Πρόκειται για τον «κρατήρα της μάχης», ένα μεγάλο αργυρό αγγείο που εκτίθεται για πρώτη φορά και το οποίο ανακαλύφθηκε σε τάφο πρίγκιπα, στο πλαίσιο των ανασκαφών του Ερρίκου και της Σοφίας Σλήμαν στις Μυκήνες, το 1876. Ήταν ένας από τους βασιλικούς τάφους του περίφημου Ταφικού Κύκλου Α, όπου για πρώτη φορά εντοπίστηκαν αντικείμενα και ταφικά έθιμα απολύτως άγνωστα ως τότε στην αρχαιολογική έρευνα και τα οποία χρονολογούνται στον 16ο αι. π.Χ.
Παράλληλα με τη μεγάλη αρχαιολογική αξία του, το αντικείμενο έχει να επιδείξει, με την εύρεσή του, και μια πολύ ενδιαφέρουσα πορεία. Τα αργυρά ελάσματα που το αποτελούσαν (χωρίς κανείς να ξέρει το μυστικό τους), μεταφέρθηκαν στο Μουσείο, αριθμήθηκαν κι έμειναν οριστικά στις αποθήκες του. Την ίδια στιγμή τα πολύτιμα κτερίσματα του Ταφικού Κύκλου Α - μεταξύ των οποίων το χρυσό «Κύπελλο του Νέστορα», που ήταν στο εσωτερικό του κρατήρα όπως και άλλα εντυπωσιακά χρυσά και αργυρά κύπελλα - είχαν μία εντελώς διαφορετική διαδρομή, καθώς έγιναν από τα πιο διάσημα εκθέματα της μόνιμης συλλογής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Την τεράστια σημασία των ελασμάτων ανακάλυψε η αρχαιολόγος Αγνή Ξενάκη - Σακελλαρίου, που κλήθηκε τη δεκαετία του '60 από τον τότε διευθυντή του Μουσείου, Χρήστο Καρούζο, να μελετήσει εκ νέου τα ευρήματα του Ταφικού Κύκλου Α' που ήταν στις αποθήκες. Με τη βοήθεια συντηρητών του Μουσείου και ενός καλλιτέχνη, η αρχαιολόγος ανέστησε το μεγαλύτερο αργυρό αντικείμενο της Μυκηναϊκής αρχαιότητας: Τον αργυρό κρατήρα του πολέμου, που στον περίτεχνο διάκοσμό του - ο οποίος έγινε με την έκτυπη τεχνική - μπορεί κανείς να παρατηρήσει (με τη βοήθεια αναπαράστασης), δύο ομάδες αντιμέτωπων πολεμιστών. Οι διαφορετικές ασπίδες τους, που παρουσιάζονται στη μεγάλη ανάγλυφη ζώνη στο κύριο σώμα του κρατήρα, μαρτυρούν τη διαφορά των δύο ομάδων: Τέσσερις πολεμιστές με οκτώσχημες ασπίδες στρέφονται εναντίον τεσσάρων πολεμιστών με πυργοειδείς ασπίδες, καθώς και ενός μαχητή, που έχει πέσει ηρωικά στο έδαφος, ανάμεσα στους αντιμαχόμενους.
Η μεταφορά και η τοποθέτηση του αγγείου σε ειδική γυάλινη προθήκη στη μεγάλη αίθουσα του βωμού, όπου εκτίθενται όλα τα αντικείμενα του «Αθέατου Μουσείου», έγιναν παρουσία του υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αριστείδη Μπαλτά, ο οποίος, με τη σειρά του, περιηγήθηκε στον αθέατο κόσμο των αποθηκών και των εργαστηρίων. Συνοδευόμενος από τη διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Μαρία Λαγογιάννη, ο κ. Μπαλτάς είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με εργαζόμενους, συντηρητές και αρχαιολόγους, αλλά και να περιηγηθεί στα εργαστήρια συντήρησης και στις αποθήκες του ιστορικού κτιρίου, που δεν περικλείει μόνο θησαυρούς αρχαιοτήτων (από τους σημαντικότερους στον κόσμο), αλλά αποτελεί και το ίδιο ένα μοναδικό μνημείο. Σε αυτό συνηγορεί η χρονολογία ίδρυσής του (εφέτος κλείνουν 150 χρόνια από τη θεμελίωσή του), αλλά και τα περιστατικά που έχουν «αποτυπωθεί» στους τοίχους του: Από τις οπές που δημιούργησαν οι οβίδες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ως το καπνισμένο ταβάνι στην αίθουσα, όπου στην Κατοχή λειτουργούσε, όπως πληροφόρησε η κ. Λαγογιάννη τον υπουργό, το συσσίτιο των αρχαιολογικών υπαλλήλων και των λογοτεχνών. «Εδώ έτρωγε ο Γιάννης Ρίτσος κι αυτή η οροφή έχει μείνει μαύρη επίτηδες για να θυμόμαστε τα καζάνια της Κατοχής», εξήγησε η ίδια.
Ο υπουργός επισκέφτηκε τα πέντε εργαστήρια συντήρησης του Μουσείου, που είναι κατανεμημένα ανά ύλη (εργαστήριο μετάλλων, κεραμικών, γλυπτών, οργανικών υλών, καθώς και φυσικών χημικών ερευνών και αρχαιομετρίας, που είναι και το μοναδικό στο είδος του στο Υπουργείο Πολιτισμού). Οι συντηρητές που το απαρτίζουν παρουσίασαν ένα μικρό μέρος του έργου τους, που συνιστά μια ιδιαίτερα κοπιώδη, ευαίσθητη και λεπτομερή διαδικασία, η οποία, όπως επισημάνθηκε από τον κ. Μπαλτά, δυστυχώς παραμένει αθέατη στο κοινό.
Ο κ. Μπαλτάς συζήτησε με την κ. Λαγογιάννη και το ενδεχόμενο να γίνει πραγματικότητα η έννοια της «ανοιχτής αποθήκης» ώστε οι επισκέπτες να μην βλέπουν μόνο τις εκθέσεις, μόνιμες και περιοδικές, αλλά και τον πλούτο που κρύβεται στα σπλάχνα του μουσείου. «Σε μια ιδανική ή ιδεατή μορφή του κτιριακού χώρου του Μουσείου και εφόσον θα είχαμε καταφέρει να κάνουμε την εν υπογείω επέκταση, θα μπορούσαμε να κάνουμε μια αναπαράσταση του Ταφικού Κύκλου Α, όπου ο κόσμος θα έβλεπε τα πάντα, ταφές και αγγεία, όπως βρέθηκαν. Έτσι θα δίναμε μια καλύτερη εικόνα και μια πιο βιωματική εντύπωση των αρχαιοτήτων στους επισκέπτες», τόνισε η κ. Λαγογιάννη, επισημαίνοντας, ότι κάτι τέτοιο είναι και τώρα εφικτό με μια αναδιάταξη των αποθηκών, ώστε ένα μέρος τους να είναι ορατές (όπως συμβαίνει στο Επιγραφικό Μουσείο) και ένα άλλο να διαμορφωθεί, ώστε να παρουσιάζονται αντίστοιχες παρουσιάσεις.
Ο κρατήρας θα εκτίθεται ως τις 25 Σεπτεμβρίου. Στις 7 και 28 Αυγούστου και στις 16 και 25 Σεπτεμβρίου, ώρα 13:00, αρχαιολόγοι του μουσείου θα υποδεχθούν τους επισκέπτες στον χώρο της έκθεσης και θα συνομιλήσουν μαζί τους για τον αργυρό κρατήρα και τα πλούσια ταφικά δώρα ενός πρίγκιπα του πρώιμου Μυκηναϊκού κόσμου, που έζησε βίο μικρό με μεγάλες προσδοκίες.
