθησε ο κ. Ευάγγελος Καραμανές που διάβασε την εισήγηση της δρ. Αικατερίνης Πολυμέρου-Καμηλάκη διευθύντριας του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, η οποία έφερε τον τίτλο «Οι άνθρωποι του τόπου: Προσωπικές ιστορίες και τοπική ιστορία». Στην εισήγηση αναφερόταν μεταξύ άλλων στην «περίπτωση της αείμνηστης Ευανθίας Κιού (Βαγενά) καθώς είχε συγκεντρώσει στοιχεία για την τοπική ιστορία, τα οποία, με τα ελάχιστα γράμματα που γνώριζε, κατέγραφε στα κενά φύλλα ενός επιτραπέζιου ημερολογίου, ή όπου αλλού εύρισκε ελεύθερο χαρτί, αφηγούνταν με εξαιρετική ευχέρεια παραμύθια, τραγούδησε πολλά τραγούδια, σχολίαζε την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα, φιλοσοφούσε για τη ζωή και την κοινωνία», αναφέρει και ένα περιστατικό η Ευανθία Κιου με τη συνάντηση ενός κατοίκου της ευρύτερης περιοχής της Ραψάνης του Φίλιππα Βλαχοστέργιου με τον διαβόητο ληστή Γιαγκούλα, γράφει λοιπόν η Ευανθία Κιου στο ημερολόγιό της: «Από την μπρώτ' ν ώρα που ανταμώθ'κα ιγώ μι του Γιαγκούλα είχι ανταμουθεί πρώτα μ' ένα Γκαραβέλ' άπ’ τούν είχα ιγώ ατού κτήμα. Την μέρα ικείν' είχα κοιμ'θεί στον χτήμα. Αυτός μπήδ'σι άπ' του τραίνου. Παρουσιάσει ού Γιαγκούλας στον Γκαραβέλ’ ως χασάπ'ς. Αέγουνταν, είπι, Μπατζόλας Μπλουγούρας. Ένας Μπλουγούρας, λέει, ήταν ληστής, πρώτους αξάδιρφους δικός μου. Τώρα είν’ τους μί του Τζιατζιά. Τότι μού ‘πι: Είμι ού Γιαγκούλας κι σι παρακαλώ να μι δώσεις ένα όπλου. -Ιγώ μι ληστές δεν γκάνου παρέα, λέου. Πάου να φύγου. –Όχ’, λέει, θα τούν δώσεις του όπλου. Τι να κάνου το 'δουσα. Ου Γιαγκούλας έβγαλι ένα ρουλόι αξίας, που δεν του δέχτηκα». Ακολούθησαν οι εισηγήσεις της φιλολόγου Μαρίας Βουβούση για τον Ραψανιώτη επίσκοπο του Πλαταμώνος και Λυκοστομίου Διόνυσο, της ιστορικού Μαρίας Μπατσίλα για τις δωρεές προς τον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανάσιου τα έτη 1881-1889,όπως διασώθηκαν στο κατάστιχο του ναού, του δασκάλου, φιλολόγου και θεολόγου Απ. Ποντίκα με θέμα «Η Ραψάνη στα προεπαναστατικά πολεμικά γεγονότα του Ολύμπου, έως την επανάσταση του 1878» και με τον κ. Ποντίκα έκλεισε η πρώτη συνεδρία με την πρόεδρο του Μορφωτικού Συλλόγου Ραψάνης κ. Καλλιόπη Γαζέτα να είναι στο προεδρείο. Η δεύτερη συνεδρία με πρόεδρό της τον κ. Κώστα Σπανό περιελάμβανε τις εισηγήσεις του ιστορικού ερευνητή Δημήτρη Μπάρμπα με θέμα τα πρώτα εμπορικά παραπήγματα στην Αγία Παρασκευή Τεμπών (στην Ολύμπια πλευρά και την κτηματική περιφέρεια Ραψάνης), του οικονομολόγου και πρώην δημοτικού συμβούλου Γιάννη Φασούλα για τη Ραψάνη στα χρόνια της κατοχής, του Στυλιανού Κυριαζή για την κοινοτική οικονομία και σύγχρονη οικονομία στο χωριό της Ραψάνης- Μία συγκριτική προσέγγιση. Ακολούθησε ο Βασίλειος Τσολάκης με προβολή βίντεο με θέμα την εικονογράφηση των Αγίων Θεοδώρων. Η χθεσινή μέρα έκλεισε με συζήτηση και γεύμα των συνέδρων στην πλατεία. Σήμερα το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο συνεδρίες τέσσερις εισηγήσεις εκάστη, η πρώτη θα αρχίσει στις 10 π.μ ενώ το συνέδριο θα τελειώσει με τα συμπεράσματα του συνεδρίου στη 1 μ.μ. Την οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου αποτελούν οι κ.κ. Κώστας Σπανός, Καλλιόπη Γαζέτα, Ευαγγελία Βλαχοστέργιου, Χάιδω Πανταζή, Αικατερίνη Γιαννούκα, Νίκος Γαγάρας, ενώ γραμματέας του Συνεδρίου είναι η κ. Γεωργία Γκλιάου.
Θανάσης Αραμπατζής
