Συνέντευξη: Νατάσα Πολυγένη
Ένας Ληστής κάνει επιδρομή απόψε στην Αυλή του Μύλου. Έρχεται για να «κλέψει», να μιλήσει, να σιωπήσει, να φωνάξει. Ποιος είναι;
Μην είναι ο θρυλικός Γιαγκούλας; Ο Νταβέλης ή μήπως ο ληστής με τις γλαδιόλες; Τι σημασία έχει; Ας είναι ένας, ας είναι και πολλοί. Στην κρίση των θεατών θα μείνει. Ο Πασχάλης Τσαρούχας, με έναν συγκλονιστικό και ανατρεπτικό μονόλογο, έρχεται να δώσει μια διαφορετική διάσταση στις έννοιες παρανομία και δίκαιο. Με μια παράσταση που αναμένεται να συζητηθεί, ο γνωστός ηθοποιός-Ληστής έρχεται στη Λάρισα και στήνει το «κρησφύγετο» του στην Αυλή του Μύλου. Εκεί απόψε και αύριο θα ενσαρκώσει ένα ρόλο, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του. Ένα ρόλο που και ο ίδιος έχει νιώσει να τον τρομάζει και να τον σαγηνεύει την ίδια ώρα.
Ο Πασχάλης Τσαρούχας, καταθέτει στην «Ε» τη δική του αλήθεια για τον Ληστή και τη γέννησή του. Όπως λέει, στην ουσία είναι ένα πρόσωπο, ένας ήρωας που ενσαρκώνει όλους τους κοινωνικούς ληστές από τις αρχές του 19ου μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Κανείς δεν μπορεί να του δώσει ένα όνομα. Είναι ένα πλάσμα, μια μορφή. Είναι η κατάθεση μιας άλλης αλήθειας. Της άλλης πλευράς της αλήθειας.
«Όλο το θέμα της κοινωνικής ληστείας έχει αποσοβηθεί από την ιστορία. Ληστής είναι ο άνθρωπος ο οποίος τη δεδομένη στιγμή περνάει στο κλαρί αυτοδικώντας για ένα άδικο που του έχει γίνει. Πολλοί από αυτούς αυτοδίκησαν για βιασμούς κοντινών του προσώπων, για μια αδικία. Αυτή είναι η αφετηρία, η αδικία. Άνθρωποι που διεκδίκησαν το δίκιο τους με αυτό τον τρόπο. Ακολουθούν μια συμπεριφορά και μια πορεία αντιφατική, ακραία, από την αγαθοεργία μέχρι το στυγερό έγκλημα. Θεωρώ ότι και αυτοί ήταν άνθρωποι και έπαιξαν το δικό τους ρόλο στην ιστορία. Οι πρώτοι κοινωνικοί ληστές ήταν ο Καραϊσκάκης, ο Κολοκοτρώνης, οι αγωνιστές του 21 που βγήκαν στο βουνό γιατί αυτοδίκησαν διεκδικώντας ένα κοινό δίκαιο. Ένας επίσης τρανταχτό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Άρη Βελουχιώτη».
*Το έργο μιλά για ανθρώπους που πέρασαν το όριο. Κάλλιστα, υπάρχει συσχετισμός με τα όσα συμβαίνουν σήμερα. Πόσο εύκολο είναι να βγούμε από τα όρια ή το έχουμε κάνει ήδη;
-Είναι εύκολο να περάσουμε τη γραμμή. Είμαστε πολλοί που ζούμε στο όριο, παίζοντας για παράδειγμα ένα αντάρτικο με την Εφορία, τις τράπεζες… Ρίχνεις μια τουφεκιά, εσύ, ρίχνουν δέκα αυτοί και συνεχίζεις, προχωράς, προκειμένου να επιβιώσεις. Δεν νομίζω όμως ότι έχουμε περάσει την γραμμή. Είναι εντελώς διαφορετικά εκπαιδευμένη η κοινωνία, να μην γίνονται τόσο παρεμβατικοί-παραβατικοί οι άνθρωποι. Είναι αυτό που λέμε η λογική του καναπέ. Προτιμάμε να βγει κάποιος να βρίζει εξ ημών και εμείς να κρατάμε την ισορροπία. Αυτό στο επίπεδο όταν η συμφορά δεν μας έχει αγγίξει προσωπικά. Ζούμε σε μια εποχή που γεννάει ληστές ή θα έπρεπε να «γεννάει» ληστές.
*Ο μονόλογος είναι πάντα πρόκληση για τον ηθοποιό. Πώς αντιδρά ο κόσμος;
-Το κείμενο του Δημήτρη Μανιάτη είναι δική μου παραγγελία. Είχα την ιδέα, για ένα θέμα τέτοιου τύπου και του το παράγγειλα. Όποτε έφτιαξα κάτι δικό μου ή στο θέατρο, τραγούδι, βιβλίο είχε να κάνει πάντα με την έννοια του δικαίου. Αν αποδίδεται, πώς αποδίδεται και από ποιον. Είναι μια έννοια που με απασχολεί πάντα όχι συνειδητά. Είναι πολλοί άνθρωποι που γοητεύονται από αυτή την ιστορία.
Σαφώς θέλει να είσαι και καλός ηθοποιός. Αυτό που εισπράττω εγώ, καθώς προχωρά και φτάνει στο τέλος η παράσταση, είναι η αίσθηση ότι ξεκολλάνε οι πλάτες των ανθρώπων από το κάθισμα και έρχονται όλο και πιο κοντά. Η σκηνή περιμετρικά γίνεται μισό μέτρο μικρότερο. Είναι εντυπωσιακό και συγκινητικό να το βιώνεις αυτό κάθε βράδυ. Έχει να κάνει με κοινό από όλες τις κοινωνικές διαστρωματώσεις που αντιδρά με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Επίσης είναι και μια απόδειξη του τι μπορεί να κάνει κανείς με το τίποτα. Το σκηνικό μας είναι λιτό, ένα τραπέζι με τέσσερις καρέκλες. Το τραπέζι άλλοτε γίνεται κάστρο, πολεμίστρα, τάφος τα πάντα.
*Στη σκηνή είσαι μόνος, όμως από πίσω βρίσκεται ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Δ. Μανιάτης ακόμη και ο αδελφός σου.
-Είχα την ευτυχία να έχω ένα εξαιρετικό κείμενο από τον Δ. Μανιάτη, ένα φανταστικό κοστούμι από τον αδερφό μου Βασίλη Παπατσαρούχα και μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία-συνεργασία-διδασκαλία το Σταμάτη Κραουνάκη. Αυτό το κείμενο είναι σαν λιμπρέτο θέλει τις σιωπές του, τους ήχους του, θέλει, θέλει… Ο Σταμάτης μου άνοιξε πόρτες. Συνεργαστήκαμε κάνοντας ερωτήσεις ο ένας προς τον άλλον. Ο Σταμάτης, ο Δημήτρης, ο Βασίλης μου έχουν δώσει ασφάλεια πάνω στη σκηνή. Είναι μεγάλη χαρά και ικανοποίηση να μπορείς να βρεις ανθρώπους να ακουμπάς την ψυχή σου και παίρνεις ένα αποτέλεσμα που μπορεί να συγκινήσει ανθρώπους γύρω σου.
Λεπτομέρειες για την παράσταση:
-Παραστάσεις θα δοθούν σήμερα και αύριο Τετάρτη στις 9.15 το βράδυ με γενική είσοδο 10 ευρώ .
-Διάρκεια: 75 λεπτά
-Απόσπασμα του Δημήτριου Παπαρρηγόπουλου από τις «Σκέψεις
ενός Ληστού» μελοποίησε ο Σταμάτης Κραουνάκης